Nga tụt hậu về máy bay không người lái hạng nặng...
Nga tạm thời đang thiếu các thiết bị bay không người lái hạng nặng, nhưng công tác nghiên cứu chế tạo khí tài này đang được triển khai. Hơn nữa, theo những thông tin mới nhất, đề án chính trong lĩnh vực này đang chuẩn bị cho một giai đoạn mới.
Trong những tuần gần đây xuất hiện các thông tin về việc nguyên mẫu thử nghiệm đầu tiên đã hoàn thành và bắt đầu thử nghiệm trên mặt đất. Đây là thiết bị với mã số S-70 được chế tạo trong khuôn khổ hoạt động nghiên cứu khoa học mang tên "Okhotnik-B" (Thợ săn).
Trong vòng vài tháng, bắt đầu từ năm ngoái, ngành công nghiệp hàng không và các nguồn tin báo chí không hề công bố bất cứ thông tin nào về tiến độ của đề án "Okhotnik-B". Sự im lặng kéo dài này đã bị phá vỡ vào cuối tháng 7 vừa qua.
Hãng thông tấn "Interfax", dựa vào nguồn tin dấu tên, đã tiết lộ những thông tin mới nhất về thiết bị bay không người lái này. Hoá ra cho đến thời điểm hiện nay, đề án đã tiến được khá xa và đã chuyển sang giai đoạn quan trọng tiếp theo.
Theo nguồn tin này, Nhà máy chế tạo hàng không Novosibirsk đã hoàn tất công tác chế tạo nguyên mẫu thử nghiệm đầu tiên. Ngoài ra, cỗ máy đã được lăn bánh khỏi xưởng. Sau đó các chuyên gia đã tiến hành các cuộc kiểm tra mặt đất cần thiết, để sau đó có thể bắt tay vào công tác thử nghiệm bay.
Hãng thông tấn Intefax cũng thông báo về thời hạn dự kiến tiến hành chuyến bay đầu tiên. Theo những thông tin hồi cuối tháng 7, công tác này dự kiến sẽ được tiến hành vào năm 2019. Những tình tiết khác không được nguồn tin này tiết lộ.
Hôm 20/7 hãng thông tấn TASS đã công bố những thông tin thú vị về tương lai của đề án "Okhotnik-B".
Ảnh đồ họa mô phỏng máy bay sát thủ Okhotnik-B của Nga.
Một nguồn tin dấu tên trong ngành công nghiệp quốc phòng chia sẻ rằng chiếc máy bay không người lái mới trong tương lai có thể trở thành nguyên mẫu của một chiếc máy bay tiêm kích mới thuộc thế hệ thứ 6. Tuy nhiên không có những xác nhận chính thức về thông tin này vào thời điểm đó.
Nguồn tin của TASS cho biết rằng, những nền tảng của tiêm kích thế hệ thứ 6 vẫn chưa được hình thành, nhưng các tính năng nhất định đã rõ nét.
Những nền tảng chính của khí tài này đó là không người lái và có thể tự thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu một cách độc lập nhờ trí tuệ nhân tạo và chiếc "Okhotnik-B" hoàn toàn có khả năng trở thành nguyên mẫu của tiêm kích tương lai.
Hồi cuối tháng 7 TASS đưa tin rằng chiếc S-70 có thể tự cất cánh, bay theo lộ trình định sẵn, triển khai nhiệm vụ đặt ra và hạ cánh. Tuy nhiên, hệ thống tự động tạm thời chưa có chức năng ra quyết định sử dụng vũ khí. Quyết định này sẽ được con người thực hiện.
Hôm 23/8, hãng thông tấn TASS công bố những thông tin mới về tiến độ đề án "Okhotnik-B và kế hoạch tương lai. Thông tin này được một nguồn tin dấu tên trong ngành công nghiệp hàng không cung cấp.
Nguồn tin này chia sẻ những thông tin trên bên lề Diễn đàn kỹ thuật quân sự quốc tế "Army-2018". Cần phải nêu rõ rằng, không có bất cứ tài liệu nào về sản phẩm S-70 được trưng bày tại triễn lãm lần này.
Theo thông tin của nguồn tin TASS, mẫu "Okhotnik-B" đang kiểm tra thử nghiệm bay, như điều khiển trên đường băng cất-hạ cánh.
Trong tháng 9 tới dự kiến sẽ tiến hành những bài thử nghiệm đầu tiên liên quan tới các tính năng cất-hạ cánh của cỗ máy này, cụ thể như nó sẽ phải thực hiện các thao tác tăng tốc, cất cánh ở độ cao vừa và ngay lập tức hạ cánh.
Tạm thời các chuyên gia đang tập trung kiểm tra trên mặt đất các hệ thống điện tử của cỗ máy. Thử nghiệm bay đúng nghĩa sẽ bắt đầu vào năm tới. Như trước đây, không có thông tin chính xác nào hơn được đưa ra, không rõ chuyến bay đầu tiên sẽ được thực hiện vào tháng nào.
Song song với chiếc máy bay không người lái này, hệ thống vũ khí cũng được nghiên cứu chế tạo. Hồi mùa xuân năm nay có thông tin cho biết rằng tập đoàn "Techmash", chuyên sản xuất các loại vũ khí, đã bắt tay vào việc nghiên cứu chế tạo vũ khí đặc chủng cho các máy bay không người lái hạng nặng.
Vấn đề chế tạo những hệ thống vũ khí cận chiến, cũng như tên lửa và bom các loại cũng được quan tâm nghiên cứu.
Sắp có bước đột phá lớn
Theo các thông tin, công tác nghiên cứu khoa học liên quan tới "Okhotnik-B" được khởi động vào năm 2011 theo đơn đặt hàng của Bộ Quốc phòng Nga. Cơ quan chủ trì thực hiện là công ty "Sukhoi".
Mục đích của đề án là chế tạo thiết bị bay không người lái tương lai hạng nặng có khả năng thực hiện các nhiệm vụ do thám và không kích. Bên cạnh đó cỗ máy này phải sở hữu những tính năng kỹ thuật-bay cao và khả năng khó bị radar phát hiện, cũng như khả năng hoạt động độc lập cao.
Theo những thông tin từ nhiều năm trước, công tác chế tạo nguyên mẫu đầu tiên để phục vụ mục đích thử nghiệm dự kiến đáng lẽ phải hoàn thành vào nửa cuối của thập niên trước. Đến năm 2020 hoặc muộn hơn cỗ máy này theo kế hoạch phải được bàn giao cho quân đội.
Nhưng những thông tin gần đây cho thấy đề án này bị chậm so với tiến độ đề ra. Chuyến bay đầu tiên sẽ diễn ra vào năm 2019, từ đó có thể suy luận rằng nó chỉ có thể được bàn giao cho quân đội vào đầu thập niên tới.
Đến nay chưa có bất cứ thông tin nào hé lộ các tính năng kỹ thuật của cỗ máy này. Hồi năm ngoái, trên những trang nguồn mở, xuất hiện bức ảnh chụp dây chuyền lắp ráp của Nhà máy chế tạo hàng không Novosibirsk, mà trong đó có một thiết bị bay chưa từng được biết đến trước đây.
Đồ họa mô phỏng máy bay sát thủ Okhotnik-B của Nga
Chú thích bức ảnh chứng tỏ rằng đây là mẫu thử nghiệm nghiên cứu chế tạo của "Okhotnik-B". Tuy nhiên công chúng chỉ được tận mắt nhìn thấy ngoại hình của chiếc máy bay không người lái hạng nặng này. Tất cả những tính năng của nó vẫn chỉ thông qua các đánh giá và phỏng đoán.
Bức ảnh duy nhất cho thấy thiết bị bay có hình "chiếc cánh", như một mũi tên lớn, thiết kế đơn giản với hốc thông gió phía trước.
Cạnh phía sau của cánh được thiết kế theo kiểu đường gấp với hình tam giác ở giữa. Khung gầm 3 bánh hơi chúc về phía mũi. Động cơ được thiết kế theo kiểu tuốc bin phản lực.
Theo các thông tin và đánh giá khác nhau, S-70 phiên bản nghiên cứu phát triển có trọng lượng cất cánh từ 10 đến 20 tấn - điều khiến nó được liệt kê vào loại máy bay không người lái hạng nặng cuả quân đội Nga.
Vận tốc bay tối đa có thể đạt tới hơn 1000km/h. Ngoại hình đặc biệt cho thấy tính khí động học hoàn thiện cao của phương án thiết kế, cũng như khả năng khó bị phát hiện trước các hệ thống theo dõi radar. Như vậy, "Okhotnik-B" có thể hoạt động tầm xa và thời gian bay dài mà khó bị đối phương phát hiện.
Theo thông tin có được, "Okhotnik-B" có thể thực hiện các nhiệm vụ do thám và không kích. Đối với các nhiệm vụ do thám, nó có thể trang bị thiết bị điện tử-quang học tiên tiến mà được sử dụng vào nhiều mục đích.
Nhờ thiết bị này, có thể triển khai nhiệm vụ do thám, cũng như định vị và tìm kiếm mục tiêu tấn công. Ngoài ra, thước lazer có thể được sử dụng để điều khiển vũ khí chính xác cao.
Từ những thông tin này cho thấy rằng S-70 có thể thực hiện các cuộc không kích nhằm vào những mục tiêu trên bộ. Để thực hiện nhiệm vụ này, nó có thể mang tên lửa và bom không điều khiển và chính xác cao.
Những yêu cầu liên quan tới khả năng tàng hình đối với các phương tiện phát hiện của đối phương có thể khiến nó phải sử dụng khoang vũ khí bên trong và điều này cũng được nhắc tới nhiều lần trong những lời đồn xung quanh "Okhotnik-B".
Chưa rõ danh sách các vũ khí tích hợp của cỗ máy này, nhưng khả năng nó có thể mang theo một số lượng lớn các vũ khí huỷ diệt không quân hiện có nhờ tải trọng đáng nể.
Bên cạnh đó, công tác nghiên cứu chế tạo vũ khí đặc chủng cho nó đang được triển khai, nhưng tạm thời chưa có chi tiết nào được hé lộ về sự khác biệt so với các vũ khí hiện có.
Căn cứ vào thông tin trên các phương tiện báo chí, điều đặc biệt thú vị trong đề án "Okhotnik-B" là hệ thống điều khiển.
Các máy bay không người lái hiện đại phần lớn được điều khiển từ xa, còn các hệ thống tự động trên boong chỉ có khả năng thực hiện những nhiệm vụ giới hạn và không quá phức tạp, ví dụ như bay theo lộ trình định sẵn.
Đồ họa mô phỏng máy bay sát thủ Okhotnik-B của Nga
Trong đề án mới của Nga có tính toán tới việc sử dụng trí tuệ nhân tạo. Như vậy, S-70 có thể không chỉ thực hiện nhiệm vụ định vị và tự bay theo lộ trình, mà còn theo dõi, tìm kiếm mục tiêu cần thiết,… Dù có mức độ tự động hoá cao nhưng quyết định sử dụng vũ khí vẫn do người điều khiển đưa ra.
Cần nhấn mạnh rằng "Okhotnik-B" không phải là nỗ lực đầu tiên của Nga trong việc chế tạo thiết bị bay không người lái hạng nặng có khả năng do thám và không kích. Ngoài ra, đề án này cũng không phải là duy nhất.
Trong năm ngoái, ban lãnh đạo tập đoàn chế tạo máy bay "MiG" đã chia sẻ về việc triển khai đề án tương tự và cả một dòng thiết bị bay không người lái với những tính năng khác nhau, với tải trọng cất cánh dao động từ 1 đến 15 tấn.
Những đề án của "Sukhoi" và "MiG" đang ở các giai đoạn đầu, với ưu thế thuộc về "Okhotnik-B". Chưa rõ thời gian nào những nguyên mẫu cạnh tranh của "MiG" sẽ cất cánh lần đầu và các đề án của "MiG" có đạt kết quả, cũng như có được sản xuất hàng loạt hay không.
Như vậy phải đến đầu thập niên tới các lực lượng không quân vũ trụ Nga mới có thể tiếp nhận thiết bị bay không người lái do thám-tấn công hạng nặng do "Sukhoi" chế tạo mà quân đội Nga chưa hề có cho tới thời điểm hiện tại.
Điều này cho thấy sự thành công của các công ty chế tạo hàng không nội địa trong việc chế tạo một khí tài hoàn toàn mới đáp ứng nhu cầu của các lực lượng vũ trang Nga.
Cần phải thừa nhận rằng trong lĩnh vực thiết bị bay không người lái tấn công Nga đang tụt hậu so với các nước, nhưng tình hình có vẻ đang được cải thiện từng bước.
Hơn nữa, những đề án mới này của Nga trong tương lai gần sẽ giúp Nga không chỉ bắt kịp các đối thủ cạnh tranh mà còn bỏ xa trong một loạt chỉ số.