Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đã ký kết thỏa thuận ngừng bắn ở Idlib ngày 5/3, ngăn chặn cuộc xung đột lớn và duy trì các khu vực kiểm soát mới cho chính quyền Syria, bao gồm toàn bộ đường cao tốc chiến lược M5. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều điều bí mật chưa được công bố về nội dung thỏa thuận.
Mới đây, có tin tức lan truyền về khả năng quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và phiến quân hậu thuẫn sẽ mở cuộc tiến công vào thành phố Tel Rifaat để chiếm giữ khu vực này từ Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd kiểm soát. Động thái này được cho là có sự chấp thuận của Nga và có liên quan đến thỏa thuận tháng 3.
Nếu điều này thực sự xảy ra, việc kiểm soát thành phố Tel Rifat sẽ xóa bỏ một số điều mơ hồ trong thỏa thuận Nga-Thổ ngày 5/3 ở Idlib.
Trước đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã tạm dừng hoạt động quân sự để chờ đợi sự rút quân của quân đội Syria. Tuy nhiên, điều này đã không xảy ra. Ngược lại, các trạm quan sát mới của Thổ Nhĩ Kỳ bị bao vây bởi lực lượng Syria do Nga hậu thuẫn, trong khi sự kiểm soát của phe đối lập trong khu vực ngày càng giảm.
TT Putin nổi trận lôi đình: Kẻ nào dám "đi đêm", vượt mặt Nga phá lệnh ngừng bắn ở Syria?
QĐ Syria bị đánh úp từ sa mạc, nguy ngập, nhiều thương vong, KQ Nga dồn dập ném bom giải cứu - Chiến trường mới bùng nổ
Cực kỳ căng thẳng và bất thường, 10 chiến đấu cơ vừa rầm rập xuất kích - Thổ Nhĩ Kỳ tấn công QĐ Syria, chiến sự bùng nổ ở miền Bắc
Tất cả những điều trên đã đặt ra câu hỏi cấp bách về lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ từ thỏa thuận với Moscow trong giai đoạn này. Giới phân tích không tin rằng Ankara sẵn sàng chịu thiệt như vậy, trừ khi được đáp ứng một điều kiện hợp lý. Rất có thể đó chính là cái gật đầu của Nga trong việc cho phép Thổ Nhĩ Kỳ tiến vào kiểm soát Tel Rifaat.
Tel Rifaat – mục tiêu quan trọng
Vào cuối tháng 3 năm ngoái, truyền thông Syria cho biết SDF đã thông báo về việc các chỉ huy, binh sĩ và gia đình cần rời khỏi thành phố Tel Rifaat ở phía Bắc Aleppo do lo ngại một cuộc tấn công Thổ Nhĩ Kỳ trong tương lai.
Nhà phân tích chính trị Firas Rıdvanoğlu cho biết, thành phố Tel Rifaat được coi là rất quan trọng đối với Thổ Nhĩ Kỳ khi nơi đây được coi là điểm nóng nuôi dưỡng đảng Công nhân người Kurd (PKK) trở thành mối đe dọa đối với Ankara.
Việc Thổ Nhĩ Kỳ tiến công vào đây có thể là một phần của thỏa thuận Nga-Thổ Nhĩ Kỳ đạt được vào ngày 22/10/2019, liên quan đến chiến dịch Mùa xuân Hòa bình .
Thỏa thuận quy định rằng Nga đảm bảo việc rút tất cả các chiến binh mà Thổ Nhĩ Kỳ coi là mối đe dọa. Tuy nhiên, cam kết này cho đến nay vẫn chưa được thực hiện.
Trong những tuần gần đây, bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ đã tập trung đáng kể vào các hoạt động ở phía Đông và phía Tây của Euphrates, đồng thời liên tục công bố thông tin về các cuộc tấn công đẩy lùi các phần tử mà nước này coi là khủng bố.
Giới phân tích dự đoán Nga-Thổ có giao kèo bí mật trong lệnh ngừng bắn ngày 5/3.
Giới phân tích tin rằng, Thổ Nhĩ Kỳ đang sử dụng động lực truyền thông để biện minh cho một chiến dịch quân sự mới ở Syria, nhằm vào Tel Rifaat.
Về phần mình, người phát ngôn chính thức của Quân đội Quốc gia Syria (SNA), Thiếu tá Yousef Hammoud cho biết, chưa nhận được thông tin SDF đang rút khỏi Tel Rifaat.
Ông Hammoud cũng lên tiếng phủ nhận suy đoán Thổ Nhĩ Kỳ tiến công vào Tel Rifaat là một phần trong thỏa thuận ngừng bắn ngày 5/3.
Ông cho biết, rất khó để có một thỏa thuận giữa hai bên Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, quy định sự nhượng bộ của Thổ Nhĩ Kỳ ở Idlib để đổi lấy quyền kiểm soát Tel Rifaat, và nói rằng mọi việc không đơn giản như vậy.
Dịch COVID-19 có thể cản trở bước tiến của Thổ Nhĩ Kỳ
Thông tin về việc Ankara có thể mở cuộc tiến công chiếm lại thành phố Tel Rifaat chiến lược ở Aleppo diễn ra vào thời điểm các bên đang gặp khó khăn trong việc chống lại dịch bệnh COVID-19.
Dư luận quốc tế mới đây đã lên tiếng kêu gọi các bên kết thúc tất cả các cuộc xung đột trên thế giới để chung tay chống lại dịch bệnh, đáng chú ý nhất là lời kêu gọi của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres.
Giới quan sát tin rằng, lời kêu gọi này cùng với những cản trở khác có thể là bức tường chống lại mong muốn của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc tiến hành hành động quân sự ở Tel Rifaat.
Trong bối cảnh này, nhà phân tích chính trị Firas Rıdvanoğlu cho biết rất khó để đánh giá rằng đây có phải là cơ hội hoàn hảo để bắt đầu chiến dịch quân sự ở Tel Rifaat hay không, đặc biệt là trong sự lây lan của virus corona.
Một bài phân tích được công bố bởi Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Omran, đã nói về ảnh hưởng của virus coronavào các khía cạnh quân sự và chính trị ở Syria.
Bài viết nhấn mạnh rằng, dịch bệnh đã trở thành yếu tố áp đặt đình chiến và hạn chế hoặc làm suy yếu các hoạt động quân sự truyền thống.
Bài viết cũng cho rằng các mặt trận hiện tại đã chuyển sang những hình thức đấu tranh khác nhau, cũng như áp dụng các chiến thuật mới để đáp ứng phù hợp hơn lợi ích của mỗi bên.
Chính vì vậy, khả năng Thổ Nhĩ Kỳ có muốn tấn công Tel Rifaat hay không cũng sẽ khó có khả năng xảy ra ở thời điểm này.