Mùa đông vẫn chưa chấm dứt với những cơn gió lạnh và mưa phùn. Đi kèm với nó là sương mù kéo dài, cùng hiện tượng nghịch nhiệt, khiến tình hình ô nhiễm không khí càng thêm trầm trọng.
Nghịch nhiệt là hiện tượng lớp không khí ở trên cao có nhiệt độ lớn hơn lớp bên dưới, thường xảy ra trong và sau khi không khí lạnh về. Khối khí lạnh sẽ trượt xuống bên dưới mặt đất, đồng thời đẩy không khí ấm và ẩm lên cao. Khi không khí ấm và ẩm này gặp nhiệt độ thấp ở mức đóng băng sẽ nhanh chóng tạo thành lớp mây ngăn cản bụi bẩn phát tán vào trong khí quyển.
Ở các quốc gia tiên tiến, có nhiều cách để hạn chế và giải quyết các vấn đề ô nhiễm không khí hay sương mù. Ví dụ như giảm số lượng các phương tiện chạy bằng xăng và dầu diesel, hay thiết lập các khu vực phát thải cực thấp, thu phí ô nhiễm không khí đối với các phương tiện cũ và gây ô nhiễm nặng vào trung tâm thành phố.
Chẳng phải ngẫu nhiên mà tình trạng ô nhiễm không khí trong mùa đông lại tệ hơn mùa hè.
Còn nếu bạn trốn trong nhà để tránh khỏi ô nhiễm ngoài đường phố, trên thực tế vẫn không phải là cách hay. Bởi có một tác nhân có thể gây hại cho hơi thở của chúng ta, mang tên formaldehyde, tồn dư và bắt nguồn từ các vật dụng trang trí trong nhà. Khi nồng độ formaldehyde đạt 0,08-0,09 mg/m3 không khí, trẻ em sẽ bị hen suyễn nhẹ. Khi nồng độ đạt 0,1mg/m3, không khí sẽ có mùi khó chịu. Đạt tới 0,5mg/m3, nó có thể gây kích ứng và chảy nước mắt, còn khi đạt 0,6mg/m3, nó có thể gây khó chịu cho cơ thể hoặc đau họng. Ở nồng độ cao hơn, nó có thể gây buồn nôn và nôn, ho, tức ngực, hen suyễn hay thậm chí phù phổi. Khi đạt tới 30 mg/m3, nó sẽ ngay lập tức gây tử vong cho người.
Những nguy cơ của việc tiếp xúc lâu dài với formaldehyde liều thấp là các bệnh hô hấp mãn tính, ung thư vòm họng, ung thư ruột kết, u não, rối loạn kinh nguyệt, đột biến gen, hội chứng mang thai, gây ra bất thường nhiễm sắc thể ở trẻ sơ sinh, bệnh bạch cầu, gây ra mất trí nhớ tuổi vị thành niên và suy giảm trí thông minh.
Rất nhiều đồ vật trong nhà có thể tạo ra formaldehyde.
Tất nhiên, ngoài khói bụi và formaldehyde, có rất nhiều chất ô nhiễm trong không khí luôn trong trạng thái chờ đợi để tấn công chúng ta. Vì vậy, ngày càng có nhiều doanh nghiệp nhắm đến cơ hội này để sản xuất và phát triển nhiều loại máy lọc không khí cho gia đình, trong xe hơi, loại cho văn phòng. Trong vài năm qua, cùng với sự phát triển của xã hội hiện đại, nhu cầu sử dụng máy lọc không khí ngày càng được quan tâm, đặc biệt ở các nước châu Á như Trung Quốc, Ấn Độ...
Nhưng các dữ liệu liên quan lại đang phản ánh điều ngược lại. Rằng quy mô thị trường chung của máy lọc không khí năm 2019 đang giảm.
Không chịu thay đổi cải tiến qua nhiều năm, thị trường máy lọc không khí sẽ bị đối thủ lần át.
Theo dữ liệu của AVC Cloud Network (AVC), doanh số tại thị trường máy lọc không khí lớn nhất thế giới (Trung Quốc) trong nửa đầu năm 2019 có tốc độ tăng trưởng tiếp tục giảm, từ -28,0% trong năm 2018 thành -18,1%. Dữ liệu của công ty nghiên cứu Zhongyikang cũng cho thấy quy mô thị trường máy lọc không khí tổng thể năm 2019 đã giảm 22% so với năm trước.
Theo thống kê, có 816 thương hiệu máy lọc không khí trong năm 2016 và đến cuối năm 2019, con số chỉ còn lại khoảng 423. Số lượng thương hiệu rút hoặc biến mất trong vòng ba năm đạt 48%.
Các nhà sản xuất kinh doanh máy lọc không khí đang khai thác sự lo lắng về sức khỏe của người dùng để bán sản phẩm, nhưng có lẽ không còn lâu nữa.
Nguyên nhân của hiện tượng này, trước hết là vì lý do khách quan. Cụ thể hơn, đó là theo thời gian, khi mức ô nhiễm không khí đã vượt qua một ngưỡng giới hạn và có phần trở thành điều bình thường gặp phải hằng ngày mỗi khi ra đường, sự chú ý của công chúng đối với khói bụi đã giảm đi rất nhiều. Không có sự chú ý, có nghĩa là không có nhu cầu. Và không có nhu cầu, doanh số bán sản phẩm sẽ tự nhiên giảm.
Tiếp đó, trong những năm gần đây, thị trường máy lọc không khí cũng đang trải qua một cuộc cải tổ lớn. Quy trình hoạt động của các thiết bị lọc này không còn bí ẩn đối với người tiêu dùng và chất lượng của các sản phẩm đang ngày càng thể hiện bản chất thực của nó là không đáp ứng được nhu cầu mong muốn của người sử dụng. Các khảo sát, kết quả kiểm tra chuyên ngành cho thấy tỷ lệ máy lọc không khí dưới tiêu chuẩn ngày càng cao, trong khi thông số kỹ thuật lại được nhà sản xuất đẩy lên không ngừng.
Trong một thử nghiệm mới đây của Hiệp hội người tiêu dùng Trung Quốc trên 19 mẫu máy lọc không khí cho xe hơi, của đủ các thương hiệu từ cao cấp tới giá rẻ, có 3 sản phẩm không đạt yêu cầu, hay có thể nói là "vô dụng". Sản phẩm của các thương hiệu lọc nổi tiếng và đắt tiền thì chỉ đủ tiêu chuẩn, nhưng lại được quảng cáo là "chất lượng cao". Và nhìn chung khả năng xử lý các chất ô nhiễm dạng khí như formaldehyde, benzen và TVOC (các chất hữu cơ ở dạng rắn hoặc lỏng có thể bay hơi một cách tự nhiên) đều rất kém.
Nhiều điều hòa có khả năng thanh lọc, thậm chí tốt hơn cả máy lọc không khí chuyên dụng.
Ngoài ra, một lý do khác là nhiều nhà sản xuất điều hòa đang không ngừng cải thiện chức năng của sản phẩm, bổ sung thêm chức năng của máy lọc không khí. Và khi so sánh với thiết bị chỉ có một chức năng lọc không khí, điều hòa rõ ràng vượt trội khi từ lâu đã trở thành một thiết bị phải có cho các ngôi nhà hiện đại.
Chưa kể trong những năm gần đây, hệ thống không khí trung tâm đang ngày càng được nhiều người tiêu dùng biết đến. Các tòa nhà mới xây có thể được lắp đặt sẵn với hệ thống lọc không khí này. Không giống như máy lọc không khí trong nhà thông thường, hệ thống có thiết kế trao đổi không khí trong nhà và ngoài trời hoàn chỉnh, có thể đưa không khí ngoài trời sau khi lọc vào phòng, đảm bảo sự ổn định và hiệu quả cao. Giá cả của chúng cũng ngày càng phải chăng hơn.
Hệ thống lọc không khí trung tâm cho cả ngôi nhà đang dần được ưa chuộng.
Có thể nói, các dòng máy lọc không khí hiện có trên thị trường vẫn chỉ tập trung nhiều vào khả năng lọc và làm sạch các hạt vật chất. Điều này là không đủ. Bởi người tiêu dùng có nhu cầu ngày càng cao về các chế độ lọc, theo hướng chi tiết và cá nhân hóa hơn. Ví dụ như nhu cầu lọc phấn hoa, mùi và formaldehyde. Đối với các gia đình có vật nuôi, họ cần lọc các loại lông và mạt bụi có khả năng gây dị ứng. Nhiều người còn đòi hỏi khả năng phát hiện và bật tắt hiệu ứng lọc tự động, hay các chức năng như làm ẩm và hút ẩm. Trong khi đó trên thị trường hiện nay, các dòng máy lọc phổ biến vẫn chỉ khác biệt nhiều về mẫu mã bên ngoài, trong khi các tính năng đi kèm không quá nhiều thay đổi, trong khi có mức giá quá chênh lệch khiến người tiêu dùng hoài nghi.
Người tiêu dùng ngày nay đã bắt đầu thông minh và tinh ý hơn khi chọn mua các sản phẩm lọc không khí phù hợp với mình. Và điều này chính là định hướng phát triển cho ngành công nghiệp sản xuất máy lọc không khí trong tương lai. Các chuyên gia nhận định thị trường sẽ phát triển theo hướng đi sâu vào từng phân khúc và cá nhân hóa hơn. Khi các chức năng lọc đơn giản chuyển sang thành "cung cấp các giải pháp sức khỏe về không khí" như khử trùng, loại bỏ chất gây dị ứng và lông thú. Không chịu thay đổi, tương lai u ám sẽ chờ đợi những chiếc máy lọc không khí - thứ tưởng chừng như đang bán rất chạy ngoài thị trường kia.
Tham khảo Sina