Thầy giáo cắm bản 22 năm ước mong xã hội chung tay “cứu” phòng học sắp sập

Người thầy cắm bản 22 năm và những lần sơ tán học sinh khỏi lớp học sắp sập

Bản Nậm Chua thuộc xã Huổi Lèng, huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên. Nơi đây 100% là đồng bào dân tộc Mông, bà con sống chủ yếu dựa vào nương rẫy.

Ở đây, không điện, không đường, không có nước vào mùa khô, không có trường lớp kiên cố.

Nậm Chua bắt đầu có giá rét về, khi chiều buông xuống, sương bắt đầu vây quanh lớp học của các em nhỏ. Ngôi trường lụp sụp, ọp ẹp nằm giữa bản Mông.

Điểm trường Nậm Chua thuộc trường PTDT Bán trú Tiểu học Huổi Lèng của xã Huổi Lèng.

Điểm trường lẻ này đã hiện hữu ở đây hơn 15 năm. Trường được dựng lên bởi sự chung tay đóng góp gỗ, ván của dân bản và từng cây đinh đến công đục đẽo của các thầy giáo cắm bản.

Ngôi trường được dựng cách đây hơn 15 năm, đã nhiều lần được các giáo viên ở đây chắp vá lại.

"Trước đây mình đã từng dạy ở Nậm Chua, sau đó được điều động đi các bản khác, khi quay lại thì Nậm Chua vẫn vậy. Tôi chưa thấy có bản nào nghèo như Nậm Chua, trường học có thể sập bất cứ lúc nào, nhưng khó khăn quá vẫn phải liều mình cho để các em ngồi học", chia sẻ của thầy Mùa A Thàng - giáo viên cắm bản đang dạy học tại Nậm Chua.

Thầy giáo Mùa A Thàng đã 22 năm làm giáo viên cắm bản, anh vui vẻ với những khó khăn, thiếu thốn hàng ngày: điện, đường, trường lớp,...

Giờ đây, những miếng ván làm vách đã thủng lỗ chỗ mục ruỗng, những cây cột kiên cố ngày nào đã bị mối mọt đục khoét chờ sập.

Được biết, đây vốn là lớp học của gần 50 em em từ lớp 1 đến lớp 5, nhưng do các phòng học xuống cấp trầm trọng, nhà trường đã động viên, thuyết phục dân bản để cho các em lớp 3, 4, 5 ra học ở điểm trường chính.

Các em học sinh lớp 1, 2 do còn quá bé nên trường đành để các em ở lại bản, ngồi học tại 2 phòng học sập sệ kia.

Lớp học không điện, có thể đổ sập bất kỳ lúc nào, đe dọa tính mạng cả thầy và trò ở bản Nậm Chua.

Cũng lo lắm, không biết lúc nào sập. Mùa đông, gió lạnh cũng phải mở cửa để có gió to là sơ tán các em nhanh nhất có thể. Có hôm đang dạy, thấy gió to là tôi hô hoán các em chạy sang nhà dân trú nhờ", thầy giáo Mùa A Thàng, giáo viên cẳm bản, không giấu được những lo lắng suy tư khi chia sẻ với chúng tôi.

Ba năm kêu gọi xã hội hóa vẫn "bó tay"

Theo chia sẻ từ bà Trần Thị Hiền – Hiệu trưởng trường PTDT Bán trú Tiểu học Huổi Lèng, chính quyền xã cũng động viên giáo viên kêu gọi xã hội hóa đã 3 năm rồi, nhưng đến nay vẫn "bó tay".

Trường có 7 điểm bản, trong đó, hai điểm trường khó khăn nhất là điểm trường Nậm Chua và Ca Dính Nhè.

Điểm trường Nậm Chua cách xã 65km, ở đây điều kiện kinh tế rất khó khăn, 100% người dân ở đây là đồng bào dân tộc Mông. 

Bà con chủ yếu dựa vào nương rẫy. Giáo viên ở đây gặp nhiều khó khăn từ việc vận động các em học sinh đến lớp mỗi ngày cho tới điều kiện ăn ở, dạy học. Tối thì dùng nến và đèn năng lượng mặt trời, không có tivi, đài, báo gì cả", bà Trần Thị Hiền chia sẻ về tình hình thực tế ở địa phương.

Các thầy cô giáo cùng cán bộ địa phương có mặt trong buổi khảo sát của Báo Trí Thức Trẻ.

Anh Cứ Nủ Dỏ (1970) cho biết, đây là ngô trường mà cách đây 15 năm cả bản đã cùng đóng góp gỗ để dựng nên cho các em nhỏ có lớp học, vì trường học xã ở xa quá. Lúc đó bà con dân bản thì góp ván, góp tranh và ngày công, các thầy giáo khéo thay thì đục đẽo cột kèo.

Anh Cứ Nủ Dỏ (1970) nói rằng: "Bây giờ sợ lớp sập lắm, mình phải cho con ra xã học thôi, đầu tuần đưa nó đi, cuối tuần tự đi bộ về được mà."

Ước mơ của bé Say...

Trên đường từ bản Nậm Chua ra trung tâm xã, người đồng nghiệp đi cùng tôi ngao ngán bày tỏ: "chưa thấy con đường đến trường nào mà đi những 65km như ở đây".

Ấy vậy mà chính trên con đường ấy, chúng tôi gặp cô bé Sùng Thị Say và anh trai của mình đang lủi thủi đi bộ từ trường về nhà.

Bé Sùng Thị Say cũng sống ở bản Nậm Chua. Vì đã lên 9 tuổi, đã học lớp 4 nên cô bé phải ra trung tâm xã để đi học.

Con đường đến trường của Say rất dài và rất xa, rất khó đi và đầy nguy hiểm. Say nói: "con muốn học ở gần nhà con, nhưng không còn lớp, cô giáo cho con ra xã học".

Con đường đi học lởm chởm đá, ngổn ngang gỗ bị nước lũ cuốn từ đâu về. Những con suối cắt ngang đường, còn để lại cả những hố sâu hoắm chưa được lấp.

Đường tới trường cô bé Sùng Thị Say.

Có một lối đi tắt 20km, xấu hơn nữa, từ bản Nậm Chua qua bản Ca Dính Nhè để đến trường tiểu học Huổi Lèng ở trung tâm xã. 

Trên đường đi, thi thoảng có những đoạn đất lở từ trên núi chắn ngang đường.

Chúng tôi ra về, mang theo câu hỏi: Làm gì để những em nhỏ như Sùng Thị Say (9 tuổi) không phải đi bộ hàng chục cây số tới trường? Làm gì để các em nhỏ không phải vừa học vừa lo chạy khỏi sập trường?

Và ước mơ về một ngôi trường cho những học trò vùng cao như Sùng Thị Say cần được xây lên! Chúng tôi mong muốn, sẽ xây dựng lớp học mới khang trang hơn, chắc chắn hơn, an toàn hơn, sạch đẹp hơn, tiện nghi hơn.

Hơn bao giờ hết, chúng tôi rất cần sự chung tay góp sức của quý độc giả để cùng xây lên ngôi trường như mơ ước của cô bé Sùng Thị Say cũng như bà con dân bản Nậm Chua và các giáo viên nơi đây.