Ra "đòn sấm sét", Thổ đẩy QĐ Syria vào thế tự xé bỏ ngưng bắn - Lính Mỹ ở căn cứ quân sự Iraq thoát chết trong gang tấc?

Tối 4/4, trang AMN đưa tin Liên minh chống khủng bố do Mỹ lãnh đạo đang rút khỏi căn cứ quân sự Al-Habbaniyah ở tỉnh Nineveh của Iraq.

Trong một tuyên bố, phát ngôn viên của lực lượng liên minh cho biết thêm rằng cùng với việc rời khỏi căn cứ không quân Al-Taqadam (Habbaniyah), họ sẽ bàn giao các trang thiết bị và hệ thống phòng thủ trị giá 3,5 triệu USD cho chính phủ Iraq.

Chi tiết hơn, khoảng 500 lính Mỹ và đồng minh sẽ rời đi và khi đánh giá về việc thay thế trong công tác phòng thủ của lực lượng an ninh Iraq, người Mỹ cho rằng họ "đã và vẫn có thể đối đầu với (nhóm khủng bố) IS".

Trong vài tuần qua, lính Mỹ đã rút khỏi 5 căn cứ nhỏ và tập trung tại các căn cứ lớn hơn như căn cứ Harir ở Erbil và căn cứ không quân Ayn al-Asad ở al-Anbar.

Đồng thời, Mỹ cũng đã triển khai các hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot tới 2 căn cứ lớn nói trên, một động thái được cho là chuẩn bị "leo tháng" đối đầu với các nhóm bán vũ trang do Iran hậu thuẫn ở Iraq.

Căn cứ Al-Taqadam/Al-Habbaniyah còn có tên khác là Camp Ridgway từng là căn cứ hoạt động của Sư đoàn Dù 82 và Phi đội trực thăng chiến đấu số 775 của Thủy quân lục chiến Mỹ trước khi rút toàn bộ khỏi Iraq.

Trong ngày 4/4, nhóm vũ trang Shia Iraq có tên Asbat al-Thaireen (được cho là nhận được sự hậu thuẫn của Iran) tuyên bố rằng họ đã lên kế hoạch để tấn công lực lượng Mỹ tại căn cứ không quân Ayn al-Asad trong tuần này.

Nhóm cũng nêu rõ rằng họ sở hữu các vũ khí "mà kẻ thù không thể tưởng tượng được" nhưng đã "nếm thử" ở căn cứ Taji (nhóm nhận trách nhiệm cho cái chết của 3 lính Mỹ - Anh trong cuộc tập kích vào tháng 3).

Theo trang tin Press TV của Iran, trong tuần qua Asbat al-Thaireen đã sẵn sàng tấn công bằng rocket vào Ayn al-Asad khi một số quan chức Mỹ đến thăm căn cứ, nhưng sau khi xác nhận rằng có lực lượng an ninh Iraq đi cùng, họ đã tạm dừng cuộc tập kích.

Một nhóm bán vũ trang thân Iran khác là Kata'ib Hezbollah cũng đã cảnh báo rằng nếu Mỹ tiến hành một "hoạt động thù địch" đối với Iraq và lực lượng bán quân sự Đơn vị Huy động Phổ biến (PMU/PMF), họ sẽ tiến hành tấn công cho tới khi Mỹ phải rút quân toàn diện khỏi Iraq.

Trong một diễn biến liên quan, một thành viên của Ủy ban an ninh và quốc phòng thuộc Quốc hội Iraq đã lên án việc Mỹ triển khai các hệ thống tên lửa Patriot tại các căn cứ Ayn al-Assad vì vi phạm chủ quyền nước này.

Căn cứ Ayn al-Asad đã từng hứng chịu cuộc tập kích tên lửa của Iran vào ngày 8/1/2020 khiến 100 lính Mỹ bị "chấn thương não".

Các cuộc chạm trán giữa Quân đội Syria và phiến quân trong 72 giờ qua có thể sẽ trở thành ngòi nổ cho một trận đánh chưa từng có nhằm vào Idlib (xem chi tiết tại đây).

Theo trang tin North Press Agency, các cuộc bắn phá quy mô lớn của pháo binh Thổ và phiến quân Quân đội Quốc gia Syria (SNA) vào vị trí của Quân đội Arab Syria (SAA) và dân quân người Kurd dẫn tới việc mất điện trên toàn bộ thị trấn Tal Tamr, đông bắc Syria.

Khu vực Tal Tamr tương đối an toàn kể từ cuối năm 2019 sau các thỏa thuận giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ liên quan tới việc tuần tra chung nhưng trong vòng 2 tuần gần đây thị trấn chiến lược nối từ al-Hasakah tới al-Raqqa đã bị pháo kích liên tục của lực lượng Thổ.

Hình minh họa.

Lực lượng Vũ trang Yemen đồng minh của Houthi mới đây đã ra tuyên bố rằng họ đã đánh đuổi một máy bay của Liên minh can thiệp do Saudi dẫn đầu trên bầu trời khu vực Al-Hazm ở Tỉnh Al-Jawf.

Phát ngôn viên của Lực lượng Vũ trang Yemen, Chuẩn tướng Yahya Sare'a tuyên bố rằng hệ thống tên lửa phòng không Fater-1 mới chế tạo đã khai hỏa và buộc chiếc máy bay phải rời khỏi khu vực.

Cuộc đụng độ diễn ra trong bối cảnh máy bay Saudi trả đũa các cuộc tấn công xuyên biên giới của Houthi ở miền nam nước này.

Hình ảnh được cho là tên lửa Fater-1 trong một thử nghiệm của Houthi.

Bộ trưởng Thông tin của chính phủ Yemen có trụ sở tại Sana'a (đồng minh của Houthi) Dhaifullah al-Shami mới đây đã nhấn mạnh cáo buộc cuộc can thiệp của liên minh do Saudi dẫn đầu đã khiến Yemen lâm vào khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất trên thế giới.

Ông al-Shami cho rằng việc phân phối khẩu trang của liên minh tại Yemen đang tiềm ẩn một số nguy cơ lan truyền dịch Covid-19 và đưa ra cảnh báo với người dân không nên đeo hay chạm vào các khẩu trang nói trên.

Quan chức này nói thêm rằng ở Yemen vẫn chưa xác định được bất kỳ ca nhiễm virus SARS-CoV-2 trong bối cảnh đại dịch đã ảnh hưởng đến hầu hết các quốc gia trên thế giới.

Do đó, ông kết luận, lực lượng do Saudi dẫn đầu sẽ phải chịu trách nhiệm cho bất kỳ sự xuất hiện của virus ở Yemen: "Họ đã lên kế hoạch khiến Yemen lâm vào đại dịch với mục tiêu là một trung tâm kiểm dịch ở quận al-Salif của tỉnh Hodeidah phía tây đất nước".

Hình minh họa.

Đại tá Turki al-Maliki, phát ngôn viên của Liên minh can thiệp Yemen dẫn đầu bởi Arab Saudi mới đây ra tuyên bố rằng lực lượng không quân liên minh đã tiến hành một chiến dịch không kích nhằm tiêu diệt các mục tiêu quân sự của lực lượng Houthi ở Yemen.

Ông Al-Maliki cho biết thêm rằng hành động quân sự này nhằm đáp trả các cuộc tấn công xuyên biên giới nhằm vào dân thường của Houthi, bao gồm cả công dân Saudi trên lãnh thổ nước này.

Phát ngôn viên này nhấn mạnh vào việc máy bay chiến đấu của Saudi đã tấn công các mục tiêu là nơi cất giữ, lắp ráp và phóng tên lửa đạn đạo, máy bay không người lái (UAV) và nơi ở của các cố vấn thuộc Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) trong các khu vực được kiểm soát bởi Houthi bao gồm thành phố cảng al-Hodeidah.

Hình minh họa.

Lực lượng Houthi ở Yemen mới đây đã ra tuyên bố rằng họ đã "giải phóng" một số khu vực tại sa mạc al-Ajashir lân cận Najran của Arab Saudi.

Kênh truyền thông Houthi cũng đã phát hành một đoạn video cho thấy các đợt tấn công của họ vào al-Shakiri, một cứ điểm quan trọng của Saudi ở sa mạc al-Ajashir.

Khu vực Najran nằm phía nam của Arab Saudi là nơi thường xuyên diễn ra các cuộc tấn công xuyên biên giới của lực lượng Houthi.

Trong suốt thời gian cuộc tấn công diễn ra, dường như Houthi không gặp phải kháng cự do lực lượng Saudi đã chạy trốn khỏi al-Shakiri và để lại toàn bộ vũ khí cá nhân.

Houthi đã tiến hành một hoạt động quân sự hạn chế ở sa mạc al-Ajashir từ đầu tuần này và kiểm soát một khu vực rộng lớn của sa mạc ở phía đông của cửa khẩu biên giới Bologqa.

Việc Houthi tiếp tục tổ chức các cuộc đột kích xuyên biên giới được cho là hành động nhằm "cứa cho đối phương chảy máu" với mục tiêu cuối cùng là sự thất bại của Liên minh can thiệp Yemen do Arab Saudi dẫn đầu.

Liên minh Châu Âu (EU) mới đây đã bày tỏ sự ủng hộ đối với lời kêu gọi của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc, António Guterres, nhằm giảm bớt các biện pháp trừng phạt đối với một số quốc gia trước sự bùng phát của đại dịch Covid-19.

Theo ông Joseph Burrell, Ủy viên về chính sách đối ngoại của EU: "chúng tôi đã thảo luận về tính cần thiết của các biện pháp trừng phạt nhằm không cản trở việc cung cấp các thiết bị y tế khẩn cấp giúp chống lại virus SARS-CoV-2 và sẽ sớm có một tuyên bố chung".

Quan chức nói trên cũng đề cập tới các cuộc xung đột ở Syria, Yemen, Libya và cho rằng đại dịch sẽ làm trầm trọng thêm tình hình và leo thang xung đột.

Ông Guterres đã kêu gọi các quốc gia trên thế giới, đặc biệt là các thành viên G-20, xóa bỏ các biện pháp trừng phạt trước đây đối với một số quốc gia bao gồm Syria để "loại bỏ những trở ngại đối với các nỗ lực chống lại dịch Covid-19".

Ông Joseph Burrell, Ủy viên về chính sách đối ngoại của EU

Vụ không kích của máy bay chiến đấu Israel nhằm vào căn cứ của Nga-Syria tại tỉnh Homs tuần qua khiến Lebanon "con giun xéo mãi cũng quằn" (đọc tiếp tại đây).

Trong bối cảnh tình hình ở Idlib ngày một căng thẳng với sự tham gia của Nga, Iran, Thổ, Israel và các bên tham chiến tại Syria, nhiều phân tích cho rằng việc Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ (TAF) đưa khoảng 1 sư đoàn (10.000 quân) và hàng nghìn trang bị cơ giới tới khu vực là một hành động "giương đông kích tây".

Với "vỏ bọc" là một cam kết tiến hành giải giáp các nhóm khủng bố ở tây bắc Syria bằng hoạt động quân sự theo sau Thỏa thuận Moscow với Nga, nhiều khả năng Ankara đang ngấm ngầm lên kế hoạch "lật ngược thế cờ" khiến Nga không kịp trở tay.

Rõ ràng những thất bại của TAF và đồng minh phiến quân tại Saraqeb vào đầu tháng 3 cùng ngày với việc Ankara tuyên bố tiến hành Chiến dịch "Lá chắn Mùa xuân" là "đòn đau nhớ đời".

Thất bại này không những không làm những "cái đầu nóng" ở Thổ Nhĩ Kỳ hạ nhiệt mà còn kích hoạt một kế hoạch đầy tham vọng nhằm tham gia sâu hơn vào xung đột ở Syria nói riêng và các điểm nóng ở Trung Đông nói chung.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cũng cần phải hành động ngay lập tức để "vớt vát" lại danh dự và sự ủng hộ đang sụp đổ của chính mình trên chính trường nước này.

Tuy nhiên người Nga (và cả Iran) không dễ gì bị "qua mặt", một hành động sai lầm vào thời điểm này có thể kích hoạt một cuộc xung đột khu vực có quy mô nguy hiểm hơn nhiều nhằm vào các lợi ích của Ankara ở Trung Đông và trên thế giới.

Hình minh họa.

Sáng 4/4 (giờ Việt Nam), trang Southfront đưa tin Quân đội Arab Syria (SAA) đã pháo kích các vị trí của phiến quân tại tỉnh Idlib để đáp trả các hành động vi phạm Thỏa thuận Moscow được ký giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo các nguồn tin đối lập, các vị trí pháo kích kể từ ngày 3/3 là các khu dân cư Bara, Fatterah và Kansafra ở Jabal al-Zawiyah ở vùng nông thôn phía nam Idlib.

Các tay súng cực đoan, chủ yếu là các nhóm khủng bố thuộc liên minh Wa Harid al-Muminin trực thuộc al-Qaeda, đã thực hiện một số cuộc tấn công vào vị trí của SAA trong vài ngày qua.

Những vi phạm này có thể là cái cớ để SAA tiến hành hoạt động quân sự tại Idlib.

Theo tổ chức SOHR có trụ sở tại Anh, các đoàn quân tiếp viện Syria đã đến Kafr Nabl, Hizareen, al Fatterah và các vị trí phòng thủ khác ở jabal al-Zawiyah từ sáng ngày 3/4 và vẫn đang được bổ sung.

Bản đồ khu vực Jabal al-Zawiyah (Nguồn: Southfront).

Sáng 4/4, trang Southfront đưa tin nhóm khủng bố IS đã tiến hành một đợt tấn công vào vị trí của Quân đội Arab Syria (SAA) tại vùng nông thôn tỉnh Deir Ezzor, miền đông Syria.

Theo tổ chức SOHR có trụ sở tại Anh, ít nhất 10 tay súng của nhóm bán vũ trang Hồi giáo Shia Iraq (thuộc Lực lượng Huy động Phổ biến Iraq - PMU/PMF và ủng hộ chính phủ Syria) đã thiệt mạng.

Theo nguồn tin địa phương, các tay súng khủng bố IS tiến hành tập kích bằng tên lửa chống tăng vác vai (RPG) và súng máy hạng nặng từ hướng sa mạc Homs (được cho là di chuyển bằng xe cơ giới) vào các vị trí gần giếng dầu Ayn Ali, phía nam al-Mayadeen.

Mối đe dọa của IS ở miền trung Syria rõ ràng đang gia tăng. SAA và các đồng minh hiện đang tập trung vào chiến sự tại tỉnh Idlib, điều này làm hạn chế hoạt động truy quét ở sa mạc Homs.

Nhóm khủng bố IS hiện vẫn kiểm soát một khu vực khá lớn tại sa mạc Homs.

Trang tin AMN mới đây đưa tin Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ (TAF) đã gửi thêm quân tiếp viện đến Idlib. Đoàn quân bao gồm một số xe tăng và vũ khí hạng nặng tiến vào phía tây bắc Syria từ tỉnh Hatay lân cận.

Theo một nguồn tin thực địa ở Idlib, một số xe tăng của TAF đã di chuyển vào tỉnh Idlib từ ngã tư Kafr Lousen tiến đến một trong những"điểm giám sát ngưng bắn" trong khu vực do phiến quân và khủng bố kiểm soát.

Nguồn tin cũng cho biết thêm rằng TAF đã cơ động một đoàn xe quân sự khác đến tỉnh Idlib trong tuần này trong tuần này. Lý do khiến TAF quyết định tăng cường sự binh lực ở Idlib có thể vì hai lý do:

1. TAF đang chuẩn bị đẩy lui các tay súng phiến quân khỏi Khu phi quân sự dọc theo cao tốc M4.

2. TAF đang lên kế hoạch chặn đứng bất kỳ đợt tấn công mới nào của Quân đội Arab Syria (SAA) nhằm vào vùng phiến quân kiểm soát ở tỉnh Idlib.

Nhiều khả năng TAF đang hướng tới phương án thứ hai vì nhiều dấu hiệu cho thấy họ không thật sự nghiêm túc trong việc yêu cầu các tay súng chống chính phủ rút khỏi cao tốc M4.

Hình minh họa.

Các nguồn tin thân phiến quân mới đây đã chia sẻ đoạn phim cho thấy Quân đội Arab Syria (SAA) khai hỏa pháo sáng tại chiến tuyến gần các làng al-Barah và Kansafra thuộc khu vực Jabal al-Zawiyah, Idlib.

Cùng với việc Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ (TAF) tiến hành pháo kích vào vị trí của SAA ngày 2/4, các lực lượng trung thành với chính phủ Syria đang cảnh giác cao độ trước một hoạt động quân sự của đối phương có thể sẽ sớm diễn ra trong khu vực.

Rạng sáng ngày 4/4 (tối ngày 3/4 giờ địa phương), một máy bay chưa xác định được danh tính đã tiến hành một số cuộc không kích vào các vị trí của dân quân thân Iran tại ngôi làng al-Abbas trong khu vực thị trấn al-Bukamal.

Thời gian gần đây, các nhóm dân quân ở khu vực biên giới Syria-Iraq dẫn đầu bởi lực lượng Kataib Hezbollah thường xuyên trở thành mục tiêu của các máy bay chiến đấu "giấu mặt" khi căng thẳng giữa Mỹ-Iran tăng cao do vấn đề hiện diện của lực lượng Mỹ ở Iraq.

F-15I của Israel và F-15E của Mỹ trong một cuộc tập trận.

Quân đội Arab Syria (SAA) hiện đang tiếp tục tập trung các đơn vị bộ binh và xe cơ giới tại khu vực Jabal al-Zawiya phía nam của Tỉnh Idlib. Nhóm quân nói trên được cho là đã vào miền nam Idlib từ các tỉnh lân cận là Latakia và Hama trong 2 ngày vừa qua.

Một nguồn tin cho biết rằng việc SAA đã liên tục phản ứng trước các đợt pháo kích và sự hiện diện của đối phương ở khu vực Jabal Al-Zawiya phía nam cao tốc M-4 (nối Aleppo với Latakia) cho thấy một đợt tấn công mới sắp diễn ra trong khu vực.

Theo Thỏa thuận Moscow được ký ngày 5/3 giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, các tay súng chống chính phủ phải rút khỏi khu vực phía nam và Khu phi quân sự (DMZ) rộng 12 km dọc theo M4 vào ngày 12/3.

Thổ Nhĩ Kỳ đã yêu cầu Nga ra hạn cho việc thực hiện phiến quân rút khỏi Quốc lộ M-4 cho đến ngày 12/3.

Mặc dù chấp thuận yêu cầu của Ankara, Moscow tuyên bố không có bất kỳ tiến triển nào trong khu vực khi các nhóm khủng bố Hayyat Tahrir Al-Sham (HTS) và Đảng Hồi giáo Turkestan (TIP) vẫn kiểm soát phần lớn tuyến M4 nằm giữa Ariha và Jisr Al-Shughour.

Kịch bản tấn công toàn diện khu vực phía nam cao tốc M4 của SAA.

Rạng sáng ngày 4/4 (giờ Việt Nam) Trung tâm quan sát địa chấn quốc gia Syria đã công bố thông tin về việc một trận động đất mạnh 4,7 độ richter đã diễn ra ngoài khơi bờ biển Syria.

Theo hãng tin Syria SANA, động đất cấp độ nhẹ đã được phát hiện ở khu vực các tỉnh Latakia, Tartous, Hama, Homs và Aleppo.