Bonsai là nghệ thuật trồng, tạo dáng cây cổ thụ trong bồn, chậu. Nghệ thuật bonsai được cho là xuất phát từ Trung Quốc, tại các vùng núi cao có nhiều cây cổ thụ.
Sau này, nó phát triển lan đến các nước châu Á láng giềng như Hàn Quốc và Nhật Bản. Đến nay, Nhật Bản vẫn là quốc gia có nghệ thuật bonsai thuộc vào hàng tinh tế nhất thế giới.
Bonsai cà tím do ông Trương Phúc Nam ở Hải Ninh, Hải Hậu, Nam Định trồng và tạo dáng. Ảnh: Infonet.
Nghệ thuật bonsai được chia làm nhiều trường phái, tuy nhiên, về cơ bản người ta dựa vào dáng cây để đánh giá bonsai có giá trị hay không.
Trên thế giới, người ta chia bonsai thành bốn nhóm: Bonsai mini dưới 15cm, bonsai nhỏ từ 16cm đến 30cm, bonsai trung bình từ 31cm đến 60cm, loại bonsai lớn có chiều cao trên 60cm.
Mỗi cây Bonsai là những tác phẩm nghệ thuật được lồng vào đó là những kiến thức, ý tưởng và tình cảm của nghệ nhân tạo ra.
Đa số người chơi Bonsai cho rằng để xem được Bonsai đầu tiên phải xét đến những vẻ đẹp ngoại hình bao gồm 4 yếu tố cơ bản : Bộ gốc rễ, thân , cành lá, hoa của cây cảnh.
Khi nghệ thuật Bonsai mới phát triển, người ta quan niệm rằng chỉ dùng những cây quý hiếm có tuổi thọ lâu đời như cây tùng, bách, sanh, si, đa….để tạo dáng.
Tuy nhiên, sau này, các nghệ nhân trẻ tuổi suy nghĩ thoáng hơn. Họ cho rằng không nhất thiết phải là cây quý, chỉ cần nghệ nhân có kỹ thuật tốt, tâm huyết cũng có thể tạo ra một tác phẩm thực thụ.
Một cây bonsai đẹp phải mang trên mình nét cổ kính, già cỗi, hoang sơ pha lẫn những nét dịu dàng gợi lên sự rung động ngay từ cái nhìn đầu tiên.
Những vết cắt trên thân cây tạo nên nét già nua phải đủ thời gian để cây tự lành sẹo. Những tán cây tỏa ra nhiều hay ít, cao hay thấp cũng mang những giá trị nhân văn khác nhau mà nghệ nhân muốn thể hiện.
Ban đầu, chỉ có 5 thế bonsai cơ bản là: thẳng đứng (Chokkan), thẳng đứng phóng khoáng (Moyogi), nghiêng (Shakan), thác đổ (Kengai) và nửa thác đổ (Han Kengai ).
Về sau, người ta phát triển thành nhiều thế khác như: rễ phủ trên đá (Sekijoju), rễ trong đá (Ishizuke), chổi (Hokidachi ), bạt phong (windswept), song thụ và tam thụ (Ikadabuki), thế lùm (clump style), văn nhân (bunjin-gi), thế cành rủ (weeping style), thế gỗ mục (dead wood) và nhóm cây hay rừng (Yose Uye)...
Cùng ngắm một số cây bonsai hoa quả đơn giản nhưng dễ thương dưới đây:
Bonsai quất với thế rất đẹp.
Cây ớt cũng có thể thành bonsai
Bonsai dâu tằm
Bonsai cherri.
Cây táo rất nhỏ với quả táo to độc đáo.
Bonsai lựu
Bonsai nho rừng.
Một cây bonsai quất mới bắt đầu tạo dáng.
Bonsai chanh.
Nguồn ảnh: Internet
