Trung Quốc đang dần bắt kịp phương Tây
"Liệu Type 093B - tàu ngầm tấn công mới của Trung Quốc có sánh ngang với các tàu ngầm lớp Los Angeles cải tiến của Hải quân Mỹ?"
Chí ít thì một số chuyên gia phân tích hải quân Mỹ tin vào điều này và cho rằng sự xuất hiện các tàu ngầm mới của Hải quân Trung Quốc (PLAN) là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đang bắt kịp phương Tây nhanh tới mức nào.
"Không nên nhầm lẫn Type 093B với Type 093. Đây là mẫu chuyển tiếp giữa Type 093 và lớp tàu Type 095 sắp tới" - Jerry Hendrix, Giám đốc chương trình Đánh giá và Chiến lược Quốc phòng tại Trung tâm An ninh Mỹ mới, đồng thời là một cựu Đại tá Hải quân Mỹ cho biết.
"Nó yên tĩnh hơn và trang bị vũ khí mới, trong đó có tên lửa hành trình và bệ phóng thẳng đứng. Type 093B tương tự như tàu lớp Los Angeles cải tiến ở khả năng hoạt động êm ái và hình dạng bên ngoài của chúng cho thấy Trung Quốc đang nhanh chóng học cách chế tạo tàu ngầm tấn công nhanh hiện đại" - ông Hendrix nói.
Một số chuyên gia khác không tin Bắc Kinh có thể đạt được những bước tiến công nghệ khổng lồ như vậy một cách nhanh chóng, nhưng họ lưu ý rằng các vấn đề liên quan đến năng lực tác chiến ngầm của Bắc Kinh được bảo mật rất cao.
Việc phân tích từ các nguồn tin mở thường vô cùng khó khăn, nếu không muốn nói là không thể.
"Về nghi vấn liên quan tới tàu ngầm Type 093B, tôi không thực sự nắm rõ. Bất cứ điều gì cũng có thể diễn ra nhưng tôi hoài nghi trường hợp này" - Chuẩn Đô đốc đã về hưu Mike McDevitt, hiện nay là chuyên gia tại Trung tâm Phân tích Hải quân của CNA cho biết.
"Nhưng tôi không nghi ngờ rằng PLAN có nhiều tham vọng, chí ít là đạt được năng lực tác chiến và khả năng hoạt động êm ái đó" - ông McDevitt nói.
Tàu ngầm tấn công lớp Los Angeles.
Mối đe dọa với Mỹ
Mặc dù tàu ngầm lớp Seawolf và Virginia đã vượt qua các tàu ngầm lớp Los Angeles cải tiến để trở thành những tàu ngầm tấn công hàng đầu của Hải quân Mỹ nhưng lớp tàu ngầm cũ này vẫn sẽ là trụ cột của hạm đội tàu ngầm Mỹ trong nhiều năm tới.
Nếu các tàu ngầm mới nhất của PLAN có thể sánh ngang với năng lực hạm đội tàu ngầm đang bị thu hẹp của Mỹ thì Washington sẽ đối mặt mối đe dọa lớn.
Trên thực tế, Hải quân Mỹ đã lường trước rằng họ có thể phải đối mặt hạm đội tàu ngầm Trung Quốc với quy mô gần gấp đôi nhưng thua kém về mặt kỹ thuật.
Hải quân Mỹ hiện có khoảng 52 tàu ngầm tấn công nhưng con số này sẽ giảm xuống chỉ còn 41 tàu vào năm 2029. Trong khi đó, theo Phó Đô đốc Joseph Mulloy, phó giám đốc các hoạt động kết hợp năng lực và nguồn lực của Hải quân Mỹ, Trung Quốc có "ít nhất 70 tàu loại này và đang chế tạo thêm".
Chưa hết, theo ông Mulloy, không chỉ Trung Quốc mà Nga cũng đang đóng thêm tàu ngầm và chúng sẽ tiên tiến hơn nhiều so với tàu ngầm Trung Quốc.
Trong bản báo cáo năm 2016 trình lên Quốc hội, Lầu Năm Góc đề cập rằng Bắc Kinh sẽ tiếp tục nâng cấp và mở rộng hạm đội tàu ngầm:
"Trung Quốc sẽ tiếp tục cải tiến lực lượng tàu ngầm tấn công (SSN), thêm 4 tàu ngầm lớp Shang (Type 093) sẽ gia nhập biên chế cùng với 2 tàu trước đó. SSN lớp Shang sẽ thay thế SSN lớp Han (Type 091) đã cũ.
Những chiếc tàu lớp Shang cải tiến sẽ trang bị hệ thống phóng thẳng đứng, có khả năng bắn tên lửa hành trình chống tàu tiên tiến YJ-18.
Trong thập kỷ tới, Trung Quốc có thể chế tạo tàu ngầm tấn công hạt nhân mang tên lửa dẫn đường Type 095. Chúng sẽ không chỉ nâng cao năng lực tác chiến chống tàu mặt nước của PLAN mà còn mang lại cho lực lượng này khả năng tấn công mặt đất bí mật hơn".
Tàu ngầm tấn công lớp Sea Wolf.
Tuy nhiên, nếu đánh giá của ông Hendrix là đúng và năng lực các tàu ngầm tương lai của Trung Quốc chỉ thua kém tàu lớp Seawolf và Virginia một chút thì Hải quân Mỹ sẽ gặp rắc rối lớn.
Ưu thế công nghệ (vốn đã thiếu hụt trên các tàu ngầm tấn công) mà Hải quân Mỹ đang phụ thuộc vào có thể không đủ để đối phó với ưu thế số lượng của PLAN.
Hải quân Mỹ vẫn liên tục cải tiến khả năng hoạt động của tàu ngầm, song một cựu quan chức tác chiến ngầm của Hải quân Mỹ cho rằng họ sẽ phải hối tiếc vì đã rút bớt số lượng tàu ngầm Seawolf (với khả năng săn ngầm mạnh) xuống còn 3 tàu và thay vào đó là tập trung đóng tàu ngầm đa nhiệm lớp Virginia.
Nhận thức được những thiếu hụt trong lực lượng tàu ngầm tấn công, Hải quân Mỹ hy vọng có thể tăng cường hạm đội của mình bằng cách tiếp tục đóng 2 tàu lớp Virginia mỗi năm, đồng thời chế tạo tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo mới để thay thế lớp Ohio.
Thế nhưng, theo nhà phân tích Dave Majumdar trên tạp chí National Interest, nếu Trung Quốc thực sự bắt kịp Mỹ về công nghệ thì Quốc hội nước này sẽ phải cân nhắc đẩy nhanh tốc độ đóng tàu ngầm tấn công, huy động năng suất tối đa của 2 nhà máy đóng tàu ngầm hạt nhân tại Mỹ.
Đồng thời, Hải quân Mỹ sẽ phải đẩy nhanh chương trình phát triển thế hệ tàu ngầm tiếp theo sau lớp Virginia. Chúng tạm được định danh là SSN(X) và dự kiến sẽ đi vào phục vụ trong năm 2044.
Giới thiệu tàu ngầm tấn công hạt nhân lớp Virginia của Mỹ