Ngày 29/6/1950, tất cả các biên tập viên của các tờ báo hàng đầu Anh quốc đều phàn nàn về lỗi cẩu thả của người gửi bức điện tín từ Nam Mỹ, thông báo tỷ số trận bóng đá Anh - Mỹ.
0-1 hay 10-1?
Bức điện tín từ thành phố Belo Horizonte, Brazil vượt Đại Tây Dương về đến London của nước Anh với nội dung thông báo về kết quả trận đấu thuộc lượt trận thứ hai của VCK World Cup 1950 giữa Anh và Mỹ: 0-1.
Sau hồi thảo luận, tất cả các báo đều thống nhất chữa lại tỷ số chính xác là 10-1.
Cũng chả trách, ai mà có thể ngờ được một đội tuyển Anh hùng mạnh với những Alf Ramsey, Roy Bentley, Tom Finney, Stan Matthews… lại có thể thất bại trước một đội bóng nghiệp dư "hạng nặng" như Mỹ.
Đội tuyển Mỹ xác định sang Brazil với mục đích giao lưu và... du lịch là chính.
Đội tuyển quốc gia này chỉ được tập trung trước ngày khai mạc giải có 10 ngày, với mục đích giao lưu và… du lịch là chính, thậm chí chút xíu nữa còn không có cả trang phục thi đấu vì may không kịp, với tỷ lệ chiến thắng theo các nhà cái đưa ra là 1 ăn 500.
Thật tình, người Anh, cũng như giới chuyên môn và các nhà cái không hề chủ quan hay cảm tính khi tin tưởng tuyệt đối vào một chiến thắng đậm đà cho đội bóng đến từ cái nôi của bóng đá thế giới, duy chỉ có một điều họ không hề nghĩ tới - nước Mỹ có Frank Borghi.
Cầu thủ không biết đá bóng
Chào đời năm 1925 tại St. Luis thuộc tiểu bang Missouri trong một gia đình người Mỹ gốc Italia, thể thao dường như nằm trong máu của Frank Borghi.
Rất nhiều những cậu nhóc láng giềng trên phố Dagget, thuộc khu The Hill của ông - nơi bóng đá đặc biệt phổ biến, mà tiêu biểu nhất là Virgino Pariani đều lần lượt được điền tên trong bảo tàng bóng đá Hoa Kỳ.
Nhưng thật ra, môn thể thao đầu tiên và yêu thích của ông lại là bóng chày, môn thể thao hàng đầu của quốc gia này.
Tài năng thể thao của Frank Borghi sớm được phát lộ giúp ông có được bản hợp đồng thi đấu chuyên nghiệp từ khi còn là một cậu thiếu niên.
Nhưng sau đó, việc chơi bóng bị gián đoạn sau hai năm, khi một quan chức của đội bóng chày ông đang chơi đến nhà để gia hạn hợp đồng, nhưng bị mẹ của Frank Borghi đuổi thẳng cổ vì theo bà:
“Thằng bé cần được tập trung vào việc học hành hơn là cứ cắm đầu vào trò thể thao vô bổ.”
Năm 1942, với sự kiện Nhật Bản tập kích quân đội Mỹ tại Trân Châu Cảng, nước Mỹ có một cuộc tổng động viên lớn để chính thức đặt chân vào chiến tranh thế giới lần thứ hai.
Frank Borghi lên đường tòng quân và được biên chế vào đội quân cứu thương, trực tiếp tham gia tại chiến trường châu Âu.
Trong suốt ba năm quân ngũ, ông đã không ít lần cận kề với những mặt trận khốc liệt nhất tại Đức, được tưởng thưởng bằng hai huy chương Trái tim tím và hai Ngôi sao đồng cho những chiến công của mình.
Chiến tranh kết thúc, không còn sự ngăn trở của mẹ, Frank Borghi quay lại với niềm đam mê thể thao của mình.
Sau hai mùa thi đấu ở một giải bóng chày nhỏ, bước ngoặt cuộc đời đến với Frank Borghi khi ông quyết định chơi thêm bóng đá để giữ gìn phong độ trong mùa đông.
Khó khăn lập tức đến với ông khi “cầu thủ” Frank Borghi không thể đá nổi, dù chỉ là một quả bóng.
Không biết cách đỡ bóng, khống chế, chuyền ban hay dứt điểm… nói chung là hầu như bất cứ kỹ năng nào của bóng đá.
Nhưng sự nhanh nhẹn, cộng với sự linh hoạt trong phố hợp giữa mắt và tay - yếu tố quyết định của môn bóng chày, đã nhanh chóng đưa đẩy ông tới vị trí thủ môn.
Trong suốt cuộc đời bóng đá của mình, ông cũng chỉ ném bóng lên để phát động tấn công, chứ chưa hề sút một cú phát bóng nào.
Trận đấu kỳ diệu của cuộc đời
Thể hình cao lớn (Frank Borghi cao 1m94), bản tay cực to, cộng với phản xạ nhanh nhẹn và đầy kỹ năng khiến ông gần như ngay lập tức lọt vào mắt xanh của những tuyển trạch viên CLB bóng đá Simpkins-Ford.
Cùng nhau, ông và CLB lập tức giành được hai chức vô địch giải bóng đá US Open Cup để lập tức được gọi vào đội tuyển quốc gia tham dự VCK World Cup 1950 tại Brazil.
Trở lại với trận đấu, trong khi đội tuyển Anh sớm có được chiến thắng 2-0 trước Chile, thì Mỹ cũng nhanh chóng thua 1-3 trước TBN ở loạt trận đầu tiên.
Người Anh tự tin vào một chiến thắng nữa đến mức để ngôi sao sáng nhất lúc bấy giờ là Stan Matthews “nghỉ ngơi” cho những vòng đấu tiếp theo.
Vài năm sau trận đấu, trong một lần gặp gỡ tại St Luis, Stan Matthews trao cho Frank Borghi một tấm card visit với đầy đủ danh xưng “Sir Stanley Matthews”, Borghi cười khúc khích khi viết trao lại cho huyền thoại bóng đá Anh tấm card visit với dòng chữ “Sir Frank Borghi”.
Mười nghìn khán giả đã đến sân Magalhaes Pinto để xem trận đấu này, mà không hề biết rằng họ là những người cực kỳ may mắn khi được chứng kiến một trong những trận đấu kỳ diệu nhất trong lịch sử World Cup.
Đội tuyển Mỹ ra sân với mục tiêu “chỉ” thua khoảng 4, 5 bàn, điều này cũng hoàn toàn hợp lý khi đội tuyển Anh đang giữ kỷ lục với 23 trận thắng, 4 trận thua và 3 hòa. Họ cũng là đội bóng được đánh giá cao nhất cho chức vô địch World Cup với tỷ lệ 1 ăn 3.
Như thường lệ, các cầu thủ Anh ngay lập tức trấn áp đối phương bằng những pha hãm thành liên tục.
Chỉ trong vòng 12 phút đầu tiên, người Anh đã có 6 cú dứt điểm, trong đó Frank Borghi có một pha cứu thua ngoạn mục, và hai tình huống bóng tìm đến cột dọc khung thành của ông.
Tám phút trước giờ giải lao, bước ngoặt của trận đấu xuất hiện.
Từ cự ly 23m, Walter Bahr tung cú dứt điểm vào góc trái khung thành của thủ môn người Anh Bert Williams, trong khi thủ môn này di chuyển để bắt bóng, Joe Gaetjens kịp lẻn xuống bay người đánh đầu hướng bóng vào góc đối diện. 1-0 cho đội tuyển Mỹ.
Joe Gaetjens đánh đầu mở tỷ số cho đội tuyển Mỹ.
Cả sân vận động như vỡ òa với những tiếng hò reo. Ở phía cầu môn của mình, Frank Borghi chết lặng người trong sự sợ hãi: “Lạy Chúa, sự trả thù của người Anh sắp đổ sập xuống đầu mình mất”.
Toàn bộ hiệp đấu thứ hai chứng kiến sự chống trả kiên cường của đội tuyển Mỹ với một đội tuyển Anh sôi sục tấn công để ghi bàn bằng mọi giá.
Những cú phạm lỗi như trong môn bóng bầu dục khiến người Mỹ liên tiếp phải chịu những quả đá phạt ở cự ly gần.
Nhưng họ vẫn còn đấy Frank Borghi. Đồng đội của ông Harry Keough đã mô tả lại một pha cứu bóng của ông trên Washington Post vào năm 1994: “Borghi vươn người bay theo quả bóng, bàn tay trần của ông xòe rộng và cong theo hướng trái bóng bay".
Một pha bắt bóng của Frank Borghi.
Khi người Anh nghĩ rằng quả bóng đã qua vạch vôi, cũng là lúc Borghi vươn tay đến được trái bóng để ngăn nó bay tiếp. Đó quả là một cảnh tượng hùng vĩ.”.
Với hai lần bóng đập cột dọc, 20 cú dứt điểm, trong số đó có khá nhiều đến từ những tình huống đá phạt trực tiếp với cự ly gần, song tất cả đều bị Frank Borghi “mua đứt”, người Anh trắng tay.
Tiếng còi kết thúc trận đấu vang lên cũng là lúc cả đội Anh đứng như trời trồng, không thể tin vào điều vừa xảy ra.
Mười sáu năm sau, người Anh lần đầu tiên và duy nhất đoạt được chức vô địch World Cup. Bốn mươi năm sau trận đấu này, người Mỹ mới lại một lần nữa tham dự VCK World Cup, lần này với tư cách chủ nhà.
Với 9 lần khoác áo đội tuyển Mỹ, Frank Borghi được vinh danh tại Bảo tàng bóng đá quốc gia vào năm 1976.
Năm 2005, điện ảnh Mỹ đã tái hiện trận đấu lịch sử này bằng bộ phim “Trận đấu của cuộc đời”, trong đó tài tử người Scotland - Gerrard Butler đóng vai chính theo nguyên mẫu của thủ môn Frank Borghi.
