"Khí tài lạ"
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) hiện không che giấu việc họ đang chuẩn bị cho một chiến dịch trên bộ lớn nhằm vào Gaza. Tăng thiết giáp và các khí tài kỹ thuật khác đang được tập hợp xung quanh dải đất này.
Và mới đây, một video thú vị đã xuất hiện trên Internet, trong đó một người chưa rõ danh tính đã ghi hình quá trình IDF vận chuyển một số xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) Merkava.
Nhưng điểm đáng chú ý là một "khí tài lạ" trong đoàn cơ giới. Nó bao gồm một cấu trúc kim loại lớn thay thế cho tháp pháo và thứ hình cầu khá giống radar trên khung gầm Merkava. Và theo chuyên gia Nga Ryabov Kirill, nó được gọi là Ofek.
Để hiểu được Ofek là gì, chúng ta cần lược lại "truyền thống" mà IDF đã nổi tiếng từ nhiều năm qua - đó là cách tiếp cận nêu bật sự tiết kiệm với khí tài quân sự.
Xe đầu kéo chở "khí tài lạ" di chuyển cùng ít nhất là 3 chiếc Merkava trên đường phố Israel ít ngày trước.
Để giảm thiểu chi phí, người Israel thường cải tạo những chiếc MBT đã lỗi thời để trở thành khí tài chuyên dụng mà một ví dụ cụ thể là T-55 chiến lợi phẩm và những xe bọc thép chở quân Aczarit.
Cách đây vài năm, thế giới đã biết đến một dự án tương tự được gọi là Ofek hay Horizon, thứ được "tái chế" từ các MBT Merkava Mk 2 và Mk 3 (các biến thể hiện được IDF trang bị chủ yếu là Mk 4 và Mk 5 "Barak").
Giống như các dự án quốc phòng khác của Israel, Ofek được phát triển trong bí mật. Sự tồn tại của nó chỉ được biết đến vào năm 2015, khi một trong những khí tài này tham gia hoạt động quân sự của IDF.
Những năm tiếp theo, nhiều phần của dự án đã được tiết lộ, mọi thứ trở nên rõ ràng hơn.
Chúng ta đã biết rằng Ofek là một dự án tổng thể để tạo nên 4 biến thể khí tài kỹ thuật bao gồm xe chỉ huy, xe cứu thương, xe vận tải đa năng và xe cứu kéo.
Xe chỉ huy Ofek Pikud cùng xe tăng Merkava và xe bọc thép chống mìn MRAP.
Đến nay các biến thể chỉ huy và cứu kéo đã được IDF đưa vào trang bị, tuy nhiên 2 biến thể còn lại vẫn chưa đến tay họ.
Cần lưu ý rằng điểm nổi bật của dự án Ofek là đây không phải là dự án quy mô lớn, chúng chỉ được sản xuất theo từng đơn hàng cụ thể của IDF.
Lý do là vì vai trò cụ thể của các khí tài - IDF đơn giản là không cần số lượng lớn chúng như xe bọc thép chở quân.
Để tạo ra Ofek, người Israel đã phải làm những gì?
Mục tiêu của dự án Ofek là tái chế những chiếc Merkava cũ. Được biết một số nguyên mẫu đã được thử nghiệm với Merkava Mk 2 cũ hơn nhưng những thứ hiện được IDF trang bị gần như hoàn toàn dựa trên Mk 3.
Tháp pháo và toàn bộ trang bị của khoang chiến đấu trên những chiếc MBT đã bị loại bỏ, thay vào đó là một cabin bọc thép có diện tích lớn và chiều cao vừa đủ. Điều này giúp tăng thể tích bên trong xe và kết quả là nơi này đủ rộng để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau.
Biến thể cứu kéo Ofek Pereg cùng các tăng, thiết giáp khác của IDF.
Việc tiếp cận phương tiện được thực hiện bằng các cửa sập trên nóc cabin và ở phía sau thân xe.
Bên cạnh việc bố trí động cơ ở phía trước của khung gầm Merkava, một lớp giáp dạng module, hệ thống bảo vệ tích cực (APS) cũng được bổ sung cho xe.
Tuy nhiên trọng lượng tổng thể của Ofek không vượt quá các thông số của Merkava, điều này giúp bảo tồn động cơ và các thiết bị điện ban đầu trên xe tăng - đồng thời đảm bảo các đặc tính cơ động tương tự xe tăng.
Do đó, tất cả các biến thể của Ofek đều có thể di chuyển và hoạt động theo cùng đội hình với MBT.
Phần sau của biến thể cứu kéo Ofek Pereg được cho là đang hỗ trợ giúp chiếc Merkava.
"Điểm không thể đảo ngược"?
Được thiết kế để điều hành các đơn vị từ cấp tiểu đoàn trở lên, xe chỉ huy Ofek Pikud cung cấp nơi làm việc cho chỉ huy đơn vị và các kỹ thuật viên vận hành máy tính, thiết bị liên lạc hiện đại... chúng ta có thể nhận ra nó bằng số lượng lớn ăng-ten và có thể là radar.
Còn biến thể cứu kéo sở hữu những thiết bị điều khiển trong xe và đặc biệt là tời và cẩu có sức nâng 2,5 tấn có thể rất hữu ích với những chiếc Merkava hoặc khí tài khác gặp sự cố khi đang ở trong vùng xung đột.
Có thể thấy 2 biến thể có sẵn của Ofek đang thực hiện những bước chuẩn bị cuối cùng để lần đầu tiên "thử lửa" trên chiến trường thực tế.
Gần như chắc chắn kết quả của hoạt động này cũng sẽ chứng minh rằng ý tưởng tái chế Merkava thành khí tài chuyên dụng của IDF có đáp ứng được các thách thức quân sự tương lai hay không.
Cửa sập phía sau của biến thể cứu kéo Ofek Pereg.