Venezuela đang gặp khủng hoảng trầm trọng và nền kinh tế này khó lòng nhận thêm các khoản vay từ Mỹ, Nga hay các tổ chức quốc tế khác. Tuy nhiên, chính phủ của Tổng thống Nicolas Maduro vẫn có thể cầu cứu Trung Quốc, thị trường lớn nhất thế giới.
Mới đây, thông tin chính thức từ chính phủ Venezuela cho thấy Ngân hàng phát triển Trung Quốc (CDB) có thể cho nước này vay 250 triệu- 5 tỷ USD nhằm gia tăng sản lượng dầu mỏ. Hiện sản lượng của Venezuela chỉ vào khoảng 1,34 triệu thùng/ngày, thấp hơn 1 triệu thùng cách đây 3 năm và 2 triệu thùng thời Cố tổng thống Hugo Travez lên nắm quyền năm 1999.
Trong khi giá dầu thấp khiến Venezuela lao đao thì đây có vẻ lại là một tin vui với Trung Quốc. Ngoài việc mua thêm được dầu rẻ, chính quyền Bắc Kinh còn mở rộng tầm ảnh hưởng của mình tại Châu Mỹ Latinh.
Sản lượng dầu mỏ của Venezuela (triệu thùng/ngày)
Dẫu vậy, một số chuyên gia khác lại cho rằng Trung Quốc đang đi một nước cờ dở. Việc gia hạn khoản nợ 55 tỷ USD đổi lấy dầu mỏ với Venezuela trước đó đã cho thấy nền kinh tế này khó lòng phục hồi trong thời gian ngắn và việc thanh toán nợ bằng dầu rất rủi ro. Hiện chi phí sản xuất dầu mỏ tại đây đã vượt xa lợi nhuận mà chúng đem lại, khiến sản lượng ngày một sụt giảm.
Nghiên cứu của Giám đốc điều hành Russ Dallen thuộc Caracas Capital Markets cho thấy nếu giá dầu tiếp tục tăng lên như hiện nay và tình hình kinh tế Venezuela ổn định hơn, nước này có thể trả Trung Quốc khoảng 600.000 thùng dầu/ngày, qua đó giảm khoản nợ 55 tỷ USD xuống còn 20-23 tỷ USD. Tuy nhiên những tính toán trên chỉ chính xác khi kịch bản tốt nhất diễn ra.
Trong suốt 10 năm qua, Trung Quốc đã đầu tư khoảng 62 tỷ USD vào Venezuela, chiếm 50% tổng số tiền mà cường quốc Châu Á này rót vào Châu Mỹ Latinh.
Đổi lại, hàng năm Venezuela đều vận hàng tấn dầu trở lại Trung Quốc để trả nợ. Năm 2017, Venezuela đã chở 330.000 thùng dầu mỗi ngày về Trung Quốc.
Hiện tại, Trung Quốc đang là chủ nợ lớn nhất của Venezuela nên cũng là nước chịu thiệt hại nhất nếu nền kinh tế Châu Mỹ Latinh này đổ vỡ.
Nhận thức được tình hình, chính quyền Bắc Kinh đã ngừng đảo nợ cho Venezuela từ 3 năm trước đây dù đã từng gia hạn tổng nợ 50 tỷ USD cho nước này suốt 10 năm trước đó.
Kể từ tháng 9/2017 đến nay, Venezuela chưa thanh toán nổi bất kỳ khoản nợ trái phiếu nước ngoài nào và đã chính thức vỡ nợ với 16 trái phiếu phát hành với tổng trị giá 1,81 tỷ USD. Trong năm 2018, quốc gia này có hơn 9 tỷ USD trái phiếu cần thanh toán và nhiều khả năng các chủ nợ như Trung Quốc sẽ phải thất vọng lần nữa.