Phạm Phú Thanh (51 tuổi, trú tại phường Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai, Hà Nội) là Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Phú Bình (viết tắt là Công ty Phú Bình).
Quá trình kinh doanh, Thanh cùng vợ là Nguyễn Thị Tý (49 tuổi, làm nghề nội trợ) vay lãi hàng chục tỷ đồng của nhiều người.
Sau đó do không có tiền trả nợ và bị nhiều đối tượng đe doạ đòi nợ, vợ chồng Thanh đã bỏ trốn, gần 5 năm sau mới bị bắt.
Viện KSND TP Hà Nội vừa hoàn tất cáo trạng truy tố vợ chồng Thanh-Tý về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (quy định tại Điều 175 Bộ luật Hình sự năm 2015).
Theo cáo trạng, Công ty Phú Bình kinh doanh kết cấu thép. Trong thời gian điều hành công ty, do cần tiền làm ăn nên từ đầu năm 2011 đến cuối năm 2011, Thanh đã bàn bạc với vợ vay lãi của nhiều người.
Sau khi vay quá hạn không trả được, đến tháng 6-2012, vợ chồng Thanh bỏ trốn nên các bị hại đã làm đơn gửi cơ quan Công an tố cáo. Một trong những bị hại là bà Chu Thị Ảnh (ở quận Hoàng Mai, Hà Nội).
Do có quan hệ từ trước nên tháng 9-2011, sau khi vợ chồng Thanh hỏi vay bà Ảnh 4 tỷ đồng với lãi suất 2.500 đồng/triệu/ngày, thời gian vay là một tháng, bà Ảnh đồng ý cho vợ chồng Thanh vay tiền.
Đến hạn mà vợ chồng Thanh mới trả được 50 triệu đồng nên bà Ảnh yêu cầu vợ chồng Thanh viết giấy bán xe ô tô Lexus, BKS 31E-1318, đăng ký chủ xe là Công ty Phú Bình để trừ nợ.
Trước đó, vợ chồng Thanh cũng đã bàn giao cho bà Ảnh chiếc xe máy SH BKS 30M3-8563 để trừ nợ.
Sau nhiều lần cộng trừ nợ, đến ngày 31-3-2012, vợ chồng Thanh viết giấy nhận nợ với bà Ảnh gần 3,7 tỷ đồng, trong đó 3 tỷ đồng tiền gốc và gần 700 triệu đồng tiền lãi.
Trong giấy nhận nợ, vợ chồng Thanh hứa trong thời gian một tháng sẽ hoàn trả cả gốc lẫn lãi. Tuy nhiên đến hẹn, vợ chồng Thanh đã bỏ trốn.
Quá trình điều tra, cơ quan điều tra xác định, trước khi chiếc xe ôtô Lexus mà vợ chồng Thanh gán nợ cho bà Ảnh, đã được Công ty Phú Bình thế chấp tại một chi nhánh ngân hàng ở Hà Nội để vay tiền kinh doanh.
Chiếc ôtô này sau đó đã được bàn giao lại cho ngân hàng để đảm bảo việc thu hồi tài sản cho Nhà nước.
Một bị hại khác là bà Nguyễn Thị Thanh Hà (ở TP Phủ Lý, tỉnh Hà Nam). Tháng 2-2010, qua người quen giới thiệu, Thanh gặp bà Hà hỏi vay tiền để kinh doanh với lãi suất 5.000 đồng/triệu/ngày.
Từ tháng 2 đến tháng 6-2011, bà Hà đã cho vợ chồng Thanh vay 4 lần với tổng số tiền 9,6 tỷ đồng. Sau nhiều lần vay trả, tính đến cuối tháng 5-2012, vợ chồng Thanh chốt còn nợ của bà Hà tổng số tiền gần 24 tỷ đồng.
Do Thanh không có tiền trả nợ nên bà Hà yêu cầu vợ chồng Thanh viết giấy biên nhận bán ngôi nhà ở số 46, lô 2, tổ 73, phường Hoàng Văn Thụ, quận Hoàng Mai cho mình và người quen để trừ nợ.
Vợ chồng Thanh đã viết giấy bán nhà với giá 10 tỷ đồng theo yêu cầu của bà Hà. Sau khi viết giấy bán nhà, vợ chồng Thanh viết giấy biên nhận còn nợ của bà Hà gần 14 tỷ đồng và hẹn một tháng sau sẽ trả nốt.
Nhưng thực tế thì trước khi viết giấy bán ngôi nhà số 46, lô 2, tổ 73, phường Hoàng Văn Thụ cho bà Hà, vợ chồng Thanh đã thế chấp ngôi nhà này tại chi nhánh một ngân hàng ở Hà Nội để vay tiền kinh doanh.
Đến hẹn không trả nợ được cho bà Hà, vợ chồng Thanh đã bỏ trốn khỏi nơi cư trú. Ngoài hai bị hại trên, quá trình điều tra còn xác định, vợ chồng Thanh đã vay lãi của hai bị hại khác với số tiền gần 2 tỷ đồng, đến nay vẫn chưa trả nợ được.
Bằng các biện pháp nghiệp vụ, ngày 22-2-2017, Công an TP Hà Nội phối hợp với Công an tỉnh Quảng Bình đã bắt giữ được vợ chồng Thanh-Tý khi hai đối tượng này lẩn trốn tại một nhà nghỉ ở thành phố Đồng Hới, Quảng Bình. Bị truy tố theo khoản 4, Điều 175 BLHS, hai bị can Thanh và Tý đối diện với khung hình phạt từ 15 năm đến 20 năm tù.