Trong khu rừng đầy những cây xanh tươi tốt của, có những túp lều nhỏ được làm bằng lá và cành cây, đó là nơi các bộ lạc Pygmy sinh sống hòa hợp với thiên nhiên. Họ sống tách biệt và khiến cho thế giới bên ngoài luôn cảm thấy tò mò về những con người có chiều cao trung bình dưới 1,55m này.
Trước đây tại Châu Âu, khi những nhà thám hiểm vẫn chưa thực sự được tiếp xúc và tìm hiểu về họ, luôn có những lời đồn đoán rằng họ không phải là con người như chúng ta, mà đó là bộ lạc của những sinh vật nửa người nửa thú.
Người Pygmy hay còn gọi là người lùn là những dân tộc, sắc tộc sở hữu chiều cao thấp một cách khác thường; các nhà nhân loại học định nghĩa một người pygmy là thành viên một dân tộc là chiều cao trung bình của người nam trưởng thành dưới 155 cm .
Nhưng từ năm 1865 - 1870, một nhà thám hiểm có ba quốc tịch Pháp, Bỉ và Hoa Kỳ và một nhà thực vật học người Đức đã tới Châu Phi để xác nhận sự tồn tại của bộ tộc này và họ đã trở thành những người đầu tiên trong lịch sử hiện đại của thế giới bên ngoài tiếp xúc với người Pygmy.
Sau đó những nhà khoa học đã xác nhận tộc người lùn này cùng chung 1 giống nòi với người hiện đại, nhưng câu hỏi lớn nhất vẫn chưa hề có lời giải đáp, trong khi những thổ dân Châu Phi đều có chiều cao vượt trội, tại sao họ lại lùn như vậy?
Và mãi 150 năm sau cuộc gặp gỡ đầu tiên, các nhà sinh học cuối cùng đã giải quyết được bí ẩn này.
Tại sao người Pygmy lại lùn như vậy?
Khám phá đầu tiên là vào năm 2009, một nghiên cứu sinh người Pháp - Noemie Becker đã viết luận án tiến sĩ về di truyền dân số và nghiên cứu về thành phần của bộ gen bộ lạc Pygmy và tìm ra sự khác biệt của họ đối với những bộ lạc bản địa khác của Châu Phi.
Trước đây những nhà khoa học cho rằng người Pygmy sở hữu thân hình khiêm tốn như vậy là do họ thường sống trong rừng rậm, nơi có điều kiện ánh sáng thấp dẫn đến thiếu vitamin D và hạn chế sự hấp thụ canxi từ chế độ ăn uống. Thức ăn thiếu canxi, i-ốt cũng là một trong những nguyên nhân hạn chế chiều cao của người Pygmy.
Tuy có thân hình nhỏ bé nhưng người Pygmy lại phát triển sinh lý rất sớm. Chỉ 8 tuổi là các bé gái, bé trai Pygmy đã có cơ thể phát triển của người trưởng thành và có thể kết hôn. Đến năm 9 tuổi, các bé trai, bé gái Pygmy đã có thể làm bố mẹ.
Trong nhiều thế hệ, những người Pygmy này đã dần sinh sống tiếp giáp với người dân thổ dân Bantu có thân hình cao lớn hơn, và xuất hiện hiện tượng những người của 2 bộ tộc kết hôn với nhau.
Nhưng Noemie Becker lại không hề nghĩ vậy và tiến hành nghiên cứu những người con lai của hai bộ tộc và phát hiện, trong số học có những người tồn tại 100% bộ gen của người Pygmy hay 100% bộ gen của người Bandu, ngoài ra còn có những người mang trong mình gen của cả hai bộ tộc.
Người Bandu
Noemi Becker nhận thấy rằng những người mang trong mình tỷ lệ bộ gen của người Pygmy thấp thì thể hình của người đó càng cao lớn và đây là một bằng chứng khoa học để chứng minh rằng những người Pygmies có thể hình khiêm tốn hoàn toàn không phải là do môi trường sống hay điều kiện ăn uống, điều khiến họ có thể hình như vậy là bộ gen di truyền trong cơ thể.
Nói một cách khác, một người Pygmy được sinh ra là lớn lên ở môi trường bên ngoài bộ lạc thì thể hình của họ vẫn sẽ lùn tương tự như những thành viên trong bộ lạc của mình.
Trong suốt 8.000 năm qua lối sống của họ hầu như không đổi.
Các chuyên gia còn phát hiện thêm được rằng người Pygmy sở hữu một loại gen trong cơ thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và chống lại những căn bệnh nhiễm trùng thường gặp phải trong quá trình săn bắn tại những từng mưa nhiệt đới.
Ngoài ra, tại miền trung của Châu Phi, người Pygmy còn có một tên gọi khác là Negrillo, nam giới trong bộ lạc thường có nhiệm vụ đi săn, còn phụ nữ sẽ ở lại để chăm sóc trẻ nhỏ cũng như hái lượm những loại quả, lá thuốc trong rừng.
Điều đáng buồn là người Pygmy đang phải đứng trước nguy cơ tuyệt diệt, bởi tuổi thọ trung bình của họ thường rất ngắn, chỉ trong khoảng 30 tuổi, và họ kết hôn từ khi lên 8. Trong lịch sử, người Pygmy luôn bị xem là thấp kém do chiều cao khiêm tốn của mình. Chính quyền thuộc địa và các bộ tộc quanh vùng có thể bắt giữ trẻ em Pygmy để buôn bán hay sử dụng làm nô lệ trong các đồn điền.
Bộ tộc Pygmy chỉ săn bắt đủ để sử dụng trong một tháng mỗi lần, họ tuyệt đối không săn những con non hay chặt phá cây rừng.
Điều đáng sợ hơn, có một vài bộ tộc khác luôn coi người Pygmy là những con mồi, họ coi thịt của những người lùn này là tiên dược có thể chữa được nhiều bênh khác nhau, đặc biệt là bộ phận sinh dục của người Pygmy, họ cho rằng nếu ăn chúng sẽ giúp tăng cường thể lực và sức mạnh.
Cho tới nay, người Pygmy vẫn chưa có khái niệm tư hữu cũng như quyền riêng tư, tất cả tài sản đều thuộc quyền sở hữu chung của cả bộ lạc và phả hệ được theo huyết thống của cha thay vì mẫu hệ như những bộ lạc có lối sống tương tự.
Kiểu "đánh đòn" này là một phần trong nghi lễ trưởng thành của những bé trai. Sau khi kết thúc, những cậu bé này được coi là đã thực sự trở thành người lớn. Họ có thể kết hôn, sinh con và thực sự trở thành chủ nhân của gia đình. Cây roi được tẩm một loại nhựa cây, để giúp cho sẹo của những vết thương sau nghi lễ trở nên cứng hơn bình thường, đó cũng là một sự bảo vệ tự nhiên để giúp cho những thợ săn có thể đi lại tự do trong khu rừng.
Hiện nay, những chính phủ Trung Phi đã thực hiện các bước để giúp họ thay đổi cách sống, ra khỏi rừng và tham gia vào đời sống xã hội hiện đại.
Tuy nhiên, phần lớn người Pygmy vẫn gắn bó với lối sống của tổ tiên và thích tiếp tục cuộc sống nguyên thủy khép kín.