1. Ngay sau khi trận bán kết lượt về Europa League kết thúc, trang báo nổi tiếng Bleacher & Report đã đăng tải một bức hình biếm họa. Ở đó, Arsene Wenger đã ngồi trên cỗ xe được kéo bởi Mesut Ozil và Alexandre Lacazette - hai cầu thủ quan trọng hàng đầu của Arsenal.
Cỗ xe ấy đang băng băng về đích, bỗng dừng bước trước cánh cổng Parc Olympique Lyonnais - địa điểm tổ chức trận chung kết Europa League. Phía dưới bức hình là tựa đề "Không có cái kết cổ tích cho Wenger".
Mùa giải 2005/2006, Arsenal lọt vào trận chung kết Champions League và chỉ chịu thua sát nút trước binh đoàn Barcelona hùng mạnh của những Samuel Eto'o. Ronaldinho hay Ludovic Giuly.
12 năm sau, Arsenal bị loại ở bán kết Europa League - đấu trường hạng hai châu Âu, mà bản thân việc nếu họ có mặt ở chung kết sẽ được xem như một phép màu.
12 năm, Arsenal đã thực hiện một hành trình rất dài để tiến thẳng từ đỉnh cao xuống vực sâu.
2. Một trong những lí do khiến ban lãnh đạo Arsenal kiên nhẫn với Wenger nằm ở... Manchester United. Đội bóng thành London quá sợ hãi khi nhìn thấy đại kình địch tàn lụi sau sự ra đi của Sir Alex Ferguson và lo sợ điều tương tự lặp lại nếu Wenger rời Arsenal.
Nên nhớ, MU kỷ nguyên hậu Sir Alex có tới 3 lần cán đích ở vị trí ngoài nhóm dự Champions League và chỉ có được những danh hiệu không quá danh giá như cúp Liên đoàn hay Europa League. Quỷ đỏ tuyệt nhiên chưa thể chạm tay vào Champions League hay Premier League, dù đã bỏ ra hơn nửa tỉ bảng để tăng cường lực lượng.
Arsenal hiển nhiên không muốn nhìn thấy sự sụp đổ dây chuyền khi Wenger ra đi, bởi chiến lược gia người Pháp đã để lại dấu ấn quá lớn trong lối chơi và định hướng phát triển của đội bóng. Nhưng đó không phải lí do duy nhất. Điều Arsenal lo sợ nằm ở chính di sản của Wenger với một nền móng bất ổn và thiếu bền vững ở Bắc London.
Trận đại chiến cuối cùng của Wenger cùng Arsenal đã cho thấy những vấn đề của Pháo thủ với những câu chuyện xưa cũ được nói từ lâu. Nếu bạn lấy những bài viết từ 10 năm trước và thay đổi ngày tháng, bạn vẫn có thể đăng trên những trang báo số ra ngày mai. Chúng không bao giờ cũ.
Nhìn lại thất bại của Arsenal trước Atletico Madrid để thấy: Di sản sau cùng mà Wenger để lại cho người tiền nhiệm là gì? Một trung vệ thường xuyên mắc sai lầm trong trận cầu lớn vẫn được tín nhiệm với tấm băng đội trưởng, một đội hình mỏng manh, yếu và thiếu ở mọi chiến tuyến.
Một lối chơi cũ kỹ, lạc hậu qua nhiều năm và vẫn chưa cho thấy dấu hiệu thay đổi. Một tập thể thiếu bản lĩnh và tỉnh táo ở những thời điểm quyết định.
Arsenal dồn ép Atletico Madrid để rồi nhận đòn "hồi mã thương". Có lẽ 2/3 số trận thua của Pháo thủ dưới thời Wenger đều diễn ra theo kịch bản này, nhưng không có bài học nào được rút ra.
Một thống kê đầy mỉa mai với Arsenal sau trận: Cả đội bóng này chỉ có 1 cú dứt điểm trúng đích sau 90 phút, bằng với... một mình Fernando Torres chỉ sau 8 phút có mặt trên sân. Arsenal cũng không thể đánh bại một Atletico Madrid... không còn HLV dù đã có lợi thế hơn người trong hơn 80 phút.
Đó là Arsenal điển hình của Wenger.
Nhiều người từng đặt kỳ vọng: Sự ra đi của Wenger ở cuối mùa giải sẽ tạo ra cho Arsenal động lực đá "chết bỏ" để tri ân chiến lược gia người Pháp. Nhưng nên nhớ, Arsenal thường xuyên bại trận ở những cột mốc lịch sử của Wenger.
Trận thứ 500 của Wenger, Arsenal thua Chelsea 0-1. Trận thứ 1000, Arsenal thua Chelsea... 0-6. Trận đại chiến cuối cùng của Wenger ở Premier League, Arsenal thua MU 1-2, nối dài chuỗi trận toàn thua trên sân khách của Pháo thủ trong năm 2018 lên con số 6. Và trong trận đại chiến cuối cùng của Wenger trên mọi đấu trường, Arsenal thua nốt Atletico Madrid.
Những vấn đề đã ăn sâu tận gốc rễ sẽ không thể thay đổi chỉ bằng yếu tố tinh thần. Trước trận đấu, Wenger tuyên bố "bóng đá châu Âu mùa này có quá nhiều bất ngờ, và Arsenal có thể là một trong số đó".
Cuối cùng, tuyên bố ấy lại trở thành... trò cười cho người hâm mộ. Arsenal thiếu bản lĩnh để làm nên bất ngờ trước đối thủ cứng cựa như Atletico Madrid, và đội bóng này cũng thiếu sức chiến đấu để những ngày tháng cuối cùng của Wenger ở Arsenal trở nên ý nghĩa.
Hiệu ứng tốt đẹp nhất mà Wenger tạo được sau tuyên bố chia tay Arsenal chỉ là những khán đài được nêm chật khán giả. Ngoài ra không có gì cả. Arsenal vẫn đình trệ, yếu đuối và bị cuốn vào những vòng quay xưa cũ.
3. Sau thất bại của MU ở vòng 1/8 Champions League trước Sevilla, Jose Mourinho đổ lỗi cho những người tiền nhiệm rằng ông đã nhận được một di sản kém chất lượng từ Louis van Gaal, David Moyes và chính... Sir Alex Ferguson.
"Năm 2015, MU không được dự cúp châu Âu. Năm 2016, chúng tôi trở lại, bị loại ở vòng bảng, phải xuống chơi ở Europa League và bị loại ở vòng knock-out thứ hai. Năm 2017, tôi giúp họ vô địch Europa League để trở lại Champions League. Năm 2018, MU giành tới 15/18 điểm tối đa ở vòng bảng và bị loại trên sân nhà ở vòng 1/8.
Đó là di sản bóng đá mà tôi nhận được. Đó là sự kế thừa trong bóng đá".
Có lẽ người kế nhiệm của Wenger đang học thuộc dần lời bào chữa của Mourinho để sử dụng khi cần.
Không biết Luis Enrique, Carlo Ancelotti, Patrick Vieira, Massimiliano Allegri hay Mikel Arteta sẽ tiếp quản "ghế nóng" ở Emirates, song ngay từ lúc này, họ phải chuẩn bị sẵn tinh thần thừa kế một di sản còn kém chất lượng hơn nhiều so với di sản mà Mourinho tiếp quản ở MU.
Đội hình Arsenal hiện tại đã rất yếu và thiếu. Đội bóng này phải làm lại từ đầu, nhưng sẽ là bắt đầu với con số 50 triệu bảng mà ban lãnh đạo chu cấp cho ư? Phục hưng Arsenal với nguồn "nguyên liệu" nghèo nàn như vậy, e rằng nếu Arsenal có thành tích tốt ở mùa giải tới, Bleacher & Report sẽ phải vẽ tiếp một bức họa cổ tích cho đội chủ sân Emirates.
Di sản sau cùng mà Giáo sư để lại là sân bóng Emirates hiện đại bậc nhất châu Âu cùng lối chơi hoa mỹ, nghệ thuật đã thay đổi hoàn toàn bộ mặt bóng đá Anh. Tiếc thay, Arsenal không thể sử dụng chút nào từ di sản ấy để trở lại thời kỳ đỉnh cao đâu, Wenger!