Tại họp báo thường kỳ Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai đã được chủ trì cuộc họp cho dành khoảng 20 phút, trình bày những điểm mới trong thay đổi chính sách thuế.
Theo đó, để thực hiện tái cơ cấu ngân sách, xây dựng nền tài chính an toàn, Chính phủ đã chỉ đạo cơ cấu lại các khoản chi một cách quyết liệt. Ngoài ra cần tái cơ cấu các khoản đầu tư công, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.
Mục tiêu cơ cấu lại ngân sách theo hướng đảm bảo tài chính quốc gia, ổn định kinh tế vĩ môn. Giải pháp là cơ cấu lại nguồn thu, mở rộng cơ sở thuế phù hợp với thông lệ quốc tế, tăng thu nội địa. Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài chính chuẩn bị dự án luật để trình Quốc hội.
"Hiện nay, Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng đề án cải cách quản lý về cơ chế tài chính, quản lý bộ máy để trình Hội nghị Trung ương 6 sắp tới.
Đề án có vai trò quan trọng trong việc tinh giảm bộ máy, cắt giảm ngân sách. Ngoài ra công tác thanh tra, kiểm tra sẽ được tăng cường để nâng cao hiệu quả chi tiêu ngân sách", bà Mai nhấn mạnh
Trước ý kiến cho rằng, thuế VAT sẽ khiến người nghèo chịu gánh nặng hơn người giàu, Thứ trưởng Mai khẳng định, Bộ Tài chính đánh giá tác động lên người dân, nhất là người nghèo, thu nhập thấp khi thay đổi thuế suất VAT không nhiều.
Chưa kể, Nhà nước cũng có chính sách hỗ trợ về an sinh xã hội với những người dân trong diện này.
Thứ trưởng Bộ Tài chính thông tin có 25 nhóm hàng không chịu thuế VAT vào thời điểm hiện tại, ngoài ra còn có 15 nhóm hàng hóa ưu đã mức thuế VAT 5%.
Theo lãnh đạo Bộ Tài chính, kết quả khảo sát mức sống dân cư của Tổng cục Thống kê cho hay người thu nhập thấp, trung bình chi 59% thu nhập để mua lương thực, thực phẩm, y tế, giáo dục. Trong khi đó, người giàu chi 39%.
Hiện nay, y tế, giáo dục và lương thực, thực phẩm trực tiếp sản xuất bán ra không chịu thuế.
"Chỉ có người kinh doanh thương mại lương thực thực phẩm trong khâu bán ra mới có thuế suất thấp 5%. Các lĩnh vực đầu vào cho nông nghiệp cũng thấp, chỉ khoảng 5%", bà Mai thông tin.
Bà Mai nói thêm, hiện nay, thuế suất phổ thông đang ở mức 10%, đề xuất tăng lên 12% chỉ áp dụng cho nhóm còn lại ngoài lương thực, thực phẩm, y tế, giáo dục.
Do đó bà Mai khẳng định tăng thuế VAT tác động đến người nghèo không nhiều.
"Đối với người nghèo và người thu nhập thấp, Nhà nước sẽ có chính sách như hỗ trợ an sinh xã hội, y tế, xây dựng nhà cửa, hỗ trợ hộ người sống đơn thân… Bên cạnh đó nhiều chính sách an sinh hỗ trợ", bà Mai nói.
Về tác động của tăng thuế VAT tới lạm phát, Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Thế giới đánh giá "là hạn chế".
Trước đó, theo dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật thuế giá trị gia tăng, thuế Thu nhập doanh nghiệp, thuế Thu nhập cá nhân và thuế Tài nguyên, Bộ Tài chính đề nghị nâng mức thuế suất thuế VAT theo hai phương án.
Phương án 1 là tăng từ 10% lên 12% kể từ ngày 1/1/2019. Phương án 2 là tăng theo lộ trình lên 12% từ ngày 1/1/2019 và 14% từ ngày 1/1/2021. Bộ Tài chính đề nghị cân nhắc phương án 1.