Tàu sân bay và tàu chiến Mỹ tiến vào vịnh Ba Tư, Israel khẩn cấp tăng cường phòng thủ: 72 giờ căng não, nín thở chờ bão lửa từ Iran?

Sáng 28/11, một vụ nổ mìn ở khu vực tranh chấp Nagorno-Karabakh đã cướp đi sinh mạng của 5 thường dân Azerbaijan.

Văn phòng Tổng công tố Azerbaijan cho biết: "Một chiếc ô tô chở khách của Toyota đã gặp phải mìn chống tăng ở khu làng Ashagi-Seyidakhmedli, vùng Fizuli. Vụ tai nạn đã khiến 5 công dân Azerbaijan đã thiệt mạng.

Không có thông tin nào cho thấy vụ nổ là một hành động cố ý. Hiện tại Nagorno-Karabakh vẫn còn nhiều tàn tích chiến tranh từ sau cuộc xung đột gần đây giữa lực lượng Armenia và Azerbaijan.

- Quân cảnh Nga tiến hành tuần tra chung với lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ ở đông Ayn al-Arab.

- Nga cáo buộc phiến quân ở Idlib vi phạm thỏa thuận ngừng bắn ở Greater Idlib 32 lần: 12 lần ở tỉnh Idlib, 4 lần ở tỉnh Aleppo, 9 lần ở tỉnh Latakiavaf 7 lần ở tỉnh Hama.

- 4 phiến quân do Thổ hậu thuẫn bị tiêu diệt và 7 tên khác bị thương trong vụ nổ bom xe tại vùng Mabrouka.

- SDF và liên minh do Mỹ dẫn đầu đã tiến hành chiến dịch an ninh chung tại vùng Shaddadi. Một phần tử IS chịu trách nhiệm buôn lậu vũ khí và cung cấp hỗ trợ hậu cần cho các phần tử IS khác ở Hasakah đã bị bắt giữ.

- Lực lượng do Thổ hậu thuẫn pháo kích vào các vị trí của SDF ở Ain Issa.

- Giao tranh nổ ra giữa SDF và lực lượng do Thổ hậu thuẫn ở Ain Daghna và Brad.

- Pháo binh SAA pháo kích vào các vị trí của lực lượng do Thổ hậu thuẫn tại Ruwayha.

Nguồn ảnh: South Front

Trước đó, quân đội Israel được cho là đã tiến hành những bước chuẩn bị để sẵn sàng đối phó với cuộc tấn công trả đũa của Iran.

Không quân Nga và Syria đã nối lại các chiến dịch của họ tại miền trung Syria vào cuối tuần này. Các máy bay chiến đấu Nga-Syria đã tiến hành các cuộc không kích nhằm vào một số vị trí của IS ở vùng Badiya Al-Sham và đông Hama.

Ảnh minh họa. Nguồn: Al-Masdar News

Theo báo cáo chiến trường, Nga-Syria đã bắt đầu không kích vào nơi ẩn náu của IS ở vùng sa mạc tiếp giáp quận Al-Sa’an của tỉnh Hama. Dự kiến, họ sẽ mở rộng quy mô không kích xuống vùng phía nam tỉnh Al-Raqqa, đánh vào các vị trí của IS ở bên ngoài thị trấn cổ Al-Resafa.

Ngày 27/11, Mỹ thông báo trừng phạt kinh tế 4 công ty của Nga và Trung Quốc mà Washington cho là hỗ trợ Iran phát triển chương trình tên lửa.

Ngoại trưởng Mike Pompeo tuyên bố các công ty trên "đã vận chuyển công nghệ và vật liệu nhạy cảm cho chương trình tên lửa của Iran" và sẽ phải chịu các quy định hạn chế về xuất khẩu và nhận viện trợ của Chính phủ Mỹ trong hai năm.

Tuyên bố cũng nhấn mạnh Mỹ sẽ tiếp tục sử dụng biện pháp trừng phạt để ngăn cản chương trình tên lửa của Iran.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. (Nguồn: AFP/TTXVN)

Hai công ty có trụ sở tại Trung Quốc gồm Công ty thương mại Zibo Elim và công ty Chengdu Best New Materials.

Hai công ty có trụ sở tại Nga gồm Tập đoàn Nilco và công ty chứng khoán Elecon.

Năm 2018, Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân lịch sử với Iran và tái áp đặt các trừng phạt trong một chiến dịch mà ông gọi là "gây sức ép tối đa," đặc biệt nhằm vào mạng lưới tài chính và ngành kinh tế chủ lực của Iran là xuất khẩu dầu mỏ, nhằm gây áp lực buộc Tehran quay trở lại bàn đàm phán.

Đáp lại, Iran tuyên bố giảm một số cam kết trong thỏa thuận, theo đó tăng cấp độ làm giàu urani vượt mức 3,67% và lượng urani làm giàu cấp độ thấp vượt ngưỡng 300kg.

CNN dẫn lời một quan chức Lầu Năm Góc cho biết, tàu sân bay USS Nimitz của Mỹ đã di chuyển tới vùng Vịnh cùng với các tàu chiến khác. Thông tin này được đưa ra không lâu sau khi nhà khoa học hàng đầu Iran Mohsen Fakhrizadeh bị ám sát.

Tàu sân bay USS Nimitz (CVN 68) của Mỹ (Ảnh minh họa. Nguồn: Al-Masdar news)

Vị quan chức này cho biết, đợt triển khai được thực thi theo mệnh lệnh của Tổng thống Donald Trump, song nhấn mạnh rằng quyết định được ông Trump đưa ra trước khi có thông tin về vụ ám sát ông Fakhrizadeh. Mục đích của đợt triển khai là nhằm hỗ trợ tác chiến và yểm trợ đường không khi Mỹ rút lực lượng khỏi Iraq và Afghanistan vào ngày 15/1 năm sau.

"Vị quan chức cho biết đợt triển khai được quyết định trước khi có thông tin về vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran. Tuy nhiên, bất chấp điều đó, động thái này của lực lượng Mỹ có thể xem là thông điệp răn đe tăng cường gửi tới Iran" - Phóng viên Barbara Starr của CNN bình luận.

Trước đó, Avia.Pro cho biết, sau khi Iran tuyên bố sẽ "trả thù khốc liệt" những kẻ đứng sau vụ ám sát ông Fakhrizadeh, Israel đã bắt đầu triển khai tăng cường các hệ thống phòng không và phòng thủ tên lửa trên lãnh thổ của họ.

Trang này dẫn lời các chuyên gia nhận định, trong vòng 72 giờ đồng hồ, Tehran sẽ ra quyết định có tấn công tên lửa để trả đũa hay không. Nếu họ tiến hành thì hàng chục tên lửa đạn đạo có thể sẽ giội xuống lãnh thổ quốc gia Do Thái.

Saudi Arabia đã giội bom ác liệt các mục tiêu của Houthi ở Yemen. Cụ thể, theo nguồn tin, các máy bay chiến đấu của liên quân Saudi Arabia đã tiến hành hàng chục cuộc không kích vào các vị trí của phong trào Houthi Ansarullah ở Sana'a và các tỉnh phía Tây Bắc Yemen sáng ngày 27-11 (theo giờ địa phương), bất chấp kêu gọi ngừng bắn vì mục đích nhân đạo ở nước này.

Một vụ không kích của liên quân do Saudi Arabia dẫn đầu gần thủ đô Sanaa của Yemen. Ảnh: Al-Masdar News

Các nhà hoạt động Yemen cho biết, trong khi các máy bay chiến đấu của liên quân ném bom học viện quân sự, chúng cũng không kích trúng một trại ngựa nhỏ.

Những tiếng nổ lớn đã được nghe thấy ở trung tâm thành phố Sanaa. Hiện chưa có báo cáo ngay về thương vong.

Liên quân hiện vẫn duy trì các hoạt động quân sự quy mô lớn vào Tây Bắc Yemen nhằm trả đũa vụ tấn công bằng tên lửa trước đó của Phong trào Ansarallah vào cơ sở Aramco của Saudi Arabia ở thành phố cảng Jeddah.

Tuy nhiên, phía Phong trào Ansarallah cho biết, cuộc tấn công của họ trước đó chỉ là để đáp trả cho các vụ không kích, các cuộc bao vây trên bộ, trên không và trên biển của Saudi Arabia nhằm vào người dân Tây Bắc Yemen.

Nhà khoa học hạt nhân Mohsen Fakhrizadeh - người mà các quan chức phương Tây mô tả là "cha đẻ" của chương trình vũ khí nguyên tử của Iran - được cho là đã trở thành mục tiêu của Cơ quan tình báo Mossad (Israel) trong nhiều năm trước khi ông bị ám sát vào hôm qua (27/11).

Thủ tướng Benjamin Netanyahu đứng trước bức ảnh của ông Mohsen Fakhrizadeh - người được cho là đứng đầu chương trình hạt nhân của Iran (Ảnh chụp tháng 4/2018. Nguồn: You Tube/Times of Israel)

Theo Channel 12, Mossad và CIA đã bắt đầu theo dõi ông Fakhrizadeh từ năm 2006. Một báo cáo của IAEA năm 2011 đã xác định ông Fakhrizadeh là nhân vật hàng đầu trong nỗ lực phát triển công nghệ vũ khí hạt nhân của Iran.

Năm 2018, một báo cáo truyền hình của Israel từng tuyên bố Tel Aviv có thể đã quyết định không ám sát ông Fakhrizadeh trong quá khứ vì họ muốn giữ ông ta còn sống và theo dõi hành động của nhân vật này.

Bộ Quốc phòng Armenia ngày 27/11 cho biết, một số lính đánh thuê Syria vẫn hiện diện ở Karabakh, bất chấp thỏa thuận ngừng bắn vừa đạt được do Nga làm trung gian.

Ảnh minh họa. Nguồn: mirrorspectator.com

"Như tuyên bố của Văn phòng Tổng công tố Armenia, các lính đánh thuê 'khủng bố' được đưa từ Syria tới Artsakh trong cuộc chiến vẫn còn ở lại khu vực xung đột" - Đại diện phát ngôn của Bộ Quốc phòng Armenia Shushan Stepanyan viết trên Twitter.

Hiện phía Azerbaijan chưa đưa ra phản hồi nào trước các cáo buộc của Armenia.

Ngày 27/11, phiến quân do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn đã tấn công các binh lính Quân chính phủ Syria (SAA) tại vùng nông thôn bắc Latakia.

Chúng đã tấn công một nhóm gồm 4 binh sĩ SAA bằng tên lửa dẫn đường chống tăng Fagot (ATGM) gần núi Kurd. Vài phút sau đó, chúng tiếp tục bắn tên lửa thứ hai nhằm vào một đơn vị được điều động để giải cứu nhóm đầu tiên.

Vụ tấn công được cho là nhằm đáp trả các cuộc không kích gần đây của Nga nhằm vào phiến quân ở bắc Latakia.

Cái chết của nhà khoa học Mohsen Fakhrizadeh, người đã qua đời tại bệnh viện sau khi những kẻ ám sát có vũ trang dùng súng bắn chết ông trong xe hơi, cũng sẽ làm phức tạp thêm bất kỳ nỗ lực nào của ông Joe Biden nhằm hồi sinh di sản của chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama.

Iran cũng lên tiếng cáo buộc Israel ám sát chuyên gia hạt nhân hàng đầu của nước này trong khi ám chỉ vụ sát hại xảy ra là do việc ông Trump sắp rời Nhà Trắng. Bộ trưởng Ngoại giao Iran Javad Zarif đã viết trên Twitter về "những dấu hiệu nghiêm trọng cho thấy vai trò của Israel".

Tướng Hossein Dehghan, cố vấn quân sự của Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, tuyên bố sẽ tung đòn sấm sét vào những kẻ gây ra vụ việc. Viên tướng này cũng khẳng định Israel đã cố tình sát hại ông Fakhrizadeh để kích hoạt một cuộc chiến giữa Mỹ và Iran trong những ngày còn lại của nhiệm kỳ Tổng thống Donald Trump.

Nhà khoa học Mohsen Fakhrizadeh. Ảnh: Reuters

Theo hãng tin Reuters, Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp với các chỉ huy quân đội cấp cao. Trong khi đó, Israel, Nhà Trắng, Lầu Năm Góc, Bộ Ngoại giao Mỹ và Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) cũng như nhóm chuyển giao quyền lực của ông Biden cũng từ chối bình luận về vụ việc.

Ông Robert Malley, cựu cố vấn về vấn đề Iran cho ông Obama và là cố vấn không chính thức cho nhóm của ông Biden, cho biết vụ sát hại ông Fakhrizadeh nằm trong loạt diễn biến trong những tuần cuối cùng của ông Trump dường như nhằm khiến ông Biden khó tái tương tác với Iran hơn.

Cố vấn này nhận định: "Một mục tiêu đơn giản là gây thiệt hại cho Iran về mặt kinh tế và chương trình hạt nhân nhiều nhất có thể và mục đích khác có thể làm phức tạp khả năng của ông Biden trong việc nối lại hoạt động ngoại giao và thỏa thuận hạt nhân". Tuy nhiên, ông Malley cho biết ông sẽ không suy đoán ai đứng sau vụ sát hại hôm 27-11.

Tờ Independent (Anh) cho hay, London đã bí mật triển khai các đơn vị quân đội tới Saudi Arabia để bảo vệ các mỏ dầu tại khu vực này mà không thông báo cho Quốc hội và công chúng Anh về quyết định đó.

Ảnh minh họa. Nguồn: Al-Masdar News

 Hành động này của chính phủ Anh đã nhận phải sự chỉ trích dữ dội từ phe đối lập trong Quốc hội.

Giải thích cho hành động của mình, Bộ Quốc phòng Anh cho biết các mỏ dầu của Saudi Arabia là "cơ sở hạ tầng kinh tế nhạy cảm" và họ cần lực lượng Anh bảo vệ để tránh khỏi các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái.

Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc Majid Takht Ravanchi đã gửi một bức thư có nội dung gay gắt đến Liên Hợp Quốc, đề cập đến vụ chuyên gia hạt nhân hàng đầu Iran - Mohsen Fakhrizadeh - bị "ám sát bởi những kẻ khủng bố".

"Chúng tôi cảnh báo trước bất cứ hành động mạo hiểm nào của Mỹ và Israel đối với đất nước chúng tôi, đặc biệt là trong khoảng thời gian còn lại của chính quyền đương nhiệm Mỹ. Iran bảo lưu quyền thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết để bảo vệ người dân và lợi ích của mình", Đại sứ Ravanchi nhấn mạnh.

"Iran kịch liệt lên án vụ ám sát liệt sĩ Fakhrizadeh, và mong Tổng thư ký cũng lên án mạnh mẽ vụ tấn công khủng bố vô nhân đạo này."

Gọi vụ ám sát là "nỗ lực tuyệt vọng nhằm tàn phá đất nước của chúng tôi", Đại sứ Ravanchi cũng cho biết có dấu hiệu cho thấy sự nhúng tay của Israel trong cuộc tấn công, nhưng không tiết lộ chi tiết.

Những kẻ tấn công ông Fakhrizadeh hiện vẫn chưa bị bắt. Nhóm này đã nhanh chóng tẩu thoát sau khi làm ông Fakhrizadeh bị thương nặng trong cuộc phục kích nhằm vào xe hơi của chuyên gia này ở gần thủ đô Tehran.

Ông Fakhrizadeh được đưa đến bệnh viện để điều trị nhưng sau đó đã tử vong vì vết thương quá nặng.

Cựu lãnh đạo Cơ quan tình báo Trung ương Mỹ (CIA) John Brennan lên án vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Iran - Mohsen Fakhrizadeh - là một "hành động tội ác", có nguy cơ làm bùng phát xung đột trong khu vực.

Brennan cho hay, ông không biết ai là người phải chịu trách nhiệm cho vụ sát hại ông Fakhrizadeh, mặc dù hiện nay Tehran đang cáo buộc Israel là kẻ đứng sau.

Ông Mohsen Fakhrizadeh (phải) ngồi cùng hai người khác không xác định trong cuộc họp với nhà lãnh đạo tối cao Ayatollah Ali Khamenei của Iran tại Tehran, Iran ngày 23-1-2019 - Ảnh (tư liệu): AP

"Đây là một hành động tội ác và rất liều lĩnh, có nguy cơ vấp phải sự trả đũa chết người và kích động một vòng xung đột khu vực mới" - Ông Brennan bày tỏ quan điểm trên Twitter.

"Tôi không biết liệu có chính phủ nước ngoài ủy quyền hay trực tiếp thực hiện vụ ám sát hay không. Hành động đó rõ ràng đã vi phạm luật pháp quốc tế và khuyến khích nhiều hơn các cuộc tấn công nhằm vào quan chức nước ngoài" - Ông Brennan cho hay.

Mặc dù không có bằng chứng nào có thể khẳng định chắc chắn Israel đứng sau vụ ám sát ông Mohsen Fakhrizadeh, nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran nhưng trang mạng Avia.Pro cho hay, các chuyên gia đang đổ dồn sự nghi vấn vào Tel Aviv, do chỉ có nước này mới có khả năng thực hiện những hành động như vậy.

Đáng lưu ý, cách đây vài ngày, Israel đã thận trọng đóng cửa không phận trên vùng cao nguyên Golan mà họ đang nắm quyền kiểm soát.

Ảnh minh họa. Nguồn: Avia.Pro

Avia.Pro dẫn lời các chuyên gia nhận định, trong vòng 72 giờ tới, Tehran sẽ ra quyết định có tấn công tên lửa để trả đũa hay không. Nếu họ tiến hành thì hàng chục tên lửa đạn đạo có thể sẽ giội xuống lãnh thổ quốc gia Do Thái.

"Iran đã cho thấy sự quyết tâm của họ khi chống lại Mỹ, vì thế không có nghi ngờ nào dấy lên về khả năng họ phát động tấn công nhằm vào Israel - Vấn đề duy nhất chỉ là mức độ hiệu quả" - Chuyên gia của Avia.Pro nhận định.

Trang này cũng dẫn thêm một số báo cáo cho biết, Israel đã bắt đầu triển khai tăng cường các hệ thống phòng không và phòng thủ tên lửa trên lãnh thổ của họ.

Trước đó, văn phòng Thủ tướng Israel Israel Benjamin Netanyahu từ chối bình luận trước các cáo buộc về vụ ám sát ông Mohsen Fakhrizadeh.

Tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Iran, Thiếu tướng Mohammad Bagheri cảnh báo, "đòn trả thù tàn khốc" đang chờ đợi những kẻ đứng sau vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Iran Mohsen Fakhrizadeh.

"Các nhóm khủng bố và thủ phạm của hành động mù quáng này nên biết rằng sự trả thù tàn khốc đang chờ đợi chúng" - Hãng thông tấn IRNA dẫn tuyên bố của ông Bagheri.

Tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Iran, Thiếu tướng Mohammad Bagheri. Ảnh: Wiki

Truyền hình nhà nước Iran đưa tin, ông Mohsen Fakhrizadeh, nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran, đã bị ám sát.

"Thật đáng buồn, đội ngũ y tế đã không thể cứu được ông Fakhrizadeh, và ít phút trước, người quản lý và nhà khoa học này đã được trao danh hiệu liệt sĩ sau nhiều năm cống hiến và đấu tranh" - thông báo của Bộ Quốc phòng Iran viết.

Các hãng tin Tasnim và Fars cho biết vụ ám sát xảy ra ở thành phố Absard thuộc khu vực Damavand ở miền Đông, khi một nhóm tay súng đánh bom một chiếc xe ô tô, trước khi nổ súng vào xe chở nhà khoa học Fakhrizadeh. Hiện chưa rõ danh tính của các tay súng này.

Hiện trường vụ tấn công ở thủ đô Tehran. Ảnh: AP.

Theo tình báo phương Tây và Israel, ông Fakhrizadeh được cho là "cha đẻ" của chương trình hạt nhân của Iran. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu từng đưa ra cảnh báo đối với đích danh ông Fakhrizadeh trong một buổi họp báo. Ông Fakhrizadeh còn là một cựu sĩ quan thuộc Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC).

4 năm trước, một nhà ngoại giao phương Tây nói với Reuters rằng: "Nếu Iran muốn sản xuất vũ khí hạt nhân, thì Fakhrizadeh có thể được coi là cha đẻ của bom hạt nhân Iran".

Một số quan chức cấp cao của Iran cho rằng Israel đứng sau vụ tấn công. Hiện văn phòng của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu từ chối bình luận về vụ việc này.