Xuất phát từ nhu cầu của xã hội
Những năm gần đây, ở các bệnh viện trên toàn quốc xuất hiện một số nghề nuôi người bệnh. Đây cũng là một nhu cầu của xã hội, vì những gia đình neo người, nhưng lại phải chăm sóc cha, mẹ già yếu; vợ, chồng đau ốm mà những người trong gia đình vì phải mưu sinh, nên không có thời gian chăm sóc, mà người bệnh thì luôn phải có người bên cạnh.
Thực ra, công việc chăm sóc người bệnh có từ lâu, bắt đầu từ việc chăm sóc những sản phụ. Tuy không phải là những người bệnh, nhưng trong thời gian đầu sinh nở, người mẹ rất yếu, phải kiêng khem nhiều thứ, ít ra là trong 1 tháng đầu, để người mẹ ổn định sức khỏe và tránh được những di chứng sau này.
Công việc này có thu nhập cao nên cũng đòi hỏi người nuôi phải có kinh nghiệm. Người rành nghề, có uy tín hầu như lúc nào cũng có việc. Nhờ có những người làm nghề này mà thân nhân của những người bệnh yên tâm công tác, làm ăn, nhưng vẫn đảm bảo chăm sóc tốt người nhà bị bệnh.
Nhọc nhằn nghề Nuôi người bệnh
Trong các trường đào tạo thuộc ngành Y có một chuyên ngành là “Điều dưỡng”. Những người học nghề này có nhiệm vụ chăm sóc các bệnh nhân sau mổ, đẻ…như tiêm thuốc, cho uống thuốc… theo các phác đồ điều trị đã được chỉ định, với một quy trình khoa học nhằm đảm bảo cho người bệnh mau bình phục. Còn các nhu cầu khác của người bệnh như: ăn uống, đi vệ sinh, tắm rửa, thay quần áo… là những công việc nặng nhọc, mất vệ sinh, thậm chí nguy hiểm do những người nuôi người bệnh đảm nhận.
Điểm chung nhất của người làm nghề nuôi người bệnh là hoàn cảnh gia đình khó khăn, ít học, hành trang và cũng là tài sản lớn nhất của họ khi đến với nghề này là kinh nghiệm, tự học hỏi lẫn nhau. Chẳng hạn như cần phải có kỹ năng, kinh nghiệm chăm sóc người già bị bệnh tai biến, chăm sóc người bị bệnh “Tiểu đường”; khi nào cần cho ăn, uống thuốc và nâng đỡ người bệnh ngồi dậy, nằm xuống thế nào cho đỡ đau… Lâu dần thành quen, người đi trước giúp đỡ, bảo ban người đi sau, nhờ thế mà họ ngày càng thạo việc.
Bà Sáu (63 tuổi) ở huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam đang chăm sóc người bệnh tại một bệnh viện ở Đà Nẵng cho biết, bà đến với nghề rất tình cờ. Năm 2009, bà phải chăm sóc người chị ruột phải nằm viện. Do có nhiều người bệnh mà người nhà không ở lại bệnh viện 24/24h được, nên người nhà bệnh nhân đã nhờ bà trông giúp khi vắng mặt. Thế là bà nhận lời. Có người thấy bà làm tốt, đã trả công và nhờ bà trông nom người bệnh suốt thời gian nằm viện. Nhờ vậy, bà cũng có chút tiền để tự trang trải và chăm sóc người chị trong thời gian ở bệnh viện. Vì có nhiều người nhờ quá nên sau khi người chị ra viện, bà quyết định ở lại làm nghề Nuôi người bệnh luôn cho đến nay. Mỗi ngày làm việc bà được trả từ 150.000 đến 200.000 tùy mức độ nặng nhẹ của người bệnh.
Khó nhất là chăm sóc những ông già tuổi cao, bệnh nặng và khó tính. Đối với những người này phải luôn nhẹ nhàng, kể cả lời nói.
Chứng kiến cảnh chị Thư (một người nuôi người bệnh), 39 tuổi có 2 con nhỏ tại khoa Tim mạch ở một bệnh viện, tôi mới thấy hết nỗi khổ của người làm nghề này. Chị chăm một ông già trên 90 tuổi, nhưng ông già lại bị ngắn lưỡi nên không nói được. Vì ông không nói được nên chị không hiểu ông yêu cầu gì. Khi chị vừa đút cho ông lão một thìa cơm xong thì bất ngờ, ông lão nhổ luôn cả thìa cơm trong miệng vào mặt chị ta. Mãi về sau chị mới biết là ông già không muốn ăn món canh mà con ông vừa mang vào bệnh viện. Nhìn chị Thư vừa lau những hạt cơm trên mặt và lau luôn những giọt nước mắt hòa lẫn vào nước canh mà ông già nhổ vào mặt mà lòng không khỏi xót xa.
Nguy cơ lây nhiễm bệnh tật
Nỗi khổ của chị Thư chưa thấm vào đâu so với những nguy hiểm bị nhiễm bệnh khi chăm sóc những người bị bệnh truyền nhiễm, bị lây qua đường hô hấp, tiếp xúc như bệnh lao, bệnh phổi…
Tại các phòng bệnh của những khoa này, suốt 24/24h, người bệnh ho, khạc nhổ, rên la do căn bệnh hành hạ. Người nuôi những bệnh nhân này phải đưa ống nhổ cho người bệnh khi nhổ, nhiều khi vương vãi ra cả giường, quần áo, có bệnh nhân vừa ăn vừa ho… phải lau chùi rất vất vả và nguy hiểm.
Bà Sáu tâm sự, biết là nguy hiểm, dễ lây nhiễm nhưng nhiều khi không có việc, bà cũng phải làm.
Trong xã hội, nghề nào cũng đáng được trân trọng, miễn đó là một nghề lương thiện, kiếm tiền bằng chính lao động và trí tuệ của mình. Mặc dù nghề nuôi người bệnh không có trong danh mục các nghề lao động được bảo hộ, được tổ chức đào tạo, nhưng do nhu cầu của xã hội, nghề này đang tồn tại một cách khách quan. Họ cũng phải được đối xử công bằng như mọi nghề khác trong xã hội. Vì vậy, rất mong các cơ quan chức năng, mà trước tiên là ngành Y tế, các bệnh viện nên có những giải pháp hỗ trợ họ như cách chăm sóc người bệnh sao cho phù hợp và các biện pháp phòng ngừa các bệnh dễ bị lây nhiễm.
