Chia sẻ với Reuters, Tư lệnh không quân Mỹ tại châu Âu Tod Wolters nhận định, việc Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống phòng thủ tên lửa đất đối không S-400 của Nga sẽ giúp Moscow thu thập thông tin về khả năng phát hiện cũng như nhiều đặc điểm nổi trội của các máy bay chiến đấu tàng hình F-35 do Mỹ sản xuất trong bối cảnh F-35 đang dần nắm vị trí vững chắc ở châu Âu.
"Những gì S-400 có thể làm là thu thập thông tin để hiểu rõ hơn về năng lực của các loại vũ khí như F-35 từ đó đẩy NATO vào thế bất lợi”, ông Walters nói.
Trong khi đó, trước những lời đe dọa của Mỹ về việc sẽ áp đặt lệnh trừng phạt vì kế hoạch mua hệ thống phòng không S-400 của Nga, giới chức Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã công khai khẳng định sẽ có hành động đáp trả Washington.
Nói cách khác, thương vụ mua bán S-400 của Nga đang trở thành nguyên nhân chính gây chia rẽ sâu sắc giữa hai đồng minh NATO là Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ.
Còn theo một phát ngôn viên của không quân Mỹ, Na Uy, Italy và Anh sẽ sở hữu 40 siêu tiêm kích tàng hình F-35 vào cuối năm nay. Ngoài ra, thêm 24 chiếc sẽ được cung cấp trong năm 2019 và Hà Lan cũng sẽ nhận được 2 chiếc F-35.
Theo ông Wolters, dù đang có nhiều bất đồng nhưng NATO vẫn sẽ có những hành động nhằm duy trì mối quan hệ “bền vững” với không quân Thổ Nhĩ Kỳ.
Hồi cuối tháng Sáu, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách các vấn đề tại châu Âu và châu Á Wess Mitchell cảnh báo, việc Thổ Nhĩ Kỳ mua S-400 sẽ buộc Washington đưa ra lệnh trừng phạt áp đặt với Ankara đồng thời gây ảnh hưởng tới mối quan hệ song phương. Ngoài ra, ông Mitchell cho biết, Mỹ có thể từ chối chuyển giao các tiêm kích F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Vào tháng 11/2016, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đã tiến hành bàn bạc mua bán hệ thống phòng không S-400. Tới tháng 9/2017, Nga xác nhận Thổ Nhĩ Kỳ đã đặt mua các tổ hợp phòng không tối tân S-400. Cũng vào khoảng thời gian này, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tuyên bố số tiền chi trả cho thương vụ mua S-400 đã được chuyển giao.
Thổ Nhĩ Kỳ trở thành quốc gia thành viên NATO đầu tiên sở hữu các hệ thống S-400. Tuy nhiên, số lượng tổ hợp S-400 Nga bán cho Thổ Nhĩ Kỳ lại không được công bố.
“Họ nói ‘Nếu các ông mua S-400, chúng tôi sẽ áp đặt lệnh trừng phạt’. Nếu các ngài áp đặt lệnh trừng phạt, các ngài sẽ nhận được câu trả lời. Nếu các ngài muốn mối quan hệ hai nước như vậy, đó là quyết định của các ngài”, Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu phản ứng trước lời đe dọa áp đặt lệnh trừng phạt từ phía Mỹ.