Cuộc tập trận mới nhất này kéo dài 3 ngày, diễn ra tại Tam Á, căn cứ tàu ngầm lớn nhất châu Á nằm ở bờ biển phía nam của tỉnh Hải Nam. Trước đó, tàu sân bay Liêu Ninh cùng hơn 40 tàu khác đã tập trận ở phía đông tỉnh này, gần nơi tổ chức Diễn đàn châu Á Bác Ngao.
Hai cuộc tập trận được tiến hành khi nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ USS Theodore Roosevelt vừa có cuộc diễn tập định kỳ lúc đang trên đường đến Philippines. USS Theodore Roosevelt sẽ “hội quân” với HMAS Anzac (FFH 150) của Úc và JS Akizuki (DD-15) của Nhật, hai tàu chiến dự kiến cũng sẽ đến thăm Manila trong tuần này.
Nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ USS Theodore Roosevelt đang có mặt tại Philippines - Ảnh: US 7th Fleet
Chuyên gia hải quân Lý Kiệt cho biết: “Hải Nam là điểm khởi đầu cho sáng kiến Một vành đai, một con đường, trong khi Biển Đông có ý nghĩa chiến lược quan trọng để Trung Quốc xây dựng hiện diện và ảnh hưởng trên biển. Bắc Kinh muốn báo cho Washington rằng hải quân nước này đủ sức bảo vệ những vùng biển mà họ có lợi ích cốt lõi”.
Còn theo ông Tống Trung Bình, chuyên gia quân sự và nhà bình luận của đài Phượng Hoàng, hai khu vực tập trận lần này ít nhạy cảm, cho thấy Trung Quốc đang bị chế ngự.
Phát biểu bên lề Diễn đàn châu Á Bác Ngao, nhà nghiên cứu Oh Ei Sun của Học viện nghiên cứu quốc tế S Rajaratnam cho biết các nước trong khu vực đang lo ngại trước những màn phô diễn sức mạnh của quân đội hai nước Trung Quốc và Mỹ.
Theo ông Ei Sun: “Nếu các cuộc tập trận/diễn tập phù hợp với luật pháp quốc tế thì họ có quyền tiến hành, nhưng chúng tôi tất nhiên không muốn thấy bất kỳ hành động gây hấn nào”.
Trong một diễn biến khác, Lầu Năm Góc ngày 11.4 thông báo Đô đốc Phil Davidson được đề cử vào vị trí Tư lệnh Bộ Chỉ huy Thái Bình Dương (PACOM), thay ông Harry Harris sắp hếp nhiệm kỳ vào tháng 5 (dự kiến được bổ nhiệm làm Đại sứ Mỹ tại Úc).
Tướng 4 sao Davidson từng có nhiều năm kinh nghiệm lãnh đạo lực lượng hải quân Mỹ tại châu Âu và châu Phi. Ông được đánh giá là chuyên gia trong tác chiến chống tàu ngầm và tác chiến điện tử. Hiện vẫn chưa rõ Đô đốc Davidson có cùng quan điểm cứng rắn với những hoạt động bành trướng của Trung Quốc với người tiền nhiệm của mình hay không.