Năm mới, chúng ta thường đặt ra những gạch đầu dòng, những quyết tâm để thay đổi bản thân và thói quen thiếu lành mạnh của mình. Tuy nhiên, thật khó để thay đổi và bắt đầu những hành vi mới vào lối sống của bạn vì nó đòi hỏi bạn phải kiên trì, kiên định. Tâm trí và cơ thể của bạn có thể chống lại những thay đổi, ngay cả khi những thay đổi đó mang lại lợi ích cho bạn.
"Tại sao tôi không thể làm được điều này, có phải tôi lười biếng hay không?" - Đây là câu hỏi mà mọi người thường đặt ra khi bắt đầu một kế hoạch thay đổi bản thân mà họ không thể thực hiện được.
Có người đã đặt mục tiêu năm mới là đến phòng tập thể dục 3 buổi sáng mỗi tuần, nhưng 2 tháng sau họ vẫn chưa một lần đến phòng tập. Vậy có phải họ lười biếng hay không?
Theo nhà tâm lý học BJ Fogg, khi chúng ta không thể thực hiện các hành vi mới một cách nhất quán, nguyên nhân không phải lúc nào cũng là do thiếu động lực hay ý chí. Chúng ta có thể đang sai ở cách tiếp cận. Fogg khuyên bạn nên thực hiện những thay đổi hành vi nhỏ, dần dần thay vì ngay lập tức lao vào những thay đổi quan trọng. Những thay đổi nhỏ trong hành vi này sẽ tăng dần theo thời gian cho đến khi bạn đạt được thay đổi như mong muốn. Ví dụ, nếu mục tiêu của bạn là ăn uống lành mạnh, bạn có thể bắt đầu bằng cách cố gắng cải thiện một bữa ăn mỗi ngày trong một tuần, thay vì thay đổi mọi thứ bạn ăn cùng một lúc.
Giả sử mục tiêu của bạn là đến phòng tập thể dục 3 ngày một tuần vào buổi sáng nhưng bạn đã không đến phòng tập trong hơn 6 tháng và bạn đã ngủ nướng. Thói quen hàng ngày của bạn chính là ngủ và không đến phòng tập. Bạn đã quen với thói quen này và có thể khó thay đổi nó. Vậy thì thay vì thức dậy sớm và đến phòng tập 3 buổi sáng 1 tuần ngay lập tức, hãy thử suy nghĩ về các bước nhỏ hơn như sau:
Tuần 1: Đặt báo thức và thức dậy mỗi ngày vào thời điểm bạn định đến phòng tập thể dục.
Tuần 2: Dậy sớm và rèn thói quen tập thể dục 10 phút tại nhà 3 ngày trong tuần này.
Tuần 3: Dậy sớm và thực hiện thói quen tập thể dục 20 phút tại nhà 3 ngày trong tuần này.
Tuần 4: Dậy sớm, đến phòng tập thể dục vào một buổi sáng trong tuần này và tập thể dục 30 phút tại nhà vào 2 buổi sáng khác.
Tuần 5: Dậy sớm, đến phòng tập thể dục 2 buổi sáng trong tuần và một buổi sáng tập thể dục 30 phút tại nhà.
Tuần 6: Dậy sớm và đến phòng tập thể dục 3 buổi sáng mỗi tuần.
Vì bắt đầu từng bước nhỏ nên thay đổi này mất 6 tuần để thực hiện, có vẻ như là một khoảng thời gian dài. Nhưng cách tiếp cận này có thể giúp bạn duy trì sự thay đổi lối sống một cách đáng kể theo thời gian.
Cách tiếp cận này cũng dần dần giúp bạn điều chỉnh các thói quen, hành vi mới của mình ở hiện tại. Để bắt đầu đến phòng tập thường xuyên, bạn không nên hy sinh các khía cạnh khác của thói quen buổi sáng mà bạn yêu thích, chẳng hạn như uống cà phê hay lướt mạng xã hội. Bạn cần thêm một yếu tố mới vào thói quen đã thiết lập của mình.
Đây cũng là cách để đạt được những thành công nhỏ, giúp thúc đẩy động lực. Chúng ta thường không chuẩn bị trước về việc sẽ mất bao nhiêu thời gian và nỗ lực để thiết lập một hành vi mới, đặc biệt nếu chúng ta phải thay đổi những thói quen hoặc lề thói khác. Không ghi công cho bản thân vì những thành công nhỏ có thể làm mất động lực của chúng ta. Vì vậy, hãy nhớ tôn vinh những thành công nhỏ mà bạn đã đạt được.
Ngoài ra, thực hiện những thay đổi lớn cùng một lúc có thể dẫn đến kiệt sức. Cách tiếp cận từng bước nhỏ cho phép bạn thay đổi hành vi của mình để đạt được mục tiêu dài hạn mong muốn một cách từ từ. Nếu bạn có mục tiêu mới hoặc giải pháp cho năm mới, hãy thử chia mục tiêu đó thành các bước nhỏ.