Câu chuyện ly kỳ bắt đầu vào năm 2004, khi anh chàng Stuart Wilson, một con người đam mê lịch sử và khảo cổ quyết định tìm kiếm tàn tích về thị trấn Trellech thời trung cổ bị "mất tích" ở South Wales, Anh.
Wilson chia sẻ: "Ban đầu, nhiều người nghĩ tôi mất trí và cho rằng tôi nên mua một ngôi nhà thay vì một cánh đồng khô cằn. Nhưng tôi lại cho đó là quyết định đúng đắn nhất trong cuộc đời. Tôi không hề hối tiếc gì cả".
Toàn cảnh thành phố cổ được khai quật trên mảnh đất của Wilson.
Wilson đã bỏ ra khoảng 40,000 USD để trở thành chủ nhân của khi đất với linh cảm rằng nơi đây có thể chính là đích đến mà anh kiếm tìm.
Bất chấp sự hoài nghi của các nhà khảo cổ, Wilson vẫn miệt mài tìm kiếm và nghiên cứu trong nhiều năm và cuối cùng nhà khảo cổ "nghiệp dư" cũng thu được rất nhiều hiện vật cổ quý giá từ những năm 1200 về một giai đoạn đầy biến động của lịch sử ở ngay trên miếng đất mà anh mua.
Điều này chứng minh nhận định của anh là đúng đắn.
Qua quá trình khai quật, thị trấn Trellech được coi là một trong những thị trấn "sầm uất" nhất trong thời trung cổ ở xứ Wales vào thế kỷ 13. Trong suốt 12 năm, Wilson đã cố gắng hết mình cho hành trình khai quật thị trấn cổ, thu hút khoảng 1000 tình nguyện viên tham gia trợ giúp.
Dự án khảo cổ "đặc biệt" của Wilson thu hút hàng nghìn tình nguyện viên tham gia nghiên cứu và tìm kiếm.
Nhóm nghiên cứu của Wilson đã phát hiện thấy một số lượng lớn "cổ vật", bao gồm cả kim loại, dụng cụ nấu ăn, đồ gốm trang trí, ...
Tuy nhiên, nơi đây cũng chính là "tâm chấn" của nhiều trận xung đột, đụng độ giữa các hoàng tử xứ Wales và những kẻ thù đang rình rập ngai vàng, mà đỉnh cao là cuộc nổi loạn của Công tước Glyndwr trong thế kỷ 15.
Có rất ít nguồn thông tin lịch sử ghi chép về thị trấn thời Trung cổ này, kể cả ở những trung tâm quyền lực về chính trị và tôn giáo như thành phố London, Edinburgh. York hay Canterbury.
Trong cuộc sống hiện đại, để tìm kiếm vị trí của một thành phố Trung cổ không hề dễ dàng khi các tòa nhà mọc lên như nấm, đất nông nghiệp ngày càng thu hẹp, những cấu trúc cổ bị phân hủy theo thời gian.
Giếng cổ là một trong nhiều hiện vật thu được trên khu đất.
Bên cạnh đó, những máy móc hiện đại dùng trong xây dựng, đã vô tình xóa đi những dữ liệu khảo cổ quý giá. Chính vì vậy, để tìm được một di chỉ khảo cổ mà gần như mọi thông tin đều không có như Wilson đã làm thì cần phải có một sự tâm huyết và cống hiến hết mình.
Việc phát hiện ra thành phố Trellech thời Trung cổ là minh chứng cần phải có công tác kiểm tra, rà soát, điều tra khảo cổ kỹ lưỡng trước khi xây dựng bất kỳ một công trình nào.
Sự cống hiến không mệt mỏi của một người
Phát hiện thành cổ Trellech có ý nghĩa rất quan trọng đúng như cách nó được tìm thấy. Thông thường, những công trình hay dự án khảo cổ đều được các chuyên gia uy tín từ các trường đại học thực hiện.
Tuy nhiên, bằng nỗ lực hết mình của Wilson và một số lượng lớn tình nguyện viên đam mê khảo cổ, dự án trong mơ của nhà khảo cổ nghiệp dư đã thu được kết quả hết sức khả quan với nhiều hiện vật và dữ liệu khảo cổ quý hiếm.
Trong thời gian tới, Wilson chia sẻ, anh hy vọng có thể thành lập một trung tâm giáo dục truyền thống lớn về khảo cổ học cho những người yêu thích và đam mê tìm kiếm những góc khuất bị lãng quên trong quá khứ ở nước Anh.
(Nguồn: Ancientorigins, Independent)