Sự hiện diện ngày càng gia tăng của các tàu Trung Quốc tại Biển Đông sẽ không ngăn cản được Lực lượng Vũ trang Philippines (AFP) điều lực lượng tuần tra đến khu vực – đặc biệt là quanh nhóm đảo Kalayaan, thuộc quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam) – để theo dõi và thực thi pháp luật.
Trong ít nhất hai lần kể từ đầu năm nay, các tàu hải cảnh Trung Quốc đã cố gắng ngăn chặn các hoạt động tiếp tế của Bộ Tư lệnh Phương Tây (Wescom) và các hoạt động luân chuyển quân đội tại 9 tiền đồn của Philippines ở nhóm đảo Kalayaan.
“Với sự hiện hiện của các tàu nước ngoài (Trung Quốc) trên Biển Đông, nhiều khả năng những hoạt động hàng hải thiếu thân thiện như vậy sẽ còn tiếp tục xảy ra” - một quan chức an ninh hàng hải Philippines cho biết.
Tuy nhiên, quan chức giấu tên này cũng cho biết quân đội Philippines – đặc biệt là Wescom có căn cứ tại thành phố Puerto Princesa – không hề nản lòng và sẽ tiếp tục các hoạt động tuần tra thường xuyên của mình.
“Chúng tôi có người tại đó. Chúng tôi cung cấp cho họ thực phẩm, nước và thuốc thông qua các hoạt động tiếp tế bằng đường biển hoặc đường không” - nguồn tin cho biết.
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Philippines, ông Arsenio Andolong, ngày 3/10, nhấn mạnh rằng AFP chắc chắn sẽ duy trì sự hiện diện của mình tại bãi Cỏ Mây ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền của Việt Nam), cũng như tại 8 đảo nhỏ khác trên Biển Đông.
“AFP sẽ liên tục tuần tra và duy trì sự hiện diện ở bãi Cỏ Mây và một số đảo nhỏ khác trên Biển Đông” - ông Andolong nói.
Tàu đổ bộ BRP Sierra Madre của Hải quân Philippines đang đóng vai trò là tiền đồn cho một số thủy thủ và lính thủy đánh bộ canh giữ bãi Cỏ Mây. Theo dõi hàng hải mới nhất của Wescom cho thấy một tàu hải cảnh Trung Quốc đã tiếp cận bãi Cỏ Mây ở khoảng cách 10 hải lý.
“Chúng tôi luôn quan tâm đến sự di chuyển của các tàu trong khu vực và chúng tôi báo cáo tất cả các trường hợp hiện diện của tàu nước ngoài cho lực lượng đặc nhiệm trên biển và Bộ Ngoại giao (DFA) để có hành động thích hợp” - ông Andolong cho biết.
Trước đó, Tham mưu trưởng của AFP, Trung tướng Noel Clement tuyên bố rằng vấn đề tranh chấp hàng hải giữa Philippines và Trung Quốc sẽ tốt hơn nếu được giải quyết bởi DFA, chứ không phải bởi quân đội.
“Đây là một vấn đề của chính sách quốc gia” - ông Clement nói, đồng thời bày tỏ mong muốn tranh chấp này nên được giải quyết bằng phương diện ngoại giao hơn là quân sự.
Trung Quốc, thông qua yêu sách phi lý “đường 9 đoạn”, hiện đang tuyên bố chủ quyền đối với gần như toàn bộ Biển Đông.
“Chúng tôi không ở đây để đối đầu. Chúng tôi không đối đầu với bất cứ quốc gia nào. Theo như tôi biết có nhiều sự vi phạm và nhiều mối lo ngại, nhưng điều quan trọng là chúng tôi sẽ có thể báo cáo và xử lý các vi phạm này theo cách thức ngoại giao” - tướng quân đội Philippines khẳng định.