Chiến dịch tấn công ở quy mô nhỏ này đã phơi bày giới hạn sức mạnh không quân của Syria và Nga, khiến họ không thể đạt được một chiến thắng dứt khoát trong cuộc nội chiến kéo dài suốt 8 năm qua.
Với sự hỗ trợ quân sự quan trọng từ Nga và Iran, quân đội Syria trong vài năm qua đã chiếm lại hầu hết các lãnh thổ do phe đối lập nắm giữ với các cuộc tấn công và bao vây kéo dài.
Ở mỗi nơi được giải phóng, phiến quân hoặc đầu hàng hoặc phải tháo chạy đến Idlib, nơi các chiến binh bị dồn vào chân tường không còn nơi nào để đi. Lựa chọn cuối cùng của phe đối lập và các nhóm khủng bố chỉ là chiến đấu.
Sam Heller, một chuyên gia nghiên cứu về Syria thuộc International Crisis Group cho biết, "phe đối lập vũ trang ở Idlib mặc dù không thể giành chiến thắng trong trận chiến tại đây, nhưng các nhóm có thể khiến cho chiến thắng của quân đội Syria phải trả cái giá nặng nề, đến mức Damascus sẽ không chấp nhận được".
Về mặt chính trị, Idlib phản ánh sự giằng co giữa các thế lực quốc tế khác nhau ủng hộ cho hai bên trong cuộc xung đột ở Syria. Lệnh ngừng bắn được thiết lập giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 9 năm ngoái có thể coi là đã sụp đổ vào ngày 30/4 khi quân Chính phủ bắt đầu tấn công Idlib.
Thổ Nhĩ Kỳ, nơi đã tiếp đón ba triệu người tị nạn Syria, lo ngại một cuộc tấn công toàn diện của quân Chính phủ sẽ gây ra một làn sóng người di tản mới tiến về biên giới nước này.
Tuy nhiên, Ankara không thể hay như một số ý kiến cho rằng - không muốn kiểm soát - các phe nhóm ở Idlib như cam kết với Nga.
Đáng chú ý, các chiến binh được Iran hậu thuẫn, bao gồm các thành viên của Hezbollah từng tham gia các trận chiến trước, đã không tham gia vào cuộc chiến giành Idlib, khi coi khu vực này ở mức ưu tiên thấp, không giống như các khu vực chiến lược tiếp giáp với Iraq và Lebanon.
Ngay cả Nga cũng không ném hết sức mình vào cuộc chiến và tiếp tục thảo luận với Thổ Nhĩ Kỳ về các cách để khôi phục lệnh ngừng bắn.
Bế tắc ở Idlib
Thay vì tấn công toàn diện để chiếm lĩnh Idlib, quân đội của Tổng thống Assad đã giới hạn cuộc tấn công ở quy mô hạn chế, bên ngoài rìa tỉnh này, với mục đích mở lại các tuyến đường cao tốc xuyên qua các khu vực do phe nổi dậy chiếm giữ.
Nhưng nga y khi hành động hạn chế như vậy, nỗ lực của Damascus đã tỏ ra vô ích khi phiến quân chống trả quyết liệt.
Lãnh đạo cuộc tấn công vào Idlib và các khu vực phía Bắc của tỉnh Hama là Lực lượng Hổ Syria, do Chuẩn tướng Suheil Al Hassan, một sĩ quan Syria được Nga ủng hộ và đã có được một số chiến thắng quan trọng trong cuộc xung đột kéo dài 8 năm qua.
Tuy nhiên, vị tướng này đã không thành công trong việc phá vỡ tuyến phòng thủ của Idlib và vẫn bế tắc, hãng thông tấn AP nhận định.
Cuộc tấn công Idlib bắt đầu với việc lực lượng Chính phủ đánh chiếm hơn một chục ngôi làng, bao gồm Qalaat Al Madiq và Kfar Nabudah, được coi là tuyến phòng thủ đầu tiên của phiến quân Idlib.
Kể từ đó, Kfar Nabudah đã "đổi chủ" nhiều lần. Các chiến binh nổi dậy sau đó đã phát động các cuộc tấn công bất ngờ chiếm các làng Madraset Al Dahra, Tel Milh và Jubain. Quân Chính phủ đã nhiều lần mở chiến dịch chiếm lại khu vực này nhưng đã không thành công.
Mohammed Al Ali, một nhà báo ở tỉnh Idlib nói rằng, hai tháng sau cuộc tấn công, quân Chính phủ giờ chỉ kiểm soát ngôi làng Qassabiyeh ở Idlib cũng như vài chục ngôi làng ở phía Bắc tỉnh Hama và thị trấn Qalaat Al Madiq.
Ali cho biết, một trong những thành công lớn nhất của quân nổi dậy là mở ra mặt trận mới, trong đó các nhóm này đã cắt một con đường chính nối giữa thành phố trung tâm Hama với những ngôi làng do Chính phủ nắm giữ ở rìa Idlib.
"Sự cố thủ của phiến quân khiến quân đội Syria không đạt được những tiến bộ tương tự như những gì họ đã làm lúc đầu", người này cho biết. Ông nói rằng tên lửa chống tăng là chìa khóa trong việc làm chậm cuộc tấn công của Damascus.
Trận chiến có thể kéo dài trong nhiều tháng và gia tăng thương vong trừ khi Thổ Nhĩ Kỳ, Iran và Nga đạt được thỏa thuận mới trong khu vực tương tự như lệnh ngừng bắn năm ngoái. Sự bế tắc hiện tại có thể khuyến khích Nga muốn đạt được thỏa thuận như vậy với Thổ Nhĩ Kỳ.
Người phát ngôn của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Ibrahim Kalin cho biết, Ankara đang lên kế hoạch tổ chức một hội nghị thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo của ba quốc gia vào tháng 8 để thảo luận về Syria, chủ yếu là tình hình Idlib.
"Quân đội Syria dù không có khả năng tạo ra nhiều tiến bộ hơn ở Idlib nhưng nó không có nghĩa là cuối cùng họ không thể đạt được chiến thắng trên toàn bộ đất nước", chuyên gia Heller nhấn mạnh.
"Tuy nhiên, điều đó cho thấy chiến thắng quân sự của Damascus phụ thuộc vào tiến trình chính trị nhiều hơn".