Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn tiến tới kế hoạch áp thuế lên 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc ngay sau khi phiên điều trần công khai kết thúc vào tuần tới, theo 6 nguồn tin thân cận với sự kiện.
Trả lời hãng Bloomberg trong cuộc phỏng vấn hôm 30/8, ông Trump cho biết, điều này "hoàn toàn không sai".
Ông cũng chỉ trích việc quản lý đồng Nhân dân tệ, cho rằng Trung Quốc đã phá giá đồng tiền để phản ứng lại việc nền kinh tế đang tăng trưởng chậm lại.
Thời gian để tập hợp các ý kiến về khoản thuế suất mà Tổng thống Trump đưa ra là 6/9, dự kiến áp lên từ gậy chụp ảnh "tự sướng" đến thiết bị bán dẫn.
"Diều hâu" đằng sau kế hoạch áp thuế
Việc mở rộng cuộc chiến thuế quan sẽ đánh dấu bước đi quan trọng nhất trong căng thẳng thương mại kéo dài nhiều tháng qua và làm giảm triển vọng tăng trưởng của Trung Quốc.
Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer - người được xem là thuộc phe "diều hâu" ủng hộ đánh thuế hàng Trung Quốc. Ảnh: The Straits Times.
Kế hoạch ra đòn tấn công "hạ gục" Trung Quốc của Tổng thống Trump được đưa ra khi các cuộc đàm phán thương mại giữa 2 nước không có nhiều dấu hiệu tiến bộ. Các cuộc thảo luận giữa các quan chức Mỹ và Trung Quốc tuần trước ở Washington đã cản trở hy vọng đạt được một thỏa thuận nhanh chóng.
Động thái này được đưa ra khi phe "diều hâu" có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc đã đạt được ưu thế trong chính quyền Tổng thống Trump.
Một trong số đó - Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer - vừa "ghi điểm" bằng một trong những chiến thắng thương mại lớn nhất của Tổng thống cho đến nay bằng cách đưa ra một thỏa thuận thương mại song phương với Mexico để thay thế Hiệp định thương mại tự do Bắc Mỹ (NAFTA).
(Thỏa thuận này đã được công bố hồi đầu tuần và Canada hiện đang đàm phán để tham gia).
Quyết định thuế quan mới nhất lên Trung Quốc đang gây tranh luận nóng bỏng trong nội bộ chính quyền Tổng thống Trump.
Đại diện thương mại Mỹ Lighthizer và cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro đang thúc đẩy hành động nhanh chóng trong khi Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin và cố vấn kinh tế của Nhà Trắng Larry Kudlow cho rằng cần thêm thời gian, Bloomberg thông tin.
Tổng thống Mỹ đã cắt đứt các cuộc đàm phán với Trung Quốc vì những gì ông cho là thiếu hợp tác của Bắc Kinh trong các cuộc đàm phán hạt nhân với Triều Tiên, một nguồn tin cho hay.
Ông Trump hôm 29/8 đã cáo buộc Trung Quốc gây áp lực khiến Triều Tiên không khoan nhượng các cuộc đàm phán hạt nhân với Mỹ.
Edward Alden, một thành viên cao cấp của Hội đồng Quan hệ đối ngoại ở Washington, nói rằng những thành công của ông Lighthizer trong việc dàn xếp thỏa thuận thương mại NAFTA đã tăng cường ảnh hưởng của ông với Tổng thống.
Điều đó làm tăng khả năng rằng, kết quả các cuộc đàm phán với Trung Quốc có thể nằm trong tay của một trong những nhà đàm phán có khả năng nhất và cũng là một trong những người có thái độ cứng rắn nhất với Trung Quốc.
NAFTA rõ ràng là một chiến thắng cá nhân cho Lighthizer. Nếu Tổng thống đặt "hồ sơ" Trung Quốc vào tay Lighthizer, thì tiến bộ thực sự có thể xảy ra, hoặc ít nhất là mở ra khả năng một cuộc đàm phán "đáng sợ" với Trung Quốc mà chúng ta chưa từng thấy, ông Alden dự đoán.
Các kịch bản có thể xảy ra
Một số người lưu ý rằng, Tổng thống Trump chưa đưa ra quyết định cuối cùng và chính quyền có thể khởi động khoản thuế này theo từng phần. Mỹ hiện đã áp thuế lên 50 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc.
Cũng có thể Tổng thống Mỹ sẽ tuyên bố mức thuế vào tuần tới nhưng lùi thời hạn có hiệu lực lại. Giữa tháng 6, chính quyền Tổng thống Trump từng chờ đến 3 tuần mới công bố áp thuế lên 34 tỷ USD hàng nhập khẩu Trung Quốc. Tiếp theo đó là khoản thuế lên 16 tỷ USD có hiệu lực hồi tháng 8.
Trung Quốc đã đe dọa trả đũa bằng cách áp thuế lên 60 tỷ USD hàng hóa của Mỹ. Chính quyền Trump đang hoàn thiện danh sách các mục tiêu và thuế suất của Trung Quốc, có thể dao động từ 10% đến 25%, sau 6 ngày điều trần công khai.