Israel : Gậy ông đập lưng ông
Phản ứng của Tổng thống Nga Vladimir Putin đối với vụ máy bay Il-20 bị phòng không Syria vô tình bắn rơi là khá nhẹ nhàng, nhưng việc ông cân nhắc các giải pháp tăng cường sự bảo vệ cho quân đội Nga ở Syria đã được coi là một thông điệp lạnh lùng gửi tới Israel.
Hôm 18/9, Tổng thống Putin đã nhận được một cuộc gọi từ Thủ tướng Benjamin Netanyahu - người bày tỏ sự nuối tiếc vì sự cố máy bay rơi xuống Địa Trung Hải khiến cho 15 người thiệt mạng, nhưng không quên đổ trách nhiệm cho phía Syria.
Trong phản ứng của mình, Tổng thống Putin đã chỉ rõ thảm kịch xuất phát từ "một chuỗi các sự cố bi thảm", mà không đổ lỗi cho Israel - trái ngược với ý kiến của Bộ trưởng Quốc phòng Nga.
Trước đó, Bộ trưởng Sergey Shoygu trong một cuộc gọi điện đàm tới người đồng cấp Israel Avigdor Lieberman đã không giấu nổi sự tức giận khi nói rằng: 15 nhân viên quân sự Nga đã chết vì "hành động vô trách nhiệm" của Israel.
Theo Debka, đây là một phản ứng khá quen thuộc theo kiểu "người đấm kẻ xoa" phổ biến trong các sự vụ quốc tế, ngoại trừ việc Tổng thống Putin và ông Shoigu gần như đều có chung quan điểm rằng họ cần phải có các biện pháp cứng rắn để cắt giảm quyền tự do của Không quân Israel trong không phận Syria.
Đáng chú ý hơn, mặc dù chiếc máy bay bị bắn rơi bởi tên lửa Syria, Israel vẫn đang phải tiến hành các nỗ lực ngoại giao nhằm chứng minh bản thân không dính líu gì đến vụ việc này, sau khi có những lời bình luận chính thức đáng ngại đến từ Moscow hôm 19/9.
Trong đó, phát ngôn viên ủy ban Điều tra Nga Svetlana Petrenko cho biết nước này đang tiến hành điều tra để tìm kiếm thủ phạm thực sự. Lập trường của Nga càng được nhấn mạnh hơn sau khi phát ngôn viên Điện Kremlin, Dmitri Peshkov cho biết, dữ liệu của Israel về vụ tai nạn Il-20 ở Syria vẫn chưa được cung cấp.
Ông nói thêm rằng Tổng thống Nga và Thủ tướng Israel đã đồng ý về việc cử một phái đoàn các chuyên gia hàng đầu thuộc Không quân Israel thăm Moscow và mang theo dữ liệu liên quan đến hoàn cảnh vụ tai nạn. "Các chuyên gia của chúng tôi chắc chắn sẽ nghiên cứu nó", ông Peshkov nói.
Các biện pháp quân sự dự kiến được thực hiện bởi Moscow sau vụ việc vẫn đang được xác định, nhưng một tiền lệ trước đó có thể được tham khảo trong trường hợp này.
Ba năm trước, máy bay chiến đấu Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn hạ một chiếc Su-24M của Nga trên biên giới Syria-Thổ Nhĩ Kỳ, gây ra một cuộc khủng hoảng lớn trong quan hệ Moscow và Ankara.
Moscow đáp lại bằng cách đưa tàu tuần dương tên lửa Moskva, trang bị tên lửa phòng không S-300F đến vùng biển phía Bắc Syria và miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Hệ thống phòng không tối tân S-400 sau đó cũng được chuyển đến căn cứ không quân Khmeimim của Nga tại Latakia.
Những biện pháp này được coi là lời cảnh báo dành cho Ankara, với hàm ý bất kỳ máy bay Thổ Nhĩ Kỳ nào thâm nhập vào không phận của Syria sẽ chuốc lấy rủi ro.
Nga có thể giữ mối quan hệ tốt với Israel nhưng việc tăng cường thêm khả năng phòng thủ của Syria là điều cần thiết.
Vuốt râu hùm
Và cho đến tận bây giờ, S-400 của Nga vẫn còn ở đó và lực lượng không quân Thổ Nhĩ Kỳ bị bó hẹp hoạt động trên một vùng trời rộng lớn ở Syria.
Tổng thống Putin có thể giữ mối quan hệ nồng ấm của mình với Thủ tướng Netanyahu nhưng cùng một lúc đưa ra động thái tăng cường phòng thủ tên lửa ở Syria.
Giới phân tích dự đoán, Israel có thể sẽ cảm thấy lo ngại khi hệ thống tên lửa và radar của Nga có thể được lắp đặt ở Tel al-Haara, đỉnh cao 1.100m trên Quneitra, gần vùng Golan và biên giới Israel, cũng như ở phía Bắc và vùng trung tâm Jordan, hoặc phía đông Địa Trung Hải.
Các chiến đấu cơ tiên tiến nhất của Nga cũng có thể được gửi đến Khmeimim để rình rập chiến đấu cơ Israel.
Nhìn trên một khía cạnh khác, sự cố Il-20 và các động thái tăng cường vũ khí phòng thủ Nga đã đến vào thời điểm khá phù hợp. Vào ngày 7/9, ông Alexander Kinshchak, Đại sứ Nga tại Damascus đưa ra nhận xét: "Chúng tôi đang giúp đối tác Syria khôi phục, hiện đại hóa và nâng cao hiệu quả của hệ thống phòng không tích hợp".
Nguồn tin quân sự từ Debka suy ra rằng phái viên của Nga đã nói về việc cung cấp vũ khí phòng không Syria tiên tiến dành cho Syria và trong trường hợp này rất có thể sẽ là S-300. Việc giao hàng giữa hai nước có thể được coi là hoàn toàn hợp lý nhờ vụ việc Il-20.
Do đó, Không quân Israel sẽ sớm nhận thấy rằng họ đang có những thách thức mới và càng trở nên khó khăn hơn trong các hoạt động chống lại sự hiện diện của Iran ở Syria.