Cá voi lưng gù sẽ chính thức bị loại tên khỏi danh sách động vật đang bị đe dọa tại Úc. Sau một phát hiện làm ngỡ ngàng ngành hải dương học, chính phủ Úc đi đến quyết định lớn.
Hoạt động săn cá voi đã khiến giống loài khổng lồ đi đến bờ vực tuyệt chủng. Tuy nhiên, từ thập niên 80 tới nay, việc săn bắt cá voi đã thuyên giảm đáng kể khiến lượng cá thể tăng đều theo từng năm. Dù không còn ảnh hưởng từ hoạt động săn bắt, cá voi vẫn đứng trước nguy cơ tuyệt chủng do ô nhiễm và biến đổi khí hậu.
Khảo sát mới nhất có thể làm yên lòng những nhà bảo tồn động vật toàn cầu. Bộ trưởng bộ môi trường Úc Sussan Ley khẳng định số lượng cá thể loài đã đủ ổn định để tuyên bố cá voi lưng gù không còn trong diện nguy hiểm.
Quyết định được đưa ra sau khi nhóm các nhà khoa học đánh giá “các vấn đề sinh ra từ biến đổi khí hậu”, các khó khăn tới từ “hoạt động đánh bắt nhuyễn thể” và nhiều các yếu tố tác động đến số lượng cá thể khác. Bà Ley nói rằng ngoài việc loại tên cá voi lưng gù khỏi danh sách động vật bị nguy hiểm, hành động giết hại, gây thương tổn, đánh bắt, trao đổi, nuôi nhốt hay tự ý di chuyển cá voi đều là hành vi phạm pháp.
Chuyên gia hải dương học Vanessa Pirotta công tác tại Đại học Macquarie nhận định việc loại tên cá voi lưng gù khỏi danh sách nguy hiểm sẽ giúp nỗ lực bảo tồn tập trung hơn, đồng thời thu hút thêm nguồn vốn bảo tồn khi nỗ lực đã cho ra kết quả.
Tuy nhiên, bà Pirotta nhận định cá voi lưng gù chưa thực sự an toàn, khi biến đổi khí hậu còn có thể gây ra những hệ quả chưa lường tới được. “Vẫn còn một số mối đe dọa tới cá voi như va chạm với tàu, vướng vào lưới đánh cá, ô nhiễm, và hiển nhiên, biến đổi khí hậu nữa”, chuyên gia nhận định.
“Biến đổi khí hậu là yếu tố lớn bởi lẽ nó ảnh hưởng tới hướng di chuyển của những con vật này, độ phân bổ thức ăn của chúng và đáng buồn thay, [biến đổi khí hậu] ảnh hưởng tới cả môi trường sống của loài nhuyễn thể Nam Cực, vốn là nguồn thức ăn chính của cá voi lưng gù”.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia bảo tồn cho rằng chính phủ Úc đã vội vã đưa ra quyết định. Khi mối đe dọa từ biến đổi khí hậu vẫn còn đó, việc đưa cá voi lưng gù ra khỏi danh sách động vật biển bị đe dọa vẫn còn quá sớm.
Theo chuyên gia Nicola Beynon, người đứng đầu chiến dịch bảo tồn động vật của Humane Society International, chính phủ Úc có quyền vui mừng trước việc cá voi lưng gù không còn gặp nguy hiểm, khi chính họ dẫn dắt nỗ lực bảo vệ những con vật khổng lồ. Tuy nhiên, họ đã có thể cân nhắc lâu hơn trước khi loại hoàn toàn cá voi lưng gù khỏi danh sách động vật đang gặp nguy hiểm. Bên cạnh đó, bà đề xuất việc cập nhật cơ chế đánh giá của danh sách đã cũ.
“Cách hành pháp hiện tại khá lủng củng khi mà nó quá rõ ràng trắng đen, hiển nhiên tự nhiên phức tạp hơn thế nhiều lắm”, bà nhận định.