Chuyên trang Trí Thức Trẻ, báo Tổ quốc xin giới thiệu bài phỏng vấn của Thủ tướng Ý Conte trả lời tờ La Stampa cách đây vài ngày.
Thưa Thủ tướng, Ý sẽ đóng cửa cho tới ngày 3 tháng 4, sau đó thì sao, khi nào cuộc khủng hoảng này sẽ kết thúc?
Vẫn còn sớm để nói. Những ngày này sẽ là những ngày khó khăn nhất bởi vì chúng ta vẫn chưa đạt giai đoạn đỉnh và con số vẫn còn gia tăng. Chúng ta đang đợi hiệu quả của các biện pháp đã được áp dụng trong những ngày tới. Tôi cũng đã nói ngay rằng chúng ta sẽ không thấy điều đó ngay lập tức được.
Những hạn chế được đưa ra cũng là những hạn chế mà Ủy ban khoa học kỹ thuật chỉ định. Hiện tại chúng ta đã tiến thêm một bước mới nữa đó là đóng cửa tất cả các hoạt động sản xuất không thực sự cần thiết trừ những hoạt động không thể thiếu để đảm bảo hàng hóa và các dịch vụ thiết yếu.
Tuy nhiên phần lớn phụ thuộc rất nhiều vào hành động có trách nhiệm của mỗi cá nhân: nếu mọi người, tôi nhắc lại là tất cả chúng ta, tôn trọng các điều cấm, nếu mỗi người thực hiện đúng phần của mình, chúng ta sẽ sớm thoát khỏi thử thách đầy khó khăn này.
Ngài có sợ không?
Tôi lo lắng, giống như tất cả người Ý. Nhưng trách nhiệm tôi cảm thấy trên vai nhân lên sự can đảm và năng lượng cho mình. Giống như "Nước Ý trên những ban công", tôi sống với niềm tự hào thời điểm này và nuôi dưỡng khát vọng lớn giành chiến thắng.
Ngài chỉ lo lắng thôi sao?
Chúng ta đang đối mặt với cuộc khủng hoảng khó khăn nhất kể từ sau chiến tranh. Người Ý cũng nhận thấy điều đó. Đây là thời điểm của những lựa chọn, thậm chí là những lựa chọn bi thảm.
Nhưng cùng với chính phủ, chúng tôi đã đưa ra thỏa thuận giữa chúng tôi với lương tâm của mình: Chúng tôi nhận thấy sự ưu tiên tuyệt đối cho việc bảo vệ quyền lợi cơ bản đối với sức khỏe của công dân. Chúng tôi biết rằng sự ổn định xã hội và nền kinh tế của đất nước đang bị đe dọa.
Và đó là lí do tại sao những lựa chọn của chúng tôi luôn luôn được cân nhắc kỹ lưỡng. Với những biện pháp mới nhất chúng tôi quyết định làm chậm lại động cơ phát triển của đất nước tuy nhiên không chặn hoàn toàn nó. Chúng ta sẽ có những tuần vô cùng bận rộn trước mắt. Điều này thực sự đòi hỏi sự hợp tác và nỗ lực thêm từ tất cả mọi người.
Tại sao miền trung và miền nam nước Ý phải thực hiện luật hạn chế giống như miền Bắc nơi tập trung số người bệnh và tử vong cao hơn? Các con số (giữa các vùng) cũng khác nhau rất nhiều.
Chúng ta đang thực hiện tất cả những biện pháp được cho là cần thiết để ngăn chặn dịch bệnh ở Miền Trung và kiềm chế dịch bùng phát ở Miền Nam. Toàn bộ chính phủ hợp phối hợp với các khu vực tự trị đang làm việc cả ngày lẫn đêm để tránh viễn cảnh này. Tất cả người Ý ở nhà, từ Bắc tới Nam. Chúng ta không có sự lựa chọn thay thế nào khác.
Thống đốc Fontana tiếp tục nói rằng: nếu chính phủ không lắng nghe chúng tôi, chúng tôi sẽ tự làm. 30% trong số bệnh nhân đang điều trị hồi sức tích cực (ICU) không qua khỏi bệnh.
Với thống đốc Fontana, chúng tôi đã làm việc cùng nhau ngay từ lúc đầu, mọi quyết định đưa ra đều được đánh giá cùng nhau, theo chỉ dẫn của Ủy ban Khoa học Kỹ thuật, cùng với những nỗ lực phi thường. Kể từ khi tình trạng khẩn cấp bắt đầu, giường bệnh ICU đã tăng 50% trên toàn nước và hơn 70% ở vùng Lombardia.
Và trong những ngày sắp tới số giường bệnh sẽ còn được bổ sung thêm nữa. Chúng tôi luôn bên cạnh những người dân Milan, vùng Lombardy và tất cả những người đang chiến đấu ở đầu tuyến trong trận chiến khốc liệt này. Đây là một trận chiến liên quan đến cả đất nước và tất cả mọi người dân cần chiến đấu và đoàn kết lại.
Những bức ảnh về những chiếc xe tải quân đội chở quan tài ở Bergamo đã gây ảnh hưởng tới Thủ tướng như thế nào?
Đó là những bức ảnh của nhiều, quá nhiều người Ý chết mỗi ngày, tất cả đều có họ và tên. Đằng sau đó còn có những câu chuyện gia đình đầy nước mắt và đau khổ. Vết thương này sẽ không thể xóa nhòa trong lịch sử đất nước chúng ta và chúng ta sẽ không thể nào quên được.
Trong vài giờ tới, các bác sĩ và y tá sẽ tới Bergamo và các vùng khác. Chúng ta vừa mở đợt thi tuyển 300 bác sĩ và chỉ trong một ngày đã có tới 8000 người tham gia. Ở đây, người Ý thật sự phi thường. Chúng tôi đang nâng cấp cơ sở bệnh viện hiện có cũng như kích hoạt cơ sở mới. Tất cả, bao gồm đội ngũ bác sĩ, y tá, tình nguyện viên, lực lượng vũ trang đang chung tay giúp sức.
Nhiều sáng kiến, hoạt động hỗ trợ, thậm chí rất cụ thể đến từ nước ngoài mỗi ngày. Chính phủ đang làm tất cả mọi thứ cho những khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất của vùng Lombardia, Piemonte, Veneto, Emilia Romagna và Marche.
Vùng Piemonte cũng đang "vỡ trận", các bệnh viện đang cầu cứu thiết bị thiếu thốn?
Trên thực tế, ngay cả vùng Piemonte, có những khu vực đang chịu ảnh hưởng lớn. Cùng với phòng Bảo vệ dân sự (La Protezione civile), chúng tôi luôn theo dõi sát sao sự phát triển dịch bệnh trên khắp nước Ý.
Người đứng đầu phòng Bảo vệ dân sự, Borelli và Ủy viên phòng chống dịch (covid-19), Arcuri, phối hợp với tất cả các bộ trưởng, đang làm việc ngày đêm để tìm kiếm máy móc và thiết bị cần thiết để cứu người. Trong vài ngày qua hơn 6.500 máy thở đã được mua và 120 triệu khẩu trang sẽ đến từ tuần tới.
Chỉ riêng trong ngày hôm nay (23/3) chúng tôi sẽ phân bổ 4 triệu khẩu trang và 125 máy thở. Hàng chục doanh nghiệp Ý đang chuyển đổi hoạt động sản xuất của mình để đáp ứng nhu cầu khẩn cấp, với sự hỗ trợ của nhà nước và nguồn lực kinh tế nêu trong nghị định "Cura Italia". Đất nước đang đối phó với tình trạng khẩn cấp với tất cả nguồn lực. Chúng ta sẽ làm được.
Stress cũng như khả năng của chúng ta khi chấp nhận rằng thế giới đột nhiên trở thành nhà tù, hệ thống xã hội có thể cầm cự tới khi nào?
Các biện pháp hạn chế đưa ra buộc chúng ta phải thay đổi những thói quen sống của mình, ảnh hưởng tới sự tự do trân quý nhất. Chúng ta đang trải nghiệm một thử nghiệm chưa từng có trong các nền dân chủ phương tây.
Chúng ta đang đi trên con đường đó dần dần cùng nhau để đối phó với tình trạng khẩn cấp này mà không làm mất đi những giá trị cũng như tôn trọng các quy tắc dân chủ. Chúng tôi luôn cập nhật thông tin cho các bên đối lập và trong những ngày này tôi sẽ có mặt ở Nghị viện để báo cáo chi tiết.
Chúng ta biết rằng với bất cứ ai ở nhà trong thời gian dài là điều không hề dễ dàng. Nhưng trách nhiệm và sự hi sinh mà chúng tôi yêu cầu tới mọi người dân Ý là thực sự cần thiết để ngăn chặn sự lây lan của virus. Những người tuân thủ luật là những người bảo vệ chính bản thân và những người thân của mình.
Và điều đó cũng thể hiện sự tôn trọng đối với sự hi sinh của những người giống như các bác sĩ, y tá – đang mạo hiểm chính mạng sống của mình để cứu người khác. Còn có những công nhân, lái xe vận tải, nhân viên siêu thị, dược sĩ đang đảm bảo cho chúng ta tất cả những hàng hóa và dịch vụ thiết yếu.
Tôi xin nói với tất cả người Ý rằng: Nếu yêu nước Ý của mình, hãy ở nhà và bảo vệ đất nước"
Xin Thủ tướng cho biết ranh giới giữa tôn trọng tự do cá nhân và nhu cầu sức khỏe cộng đồng là gì?
"Sự tự do của tôi kết thúc nơi tự do của bạn bắt đầu", Martin Luther King đã khẳng định như vậy. Sức khỏe cộng đồng không phải là một thứ trừu tượng. Chính phủ đang đấu tranh để bảo vệ công dân chống lại một loại virus nguy hiểm. Chính phủ bảo vệ sự tự do của từng công dân khỏi bệnh tật và cái chết.
Chúng tôi đánh giá mỗi lựa chọn một cách thật cẩn trọng để mỗi biện pháp thắt chặt đưa ra đều phù hợp và tương xứng với mục tiêu đang theo đuổi. Chính phủ không áp đặt các hạn chế giới hạn quyền tự do thể hiện tư tưởng hoặc tự do hội họp.
Tuy nhiên, chúng tôi yêu cầu mọi công dân thể hiện sự nhân nhượng, tinh thần trách nhiệm đối với những người dễ nhiễm bệnh nhất và đối với cả nước.
Với tốc độ này, chúng ta sẽ vượt ngưỡng 10 nghìn người chết vào cuối tháng. Có phải ban đầu chính phủ đã đánh giá thấp dịch bệnh này?
Cùng với bộ trưởng Speranza, chúng tôi chưa bao giờ đánh giá thấp tình trạng dịch bệnh khẩn cấp này, thậm chí chúng tôi đã áp dụng ngay lập tức các biện pháp nghiêm ngặt, thiết lập vành đai y tế cho những thành phố (comune) nơi mà các đợt bùng phát ban đầu được xác định. Cũng chính vì lí do này mà hiện nay, mô hình của chúng ta đang được nhân rộng cả các quốc gia khác.
Chính phủ đã luôn hành động và thực hiện các biện pháp được xem xét và đánh giá cùng với các nhà khoa học và chuyên gia, tuân theo quy tắc minh bạch, nghiêm ngặt tối đa, tính tương xứng và phù hợp.
Và ngay cả cơ quan quyền lực nhất thế giới trong lĩnh vực này, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đã nhiều lần nhận định rằng chúng ta đã làm đúng và chỉ ra cho chúng ta một mô hình để làm theo. Hiện tại, chúng ta cần chờ đợi để thấy được tất cả những hiệu quả mang lại từ các biện pháp hạn chế đưa ra.
Mất bao lâu để có Vắc xin?
"Cả giới nghiên cứu đang làm việc để tìm ra vắc xin. Italia cũng nằm trong hàng đầu với các bệnh viện và viện nghiên cứu trong nước. Nhiều loại thuốc đang được thử nghiệm và áp dụng dường như đặc biệt hữu ích trong việc chống lại hoặc làm chậm lại tác động gây chết người của Virus này. Để có Vắc xin sẽ cần thêm một khoảng thời gian nữa.
Thưa thủ tướng, Hiệp ước Ổn định (Stability Pact) đã bị đình chỉ, ngài sẽ sử dụng bao nhiêu tiền ngay lập tức và như thế nào?
Đây là một bước quan trọng, cùng với hỗ trợ của Ngân hàng trung ương Châu Âu (ECB) để bảo vệ và khôi phục nền kinh tế của chúng ta càng sớm càng tốt.
Chúng tôi sẽ sử dụng tất cả những công cụ hữu ích để bắt đầu chạy lại, ưu tiên các biện pháp hỗ trợ các doanh nghiệp, các gia đình, lao động thậm chí lao động tự chủ và trong tất cả các lĩnh vực hoạt động bị thiệt hại nặng nhất bởi tình trạng khẩn cấp này.
Chúng tôi cũng đang nghiên cứu các biện pháp khác nhằm đảm bảo và tài trợ cho các doanh nghiệp, dựa vào các quy tắc mới về viện trợ nhà nước vừa áp dụng và các quỹ của Châu Âu chưa dùng tới. Trong đó, một biện pháp can thiệp sẽ đưa ra các cơ chế để thúc đẩy đầu tư và đơn giản hóa các bước hành chính không quan trọng cũng như giúp những việc cần thiết được thực hiện nhanh chóng.
Theo dự báo, GDP sẽ tụt dốc thảm. Một số nghiên cứu nói rằng sẽ giảm tới 7,5% trong năm 2020. Đất nước sẽ như thế nào khi cuộc khủng hoảng qua?
Sẽ có những ngày tháng đầy khó khăn với tất cả mọi người. Nhưng, người Ý là một dân tộc kiên cường, sự can đảm đã nằm trong gen, niềm tự hào và sức mạnh để đứng dậy một lần nữa.
Chúng ta làm việc để khôi phục lại hệ thống Italia cùng với sự hỗ trợ của Châu Âu. Trong lịch sử chúng ta đã đối mặt với rất nhiều khó khăn: nghèo khổ, chủ nghĩa độc đoán, thiên tai. Lần này cũng sẽ không phải là ngoại lệ. Nước Ý với sự giúp đỡ của tất cả mọi người, sẽ tiếp tục lại cuộc đua của mình và thấy mình mạnh mẽ hơn, đoàn kết hơn.
Chủ cửa hàng, Thuế giá trị gia tăng (Partite IVA), công nhân. Ai sẽ trả nhiều hơn?
Tình trạng khẩn cấp này sẽ gây ra những ảnh hưởng tới tất cả các loại hình doanh nghiệp và người lao động. Nhà nước sẽ thực hiện phần của mình với một kế hoạch hỗ trợ và hồi phục kinh tế, bao gồm các biện pháp tối ưu.
Mục tiêu đầu tiên là đảm bảo thanh khoản cho các công ty để giúp họ vượt qua giai đoạn này và tránh sa thải nhân viên, nhằm bảo vệ kết cấu kinh tế xã hội của Đất nước trong giai đoạn khẩn cấp nghiêm trọng nhất. Chính phủ sẽ đảm bảo rằng không một ai bị tụt lại phía sau, ngay cả khi đó sẽ là một thử thách đầy chông gai.
Chúng ta liệu có bị vỡ nợ?
Toàn bộ Châu âu sẽ phải đối mặt với suy thoái kinh tế, và điều này gây áp lực lên tài chính công của tất cả các nước. Tuy nhiên, sự can thiệp mạnh mẽ của ngân hàng trung ương Châu Âu đã gửi một thông điệp rõ ràng tới thị trường các nước: Đồng Euro, dĩ nhiên và những nỗ lực của các nước trong trận chiến chống lại Coronavirus sẽ được bảo vệ.
Không một quốc gia thành viên nào ảo tưởng cho rằng có thể làm được điều đó một mình. Chúng ta cần một phản ứng mạnh mẽ, hiệu quả và ngay lập tức của Châu Âu.
Con số 750 tỷ (euro) của ngân hàng trung ương Châu Âu có đủ để hỗ trợ nền kinh tế châu lục?
Ngân hàng trung ương Châu âu chắc chắn đã tạo ra một khiên chắn bảo vệ, bây giờ các chính phủ Châu Âu sẽ phải tham chiến và bảo vệ nền kinh tế.
Để giành được chiến thắng càng sớm càng tốt, chúng ta phải thực hiện bước đi tiếp theo với tinh thần đoàn kết: xây dựng cấu trúc tài chính với Eurobond (Trái phiếu châu âu) để hỗ trợ những nỗ lực của các quốc gia thành viên hoặc một Quỹ đảm bảo phù hợp để bảo vệ sức khỏe và kinh tế châu Âu.
Thủ tướng có chạy bộ không?
Không, nhưng bất cứ ai muốn thực hiện các hoạt động thể chất ngoài trời phải làm điều đó một mình và gần nhà của họ. Vận động thể chất giúp cho chúng ta có sức khỏe tâm lý tốt, nhưng trong hoàn cảnh này, đây không phải là cơ hội để gặp gỡ, tới thăm khác khu phố khác hay di chuyển xa khỏi nơi mình sống.
Trong tủ lạnh của Thủ tướng hôm nay có bao nhiêu thực phẩm dự trữ?
Những ngày vừa qua, tôi không có thời gian để mua sắm. Khi nào có thể, tôi thích làm điều đó một cách cá nhân. Tôi vẫn còn đồ ăn cho vài ngày. Tôi xin nhắc tới người dân Ý rằng thực phẩm sẽ luôn có sẵn.
Vì vậy, không có lí do gì mà phải vội vàng đi siêu thị. Tôi đề nghị tất cả mọi người nên mua tập trung (cho cả tuần), tránh việc đi siêu thị hàng ngày hoặc tránh những giờ đông đúc nhất.
Trong các cuộc khảo sát, các phê duyệt của Thủ tướng bị đánh giá là chưa hợp lí?
Bất cứ ai trong cương vị của tôi, và đặc biệt là đối mặt với một thử thách khó khăn như thế này cho cả cộng đồng, đều phải đi xa hơn và chỉ nhìn vào lợi ích của Đất nước.
Tại thời điểm này, suy nghĩ của tôi chỉ hướng đến ngày mà người Ý cuối cùng có thể ôm lấy nhau một lần nữa, với ý thức đã đánh bại một tình trạng khẩn cấp toàn cầu chưa từng thấy. Kinh nghiệm này sẽ làm thay đổi chúng ta. Chúng ta sẽ trở lại tốt hơn trước đây.
Thủ tướng, ngài sẽ giải thích tình trạng virus corona khẩn cấp này như thế nào cho con trai của mình?
Với sự thật và con đường duy nhất để đi theo. Chúng ta đang trải qua một giai đoạn mới trong cuộc đời, và chúng ta cần phải tuân thủ một số quy tắc phòng ngừa nghiêm ngặt để bảo vệ chính mình. Chúng ta không được sợ hãi mà cần có sự can đảm và niềm tin vào tất cả mọi người đang làm việc để tìm ra giải pháp và giúp đỡ những người khác.
