UBND tỉnh Kon Tum đã có văn bản chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Kon Tum kiểm tra, xác minh và báo cáo kết quả trước ngày 20/7. Ảnh: Lê Kiến.
Ngày 12/7, theo nguồn tin Dân Việt, UBND tỉnh Kon Tum đã có văn bản chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Kon Tum phối hợp với Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Kon Plông (Công ty Lâm nghiệp Kon Plông), cùng các đơn vị liên quan kiểm tra, xác minh nội dung mà báo Dân Việt phản ánh "UBND tỉnh Kon Tum phê duyệt 2 dự án trồng rừng tiền tỷ nhưng không thành rừng, trách nhiệm không ai nhận".
Theo ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kon Tum Nguyễn Hữu Tháp, vụ việc giao cho Sở NN&PTNT tỉnh Kon Tum chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng xác minh về "các dự án trồng rừng thay thế với quy mô hơn 100 ha tại xã Pờ Ê, huyện Kon Plông nhưng không thành rừng và gây thiệt hại ngân sách nhà nước". Kết quả kiểm tra, báo cáo về UBND tỉnh trước ngày 20/7 và đề xuất UBND tỉnh xem xét, xử lý.
Liên quan vụ việc này, phóng viên đã liên hệ với Sở NN&PTNT Kon Tum và được người đứng đầu đơn vị này giao Chi cục Kiểm lâm cung cấp thông tin. Ngày 9/7, trao đổi qua điện thoại, ông Võ Sỹ Chung – Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Kon Tum cho biết, thời điểm dự án triển khai, ông chưa về Chi cục kiểm lâm nên không nắm rõ về dự án nên chưa trả lời ngay được. Chi cục đã thành lập Tổ kiểm tra, xác minh và sẽ trả lời báo chí vào tuần sau.
Như Dân Việt đã phản ánh, năm 2014 UBND tỉnh Kon Tum ra 2 quyết định "phê duyệt dự án trồng rừng thay thế" gồm, 100 ha và 63 tại 5 tiểu khu 434, 437, 438, 438, 439 và 440 ở xã Pờ Ê (huyện Kon Plông).
Dự án do Công ty Lâm nghiệp Kon Plông làm chủ đầu tư, thời gian triển khai từ năm 2014-2017. Mục tiêu của dự án nhằm thay thế diện tích rừng đã chuyển đổi mục đích sử dụng sang mục đích khác, tạo cảnh quan môi trường dọc tuyến quốc lộ 24.
Theo quyết định trên, 2 dự án này có tổng dự toán ban đầu 7,1 tỷ đồng, trong đó dự án trồng 100 ha rừng có kinh phí đầu tư gần 4,4 tỷ đồng và dự án trồng 63 ha rừng có kinh phí hơn 2,7 tỷ đồng.
Ngay trong năm 2014, Công ty Lâm nghiệp Kon Plông đã ký cam kết trồng rừng với gần 200 hộ dân ở xã Pờ Ê và xã Hiếu tiếp giáp. Kết quả nghiệm thu ban đầu trồng được hơn 104 ha rừng so với thiết kế ban đầu, mật độ cây trồng sống là 1.020 cây/ha, đạt 93%.
Chi phí đã triển khai hơn 1,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, chỉ sau vài tháng triển khai trồng rừng, đoàn liên ngành kiểm tra lại phát hiện số cây sống chỉ còn khoảng 10-30%, có nơi cây chết 100%.
Đến năm 2015, Công ty Lâm nghiệp Kon Plông tiến hành trồng dặm gần 81/104 ha trên diện tích rừng đã chết, mật độ 670 cây/ha, chi phí trồng dặm hơn 174 triệu đồng. Qua 2 đợt trồng và dặm, nguồn kinh phí đều lấy từ nguồn thu dịch vụ môi trường rừng. Thế nhưng rừng trồng vẫn tiếp tục chết.
Trước tình trạng "trồng bao nhiêu chết bây nhiêu", năm 2016 Công ty Lâm nghiệp Kon Plông tham mưu UBND tỉnh Kon Tum về việc cho dừng dự án trồng rừng vì cho rằng đây là nhiệm vụ bất khả thi.
Theo quan sát của PV, hiện trạng khu vực dự án rừng trồng dọc tuyến quốc lộ 24 (đoạn qua địa bàn xã Pờ Ê) hiện nay trống trơn, không có bóng dáng rừng trồng như mục đích ban đầu là tạo cảnh quan môi trường dọc quốc lộ 24. Thay vào đó, những quả đồi được người dân trồng cây mì, hiếm hoi chỉ còn 1 cây thông còn sống.
Nói về trách nhiệm để "dự án trồng rừng chôn tiền xuống đất", Công ty Lâm nghiệp Kon Plông cho rằng "đã làm hết trách nhiệm".
Còn nguyên nhân của việc "trồng rừng không thành rừng" là do yếu tố khách quan, do người dân không đồng tình, cố tình chăn thả gia súc và canh tác cây mì làm giảm mật độ cây trồng. Trong khi đó, không một đơn vị, tổ chức nào đứng ra nhận trách nhiệm vì để dự án thất bại, thất thoát tiền tỷ.
Để giải quyết khoản tiền thâm hụt gần 1,5 tỷ đồng này, Công ty Lâm Nghiệp Kon Plông đã đề nghị UBND tỉnh Kon Tum xem xét cho phép công ty sử dụng kinh phí từ nguồn thu dịch vụ môi trường rừng để bù đắp.
Liệu việc dùng tiền từ nguồn thu dịch vụ môi trường rừng để bù trừ cho chi phí dự án rừng thất bại có đúng quy định pháp luật, quy định chính sách chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng?