Thiên nhiên Việt Nam vốn được trời phú cho rất nhiều sản vật, từ vô vàn loại rau củ quả cho đến những loài tôm, cua, cá... Càng tìm hiểu lại càng thấy có nhiều món ăn thú vị trong nền ẩm thực đa dạng này.
Hoá ra còn rất nhiều món ăn vô cùng đặc biệt mà không phải ai cũng biết, điển hình là món cá leo cây này!
Cá leo cây còn được gọi là cá thòi lòi hay cá lác ngoách, là một loài cá sinh sống ở các vùng bùn đất ngập mặn như Cần Giờ, Nhơn Trạch, Gò Công, Bạc Liêu, Cà Mau và vùng biển phía Bắc Ninh Bình. Nhờ vào cấu tạo cơ thể đặc biệt, có thể thở bằng cả phổi và mang nên loài cá này còn có khả năng... chạy nhảy, leo cây hay kiếm mồi trên cạn.
Thỉnh thoảng, người dân lại bắt gặp cá thòi lòi đang "vắt vẻo" trên những cành đước, cành mắm, bởi thế nên chúng mới thường được gọi bằng cái tên là cá leo cây nhừo khả năng đặc biệt này.
Cá thòi lòi có hình dáng khá đặc biệt và khác thường với đôi mắt lồi hẳn ra trên đầu, mình cá lấm chấm những đốm màu xanh dương, có con còn nổi lằn đen giữa hông, phần má bạnh ra. Dù vậy, điều đó cũng không làm ảnh hưởng gì đến việc ăn chúng bởi hương vị của loài cá này rất hấp dẫn.
Để bắt được cá thòi lòi, người ta sẽ phải tìm những chiếc hang ẩn náu của chúng dưới bùn, sau đó dùng các cách để bắt như dùng cần để câu vào ban ngày, dùng đèn để soi cá vào ban đêm, đặt nò, thụt, chặn hang rồi bắt...
Cá thòi lòi có thể chế biến bằng rất nhiều cách khác nhau như tấm muối tiêu rồi nướng, lột da kho tiêu, hấp cách thủy, cuốn bánh tráng rau sống, canh chua, làm khô cá thòi lòi... Phần thịt của cá thòi lòi rất mềm và thơm ngon.
Thịt trắng, lại rất ít, thậm chí là không có xương, phần ruột, gan, trứng đều béo ngậy. Cũng bởi thế mà chúng trở thành một món đặc sản được rất nhiều người yêu thích.
Ngày nay, khi du lịch ngày một phát triển hơn, cá thòi lòi cũng được ưa chuộng hơn rất nhiều, trở thành một trong những đặc sản có tiếng, mang nét rất riêng của vùng đất miền Tây nói chung và Cà Mau nói riêng.