Mối đe dọa toàn cầu
Liên quan đến dịch virus Zika, Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến nhấn mạnh, trong dịp Tết và mùa đông xuân này, virut Zika vẫn là mối đe dọa lớn đối với toàn cầu.
Theo thống kê từ các cửa khẩu quốc tế, hàng tuần Việt Nam có khoảng 200.000 lượt hành khách nhập cảnh và trên 170.000 hành khách xuất cảnh.
Vì vậy Bộ Y tế khuyến cáo những người có biểu hiện sốt thì cần đến cơ sở y tế để được chăm sóc và theo dõi, phát hiện sớm bệnh (nếu có).
Theo Bộ trưởng Tiến, tại Việt Nam mặc dù chưa phát hiện ca bệnh nhưng không được lơ là cảnh giác bởi bệnh này đến 80% không có biểu hiện lâm sàng, các triệu chứng cũng như phương thức truyền bệnh giống với sốt xuất huyết và bệnh sốt do virus Chikungunya.
Do đó, cùng với việc giám sát chặt chẽ hành khách đi, đến từ các vùng dịch tại các cửa khẩu quốc tế, công tác truyền thông cho người dân trong thời điểm này là hết sức quan trọng.
Người đứng đầu ngành y tế khuyến cáo người dân nếu không có việc cần kíp thì nên hạn chế đi du lịch ở những vùng đang có dịch, đặc biệt là phụ nữ mang thai.
Đối với công tác giám sát, Bộ trưởng cũng lưu ý các đơn vị chức năng cần kiểm tra tính nhạy cảm với hóa chất của muỗi Ades aegypty, vec tơ truyền bệnh sốt xuất huyết, đồng thời cũng là vật trung gian truyền bệnh cho virus Zika.
"Cần kiểm tra lại độ nhạy cảm với hóa chất đang được sử dụng để diệt muỗi Aedes hiện nay. Nếu cần, các đơn vị dự phòng xem xét có phải thay đổi hóa chất hay không?
Ta cứ kêu gọi người dân phòng tránh muỗi đốt, mà muỗi thì cứ có hoài thì làm sao mà phòng được.
Vì vậy, phải diệt ngay các nguồn chứa bọ gậy là nguồn phát sinh muỗi. Người dân cần ý thức lật úp, đậy kín tất cả các dụng cụ có khả năng chứa nước tại nơi mình sinh sống”, Bộ trưởng Tiến nói.
Kiểm dịch tại sân bay Tân Sơn Nhất.
Lời khuyên của chuyên gia WHO
Báo cáo về tình hình dịch bệnh do vi rút Zika trên thế giới, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng Trần Đắc Phu cho biết, tính đến ngày 1/2, đã có 31 quốc gia và vùng lãnh thổ ghi nhận các trường hợp nhiễm virus Zika.
Trong đó có 25 quốc gia và vùng lãnh thổ đang lây lan mạnh, đáng chú ý là là Brazil, Colombia, Mexico... Năm 2015, các vụ dịch lan rộng ở khu vực trung và nam Mỹ, đặc biệt tại Brazil.
Đồng thời, sự lây lan của virut Zika cũng được ghi nhận rải rác tại một số nước khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Indonesia và New Caledonia.
Đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại VN, TS. Masaya Kato cho biết, virus Zika có tốc độ lan truyền rất nhanh, đặc biệt tại các nước khu vực châu Mỹ và tiếp tục ghi nhận các dấu hiệu nặng tại Brazil.
Tuy nhiên, lý do WHO nhận định Zika là mối quan ngại đối với y tế cộng đồng không phải do tốc độ lây lan của vi rút mà do các biến chứng nguy hiểm của bệnh này đối với trẻ sơ sinh, cụ thể là gây teo não và hội chứng Guillain-Barré.
Đây là một loại rối loạn hệ thống miễn dịch tác động đến thần kinh gây ra hiện tượng yếu cơ ở tay và chân.
Sau cuộc họp Ủy ban tình trạng khẩn cấp của WHO ngày 1/2, các chuyên gia của WHO đã thống nhất nhận định:
Có một sự liên quan khá rõ ràng giữa việc nhiễm virus Zika trong thời kỳ mang thai của người mẹ và chứng não nhỏ của trẻ sơ sinh; mặc dù chưa có bằng chứng khoa học đầy đủ chứng minh.
Sự lưu hành rộng rãi muỗi Aedes sẽ tạo điều kiện để lây truyền rộng rãi virus Zika trên thế giới.
Hiện nay chưa có vắc xin phòng bệnh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, trong khi đó cộng đồng chưa có miễn dịch; do đó sẽ tiếp tục ghi nhận thêm nhiều ca bệnh trong thời gian tới.
Hiện tại, WHO không khuyến cáo áp dụng bất kỳ biện pháp nào nhằm hạn chế việc đi lại và thương mại nhằm ngăn chặn sự lây lan của virus Zika.
Biện pháp hiệu quả nhất để phòng chống bệnh do virus Zika trong thời điểm này là khống chế quần thể muỗi và ngăn ngừa bị muỗi đốt cho người dân tại các khu vực có nguy cơ, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai.
Bệnh do virus Zika là bệnh nhiễm virus Zika cấp tính do muỗi truyền và có thể gây thành dịch. Virus này được phát hiện đầu tiên từ khỉ Rhesus vào năm 1947 tại Uganda và vào năm 1948 phát hiện trên muỗi Aedes.
Muỗi truyền bệnh thuộc nhóm Aedes là loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue.
Có một số bằng chứng gợi ý virus có thể lây truyền qua đường máu, từ mẹ sang con khi sinh và qua đường tình dục, tuy nhiên sự ghi nhận này là rất hiếm. Thời gian ủ bệnh 3-12 ngày.
Người bệnh có biểu hiện như sốt, phát ban trên da, viêm kết mạc, đau khớp, đau cơ, mệt mỏi và đau đầu.
Khoảng 80% các trường hợp nhiễm virus Zika không biểu hiện triệu chứng lâm sàng. Hiện nay chưa ghi nhận ca tử vong do bệnh do virus Zika.