Tàu sân bay Kuznetsov duy nhất của Nga đang gặp rủi ro
Tờ Kommersant của Nga đưa tin rằng những kế hoạch lạc quan của Tập đoàn Đóng tàu thống nhất (USC) liên quan tới thời hạn hoàn thành công tác tu sửa chiếc tàu sân bay Kuznetsov đang gặp rủi ro.
Làm sao có thể lên kế cho thứ gì đó khi công tác sửa chữa, về bản chất, còn vẫn chưa được triển khai. Và cũng không rõ khi nào mới bắt đầu.
Tất cả đều do thiếu ụ cạn để có thể đưa chiếc tàu sân bay vào đó khi triển khai các công việc sửa chữa. Thực ra, mọi thứ đang diễn ra theo chiều hướng ngược lại. Vụ cháy xảy ra hồi tháng 12 năm ngoái khi thực hiện các công việc hàn khò đã cướp đi mạng sống của hai thuỷ thủ.
Đồng thời, những thiệt hại, mà cuối cùng cũng đã được tính toán kỹ lưỡng, tương đương nửa tỷ rúp. Và đó vẫn chưa phải là con số đầy đủ.
Tàu sân bay Kuznetsov
Tuy nhiên, người đứng đầu USC Alexei Rakhmanov từng tuyên bố rằng vụ cháy đã không gây tổn thất đáng kể cho chiếc tàu sân bay, rằng công việc sửa chữa sẽ không bị chậm trễ. Nửa tỷ - không lẽ là số tiền nhỏ!
Liên quan tới những thiệt hại về khía cạnh thời gian, thì riêng việc thay thế thiết bị hư hỏng do vụ cháy gây ra có thể mất tới 8 tháng.
Hiện nay, đã xác định được rằng công tác cải tạo hai ụ cạn tại nhà máy sửa chữa tàu số 35 ở Murmansk (Nga) gần như đã bị dừng lại. Chiếc tàu sân bay "chịu nhiều đau khổ" đúng ra sẽ được đưa vào đó.
Nhưng USC vẫn hoàn toàn lạc quan. Trong năm ngoái, một tuyên bố được đưa ra về việc ụ cạn phục vụ tàu sân bay Kuznetsov sẽ sẵn sàng vào năm 2021, còn công tác tu sửa sẽ hoàn thành vào năm 2022.
Quan điểm của các chuyên gia độc lập lại hoàn toàn khác. Trong trường hợp khả quan nhất, nếu như công tác sữa cải tạo các ụ cạn được khôi phục ngay lập tức, thì chiếc tàu sân bay có thể sẽ sẵn sàng vào năm 2023.
Trong trường hợp xấu nhất… Phương án xấu nhất này có thể thấy rất rõ, bởi vì ở Nga hiện nay không có công ty nào có thể giải quyết được nhiệm vụ này một cách chỉn chu.
Thực ra, cả ông Rakhmanov cũng đề cập tới điều này: "3 công ty đóng tàu quy mô nhất, được biết đến rất nhiều trên thị trường Nga, đã từ chối tham gia vào dự án rất rủi ro đối với họ. Chúng tôi đã lựa chọn công ty tốt nhất có thể".
Đó là công ty tại Saint-Peterburg "Investment Engineering Construction" (IEC), mà hồi tháng 6/2019 đã nhận 20 tỷ rúp để cải tạo 2 ụ cạn thành một. Theo bản hợp đồng, các công việc phải được hoàn tất vào năm 2020. Hiện giờ USC đang xem xét phương án cắt đứt hợp đồng nếu IEC không đẩy mạnh một cách đột phá những công việc sửa chữa.
Tàu sân bay Kuznetsov
Bởi vì theo những tính toán lạc quan nhất, mới chỉ 15% khối lượng công việc được hoàn thành. Tất cả thời hạn đều không đạt được. Tài liệu cải tạo đáng lẽ phải sẵn sàng vào ngày 10/8/2019. Đến thời điểm hiện nay vẫn chưa có, bởi vì những lưu ý của khách hàng chưa được đưa vào đó.
Công tác sửa chữa-lắp ráp cần phải được hoàn tất vào cuối tháng 11/2019. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay 2 máy đào mới chỉ tháo dỡ được tường chắn giữa hai ụ cạn.
Cần phải nói rằng câu chuyện liên quan tới quá trình cải tạo hoàn toàn mờ mịt. Ban đầu USC đã đưa tin rằng vấn đề này không phức tạp và không mất nhiều công sức, và chiếc tàu sân bay sắp sửa được đưa lên ụ cạn.
Chỉ cần tháo dỡ tường chắn giữa hai ụ cạn. Và dự án cải tạo đáng lẽ đã hoàn thành từ 3 năm trước, còn giờ là lúc để vận hành nó.
Đúng, đã từng có dự án như thế. Tuy nhiên, nó không phù hợp với tàu sân bay Kuznetsov. Và đây là lý do tại sao.
Hai ụ cạn của nhà máy sửa chữa tàu số 35 đặt song song với nhau. Chúng được chia cắt bởi một tường ngăn nước rộng 4m. Chiều dài của ụ cạn phía bắc – 187m, rộng – 28m. Kích thước của ụ cạn phía nam lớn hơn – 236m và 31m.
Nhiệm vụ của dự án không chỉ là tháo dỡ bức tường ngăn giữa hai ụ cạn, mà còn là kéo dài ụ cạn phía bắc bằng với ụ cạn phía nam. Có nghĩa là sẽ phải biến chúng thành một ụ cạn với kích thước 236x63m, đủ để tu sửa các tàu cỡ lớn – cả tuần dương hạm và khu trục hạm, cả tàu ngầm nguyên tử.
Tuy nhiên, để tu sửa "Đô đốc Kuznetsov" cần ụ cạn dài tới 305m. Và để dự phòng, người ta quyết định kéo dài ụ cạn lên thành 335m. Có nghĩa là cần kéo dài ụ cạn phía nam lên thêm 99m, còn ụ cạn phía bắc - thêm 148m. Và độ sâu phải ở mức 14m.
Đó là một khối lượng công việc rất lớn, và mọi việc đi vào ngõ cụt, triển vọng hoàn toàn mù mịt.
Điều gì sẽ xảy ra nếu USC cắt đứt hợp đồng với IEC?
Câu chuyện đã có thể diễn ra theo một kịch bản có hậu, nếu ngay từ đầu ban lãnh đạo USC đã có thể đánh giá khối lượng và độ phức tạp của các công việc, thay vì báo cáo lên trên để cấp trên không nổi giận.
Từ mùa hè năm ngoái, khi bản hợp đồng giữa USC và IEC được ký kết, các chuyên gia trong lĩnh vực đóng tàu đều thống nhất khẳng định rằng thời hạn cải tạo các ụ cạn hoàn toàn không thực tế.
Đồng thời, những phỏng đoán đã được đưa ra liên quan tới phương pháp thần thánh nào nhà máy 35 dự định đẩy nhanh tiến độ công việc. Cách làm thế này. Bức tường ngăn giữa 2 ụ cạn sẽ được phá đi.
Tàu sân bay Kuznetsov bị cháy.
Vì chiều dài của ụ cạn không đủ, nên sẽ xây một cái đập, có nghĩa ụ cạn được kéo dài thành một vịnh nước. Sau đó chiếc tàu sân bay sẽ được đưa vào công trình tạm thời mà khó có thể đáp ứng được các tiêu chuẩn kỹ thuật này.
Sau khi kết thúc công tác tu sửa, chiếc tàu sân bay ra khơi thử nghiệm, còn ụ cạn sẽ bắt đầu được xây dựng lại. Có nghĩa là kéo dài tới mức cần thiết và phá bỏ cái đập chắn tạm thời.
Toàn bộ quá trình này, từ lúc tháo dỡ bức tường chắn giữa hai ụ cạn cho tới lúc bàn giao ụ cạn để vận hành bình thường có thể kéo dài 4 năm. Liên quan tới công tác sửa chữa chiếc tàu sân bay, thì nó có thể hoàn thành nhanh nhất vào năm 2023.
Tuy nhiên, cả thời hạn này cũng không đủ. Từ đó cho thấy "Đô đốc Kuznetsov" có thể quay trở lại hàng ngũ vào giữa thập niên 2020.
Câu chuyện buồn này còn có thêm một lý do khác nữa. Nó bắt nguồn từ việc vào mùa thu năm 2018, trong lúc "Đô đốc Kuznetsov" còn đang nằm trên ụ nổi PD-50 tại địa phận của nhà máy sửa chữa số 82, đã xảy ra một vụ tai nạn.
Do thời tiết xấu nên công tác cấp điện từ trên bờ cho ụ nổi đã bị tạm dừng, hệ thống kiểm soát nước của các phao nổi không hoạt động khiến cho chiếc ụ nổi lớn nhất từng được vận hành ở Nga chìm xuống đáy biển.
Nỗi kinh hoàng này có thể được giải quyết nếu nước được bơm khỏi các phao. Tuy nhiên, không thể làm việc này vào đêm hôm đó. "Rosneft", công ty mới mua lại nhà máy 82, khi quyết định tối ưu hoá các khoản chí phí, đã giải tán đội bảo dưỡng các mô-tơ và dừng mua dầu để cấp cho các máy phát điện diezel.
Vì chính USC đã bán nhà máy 82 cho "Rosneft", nên khó có thể đòi hỏi bồi thường tổn thất gây ra cho năng lực quốc phòng của đất nước từ phía doanh nghiệp này. Chính "Rosheft" đã nhấn chìm tài sản của mình.