Trước đó, Chính phủ ban hành Nghị định 68/2022/NĐ-CP Quy định nhiệm vụ, chức năng, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tài nguyên và Môi trường, thay thế Nghị định 36 của Chính phủ năm 2017.
Với quy định mới, Bộ Tài nguyên và Môi trường xóa bỏ 4/5 Tổng cục gồm Tổng cục Môi trường, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, Tổng cục Quản lý Đất đai, Tổng cục Biển và Hải đảo, chỉ giữ lại Tổng cục Khí tượng Thủy văn.
Bốn Tổng cục của Bộ Tài nguyên và Môi trường chính thức dừng hoạt động từ 1/1/2023.
Cùng với việc xóa bỏ cấp tổng cục, nhiều đơn vị cấp cục/vụ mới được thành lập trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường. Trong đó, Tổng cục Môi trường được tách ra, thành lập 3 đơn vị gồm Vụ Môi trường, Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường.
Tổng cục Đất đai được chia tách thành 3 đơn vị gồm Vụ Đất đai, Cục Quy hoạch và Phát triển tài nguyên đất, Cục Đăng ký và Dữ liệu thông tin đất đai. Tổng cục Địa chất và Khoáng sản được chia tách thành hai đơn vị gồm Cục Địa chất Việt Nam, Cục Khoáng sản Việt Nam. Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam được thay bằng Cục Biển và Hải đảo Việt Nam.
Nghị định có hiệu lực từ 1/11/2022. Tuy nhiên, điều khoản chuyển tiếp của Nghị định cho phép bốn Tổng cục tiếp tục duy trì hoạt động theo quy định hiện hành cho đến khi Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị được tách ra từ 4 tổng cục có hiệu lực thi hành.