Trong công tác chế tạo trang thiết bị quân sự, không phải tất cả các loại vũ khí đều được thử nghiệm thành công và được triển khai sản xuất hàng loạt. Tuy nhiên, có một số dự án dù chỉ được tạo ra 1 nguyên mẫu cũng trở thành nền tảng cho những tiến bộ về công nghệ quân sự trong tương lai.
Tàu ngầm hạt nhân K-162
Tính tới thời điểm hiện tại, tàu ngầm hạt nhân K-162 Anchar với biệt danh "Cá vàng" do Liên Xô sản xuất vẫn giữ kỷ lục thế giới về tốc độ di chuyển khi lặn. Trong quá trình chạy thử nghiệm năm 1970, tàu ngầm tấn công này đã đạt tốc độ di chuyển tối đa khi lặn lên tới 44,7 hải lý/giờ (tương đương 82,78km/giờ).
"Vận động viên chạy nước rút" hạt nhân này được dự kiến sẽ trở thành "kẻ huỷ diệt" tàu sân bay khi nó có thể nhanh chóng di chuyển đến gần đối phương, dùng ngư lôi hoặc tên lửa hành trình P-70 Ametist tấn công và dễ dàng trốn thoát khỏi sự săn đuổi nhờ tốc độ cao.
Do có khả năng di chuyển với tốc độ cao, độ phát tiếng ồn của tàu ngầm K-162 Anchar là rất lớn. Chính vì yếu tố này, K-162 Anchar đã đánh mất tính bí mật của tàu ngầm khi tiếp cận mục tiêu. Ngoài ra, K-162 Anchar cực kỳ đắt đỏ vì vỏ tàu được làm từ titan.
Cuối cùng, Hải quân Liên Xô đã từ bỏ ý định sản xuất loạt tàu Anchar. Con tàu duy nhất phục vụ hạm đội trong gần 20 năm, sau đó được tiến hành tu sửa. Và kinh nghiệm thu được từ Đề án K-162 Anchar đã trở nên rất hữu ích đối với chuyên gia đóng tàu trong việc thiết kế các tàu ngầm hạt nhân khác mang tên lửa hành trình, đặc biệt là tàu ngầm hạt nhân Đề án 670 Scat.
"Quái vật Caspian" lớp Lun
Trong những năm Chiến tranh Lạnh, chỉ huy của Lực lượng Vũ trang Liên Xô cố gắng tìm kiếm một phương án hiệu quả để chống lại các tàu sân bay Mỹ. Một trong những giải pháp đó là thuỷ phi cơ Ekranoplan lớp Lun- một sự kết hợp giữa tàu và máy bay.
Các nhà phân tích quân sự Mỹ gọi Ekranoplan lớp Lun là "quái vật Caspian" vì vẻ ngoài đặc biệt và khả năng chiến đấu mạnh mẽ. Kích thước của thuỷ phi cơ này khá nổi bật với chiều dài 75m và chiều cao 20m. Ngoài ra, Ekranoplan lớp Lun có thể di chuyển trên biển với tốc độ lên đến 500 km mỗi giờ. Nguyên mẫu của Ekranoplan lớp Lun hạ thuỷ vào ngày 16-7-1986.
Thuỷ phi cơ Ekranoplan lớp Lun. Nguồn militaryarms.ru.
Ekranoplan lớp Lun có thể tiếp cận mục tiêu ở độ cao cực thấp nên không bị hệ thống phòng không trên tàu đối phương phát hiện. Chiếc thuỷ phi cơ này có thể phóng tên lửa chống tàu siêu thanh P-270 Moskit từ sáu bệ phóng tên lửa đến nhóm tấn công tàu sân bay của đối phương.
Mỗi tên lửa được trang bị một đầu đạn 300 kg và có thể nhắm đến mục tiêu ở độ cao từ 7- 20m. Một nửa số tên lửa trên Ekranoplan lớp Lun cũng đủ để tấn công một tàu sân bay. Tuy nhiên, Liên Xô không có đủ tiền để sản xuất hàng loạt loại thuỷ phi cơ này. Do vậy, huyền thoại Ekranoplan lớp Lun chỉ có một nguyên mẫu duy nhất.
Máy bay chiến đấu Su-47 Berkut
Nguyên mẫu máy bay chiến đấu Su-47, cất cánh lần đầu tiên vào ngày 25-9-1997, được coi là một trong những chiếc máy bay đặc biệt nhất trên thế giới. Chiếc máy bay này được giới quân sự đặc biệt quan tâm một phần vì kiểu dáng cánh máy bay có những điểm khác biệt lớn so với máy bay chiến đấu truyền thống. Su-47 được thiết kế cánh máy bay ngược.
Giải pháp này giúp máy bay cải thiện khả năng điều khiển ở tốc độ thấp cùng các đặc tính cất cánh và hạ cánh, giảm khả năng hiển thị trước radar ở bán cầu trước và tăng hiệu quả khí động học.
Máy bay chiến đấu Su-47. Nguồn RIA.
Tuy nhiên, thiết kế cánh ngược cũng trở thành nhược điểm của Su-47 khi để tạo ra được đôi cánh chắc chắn cho máy bay, các nhà phát triển phải dùng đến vật liệu composite rất đắt tiền dựa trên sợi cacbon tổng hợp.
Do đó, chỉ có một nguyên mẫu Su-47 được tạo ra và hiện đang được trưng bày trong bảo tàng của Viện nghiên cứu bay Gromov. Trong giai đoạn năm 2006-2007, các nhà phát triển đã vận dụng những kinh nghiệm thu được từ dự án Su-47 vào trong chương trình chế tạo máy bay tiêm kích T-50 (sau này gọi là Su-57).
Object 640 " Đại bàng đen"
Object 640 là dự án xe tăng chiến đấu chủ lực của Nga phát triển vào năm 1990 bởi các chuyên gia của Phòng Thiết kế máy vận tải Omsk. Chiếc xe này sở hữu khung gầm bảy bánh xích với một tháp pháo mới được công bố lần đầu tiên vào năm 1997.
Xe tăng này được trang bị động cơ tuabin khí có công suất 1500 hp, cho phép nó di chuyển trên đường với tốc độ 80 km/giờ. Ngoài ra, Object 640 còn sở hữu pháo nòng trơn 125 mm với cơ chế tự động nạp đạn, hệ thống bảo vệ tích cực Drozd-2.
Object 640 không được sản xuất hàng loạt và chỉ có 1 nguyên mẫu duy nhất. Theo một số báo cáo của các phương tiện truyền thông, Bộ Quốc phòng cho rằng Object 640 không có nhiều điểm nổi trội hơn những mẫu xe được sản xuất hàng loạt đang trong biên chế như T-72 và T-80.
Tuy nhiên, một số giải pháp kỹ thuật của Object 640 được áp dụng trên xe tăng mới nhất T-14 của Nga trên nền tảng Armata.
MiG-105.11
Trong những năm Chiến tranh lạnh, Mỹ và Liên Xô đã phát triển các máy bay vũ trụ mà dự kiến được sử dụng làm nhiệm vụ của máy bay ném bom quỹ đạo.
MiG-105.11 được trưng bày ở Bảo tàng không quân Monino. Nguồn RIA.
Từ năm 1957, hãng Boeing (Mỹ) phát triển dự án chế tạo loại máy bay vũ trụ mang tên X-20 Dyna-Soar. Tuy có vài lần bay thử nghiệm nhưng do quá tốn kém nên dự án này bị huỷ bỏ năm 1963. Lúc đó, Liên Xô cũng phát triển dự án để đối phó với X-20.
Năm 1965, viện thiết kế MiG bắt tay vào dự án chế tạo máy bay vũ trụ cùng với sự tham gia của hai tổng công trình sư về hàng không nổi tiếng Korolev và Tupolev.
Dự án MiG-105.11 chính thức khởi động ngày 26-6-1966. Vào tháng 10-1976, chiếc máy bay vũ trụ đầu tiên của Liên Xô- mẫu thử MiG-105.11 (còn có tên gọi là EPOS) cất cánh nhưng chỉ bay ở độ cao 560 m và bay được quãng đường 19 km.
Trong đợt thử nghiệm vào tháng 9-1978, MiG-105.11 đáp quá mạnh xuống đường băng và bị hỏng phần thân. Sau đó, dự án máy bay vũ trụ này bị ngưng tiến hành vì chi phí quá cao. Hiện nay, nguyên mẫu duy nhất MiG-105-11 đang được trưng bày ở Bảo tàng không quân Monino, ngoại ô Moscow.