Các nhà chức trách Singapore đã cấp phát Giấy chứng nhận quyền sở hữu ô tô (COE) từ năm 1990 để hạn chế số lượng ô tô trên đường. Ảnh: SCMP
Trong vòng hai năm, Lee Jun Hao – một công chức Singapore, 28 tuổi, đã kiên nhẫn theo dõi chi phí của Giấy chứng nhận quyền sở hữu ô tô (COE). Anh thừa nhận rằng việc sở hữu ô tô ở nơi có giao thông công cộng phát triển như Singapore là một điều "xa xỉ", nhưng nó sẽ giúp anh tiết kiệm thời gian đi lại và phù hợp hơn để đưa gia đình đi khắp nơi.
Nhưng giấc mơ sở hữu ô tô của Lee đã tan thành mây khói khi chi phí cho giấy chứng nhận để sở hữu một chiếc ô tô nhỏ vượt quá 100.000 đô la Singapore (SGD, 1,75 tỷ VNĐ), mà còn chưa tính đến tiền mua xe.
"Giấc mộng" ô tô để leo lên nấc thang tài sản ngày càng xa vời
Theo tờ South China Morning Post (SCMP), đối với tầng lớp trung lưu đang gia tăng ở Singapore, đây lại là một nguyên nhân khác khiến họ vỡ mộng, vì "Giấc mơ Singapore", bao gồm khả năng leo lên nấc thang tài sản, ngày càng trở nên khó đạt được.
"Tôi đã tìm kiếm một chiếc ô tô phù hợp, tuy nhiên lạm phát ngày càng cao và chi phí sinh hoạt – đặc biệt là giá ô tô – cũng ngày càng cao", Lee nói.
Theo SCMP, tại Singapore, tất cả các cá nhân hoặc tổ chức muốn sở hữu một chiếc xe đều phải tham gia đấu giá để được cấp COE - một hệ thống quản lý được giới thiệu vào năm 1990 nhằm hạn chế số lượng xe lưu thông trên đường. Mỗi COE được phân loại dựa trên loại xe và có giá trị trong 10 năm.
Cơ quan giao thông vận tải Singapore kiểm soát số lượng COE có sẵn, công bố hạn ngạch hàng quý. COE hiện có giá cao hơn gấp ba lần so với giá vào tháng 3/2020, khi chỉ cần chi khoảng 31.000 SGD (543 triệu VNĐ) là được quyền sở hữu một chiếc ô tô nhỏ. Tại cuộc đấu giá gần đây nhất trong tháng 5, COE cho một chiếc xe cỡ lớn đã thu về gần 120.000 SGD (2,1 tỷ VNĐ).
Mặc dù nhiều người Singapore đã chấp nhận rằng, giá ô tô "cắt cổ" là chuyện bình thường ở một nơi mà các nhà quy hoạch đô thị tự hào về giao thông công cộng, nhưng một số người Singapore đã nói với phóng viên SCMP rằng, giá COE tăng cao đã khiến việc sở hữu ô tô "là không thể đối với tầng lớp trung lưu".
"Chiếc xe tôi sở hữu trước đây là một chiếc Mercedes, nhưng gần đây khi tôi đi tìm một chiếc xe mới, tôi nhận ra rằng với cùng một số tiền, giờ tôi chỉ có thể mua được một chiếc Toyota Corolla", Dylan Tan - một giám đốc kinh doanh khách sạn – cho biết.
Mức giá cao hơn khiến Tan choáng váng: "Ai sẽ chi 200.000 SGD (3,5 tỷ VNĐ) cho một chiếc Toyota Corolla?"
Xã hội "ít xe hơi" tại Singapore
Theo SCMP, trong một nghiên cứu so sánh 25 thành phố trên toàn cầu vào năm ngoái của ngân hàng tư nhân Thụy Sĩ Julius Baer, Singapore đã được bình chọn là nơi đắt nhất thế giới để sở hữu một chiếc ô tô.
Chính phủ Singapore đã thúc đẩy một xã hội "ít xe hơi", khuyến khích người dân sử dụng phương tiện giao thông công cộng và xe đạp.
Chính phủ Singapore đã thúc đẩy một xã hội “ít xe hơi”, khuyến khích người dân sử dụng phương tiện giao thông công cộng như tàu điện ngầm và xe đạp. Ảnh: EPA-EFE
Tại Quốc hội Singapore, một cuộc tranh luận gay gắt về giá COE tăng vọt đã diễn ra vào tuần trước, với hàng loạt câu hỏi và đề xuất được các nhà lập pháp đưa ra về cách cải thiện hệ thống đấu giá hiện tại để sở hữu COE.
Phát biểu trước Quốc hội hôm 8/5, Bộ trưởng Giao thông vận tải Singapore S.Iswaran cho biết, chính sách tăng trưởng bằng 0 đối với ô tô – và tăng thu nhập hộ gia đình – có nghĩa là chi phí để sở hữu COE có thể sẽ tiếp tục tăng.
Ông Iswaran nói: "Về cơ bản, giá COE phản ánh nhu cầu đối với nguồn cung COE hạn chế… thực tế là chúng ta hiện đang ở mức thấp nhất trong chu kỳ 10 năm của nguồn cung COE".
Theo SCMP, khi áp lực chi phí tiếp tục gia tăng, một số người Singapore bất mãn đã bắt đầu chỉ trích những người giàu có là nguyên nhân khiến giá COE tăng cao, đổ thêm dầu vào cuộc tranh luận về bất bình đẳng. Một số người thậm chí còn kêu gọi giới hạn số lượng ô tô mà mỗi hộ gia đình có thể sở hữu, hoặc ban hành chính sách "mỗi hộ gia đình một ô tô".
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, chi phí COE khó có thể sớm giảm xuống dưới 100.000 SGD, do sự gia tăng nhu cầu khi dân số ngày càng tăng, số lượng công ty vận chuyển và hậu cần cũng như số lượng du khách đến Singapore tăng lên.
Johnny Yeo - Phó chủ tịch Hiệp hội các nhà kinh doanh phương tiện giao thông Singapore, có hơn 370 thành viên - cho biết, giá COE khó có thể thay đổi nhiều trong dài hạn, bất chấp những động thái gần đây của cơ quan quản lý nhằm hạ nhiệt nhu cầu thông qua việc phân phối lại 6.000 COE quá hạn 5 năm không gia hạn và hủy đăng ký.
"Suy cho cùng, đó vẫn là vấn đề cung-cầu. Thay đổi một số chính sách sẽ đồng nghĩa với việc cải tổ thị trường trong vài tháng trước khi nó trở lại bình thường… Giá COE sẽ duy trì với giá ít nhất khoảng 100.000 SGD", ông Yeo nói.
Cũng theo các chuyên gia, không giống như nhà ở - chuyện mà nhiều người Singapore coi là vấn đề "cơm áo gạo tiền", giá xe hơi khó có thể gây ra phản ứng kịch liệt.
Felix Tan, nhà phân tích chính trị và phó giảng viên tại Đại học Công nghệ Nanyang của Singapore - cho biết, quyền sở hữu ô tô không được coi là "điều thiết yếu" đối với nhiều người do hệ thống giao thông công cộng phát triển của Singapore cho phép người dân di chuyển dễ dàng.
"Quyền sở hữu ô tô không phải là thứ mà người ta nghĩ đến khi đầu tư dài hạn, mà quyền sở hữu nhà mới là động lực kinh tế chính của hầu hết mọi người", chuyên gia Tan nói.
Còn đối với những người cần một phương tiện giao thông cá nhân, có những lựa chọn thay thế rẻ hơn. Zack Khoo - một sinh viên bán thời gian 38 tuổi - cho biết, anh đang cân nhắc mua một chiếc xe máy.
"Nếu ô tô vẫn ngày càng đắt hơn, có lẽ tôi sẽ chỉ đi xe máy. Nhưng trong trường hợp tôi kết hôn và có một gia đình, tôi sẽ muốn có một chiếc ô tô thay thế", Khoo nói.
Giá xe tại Việt Nam rẻ hơn 3,5 lần
Theo trang oto.com.vn, giá lăn bánh Toyota Corolla Altis 1.8HEV đời 2023 màu trắng ngọc trai (màu đắt nhất) tại Hà Nội tạm tính là 995 triệu VNĐ. Trong đó, giá xe là 868 triệu VNĐ, cộng thêm phí trước bạ, phí đăng kiểm, phí bảo trì đường bộ, bảo hiểm trách nhiệm dân sự và phí biển số. Nếu đăng ký xe tại các tỉnh thành khác thì giá lăn bánh sẽ thấp hơn tùy từng địa phương.