Cho đến giờ, có lẽ bạn đã nghe hàng tá những câu chuyện về những vết tích của UFO - Unidentified Flying Object, Vật thể Bay Không xác định.
Hình ảnh một thiên thạch phóng ngang qua trong video vừa được một phi hành gia ISS ghi lại đủ làm dấy lên đủ loại thuyết âm mưu. Dù cho đó là gì đi nữa, một mảnh thiên thạch hay một mảnh tàu vũ trụ, nó cũng khiến cộng đồng mạng rộn lên thông tin về việc người ngoài hành tinh sắp ghé thăm Trái đất.
Tuy nhiên, cựu kỹ sư của NASA, James Oberg, đã tự mình nghiên cứu những vết tích và những giả thuyết đó, và bác bỏ chúng một cách đầy khoa học.
"Kết luận cuối cùng ư? Những vết tích UFO mà mọi người trông thấy chẳng gì khác ngoài những mảnh vụn vũ trụ, khi họ chưa hiểu du hành vũ trụ thực sự là như thế nào", trích lời Oberg.
Sau khi hoàn thành công việc của mình ở NASA với vai trò nhân viên thuộc trung tâm chỉ huy chiến dịch NASA vào cuối những năm 90, Oberg đã trở thành một nhà báo và nhà sử học không gian. Mãi cho tới vài năm gần đây, ông mới bắt đầu đi chuyên sâu vào chủ đề vết tích UFO.
Mục tiêu của ông không chỉ đơn giản bóc trần những kẻ cuồng tín – thay vào đó ông bỏ công sức để tìm đến sự thật thực sự xảy ra sau những hình ảnh, video này và cố gắng tìm lý do tại sao mọi người lại có phản ứng mạnh mẽ như vậy.
Ông đưa ra giả thiết rằng, các giác quan của con người thường tập trung vào những vật thể có tốc độ di chuyển tương đối chậm, cũng như những điều kiện ánh sáng và khí quyển nhất định. Khi thay đổi những yếu tố trên, sẽ có sự xáo trộn với não bộ con người.
Oberg nói: "Hệ thống giác quan của chúng ta hoạt động thực sự hoàn hảo trên Trái đất. Vượt ra ngoài giới hạn đó, trực quan của ta trở nên mơ hồ và lẫn lộn."
Tin đồn hay gặp nhất là việc các nhân viên NASA đã thực sự trông thấy vết tích của UFO và bị buộc phải giữ im lặng. Theo Oberg, đây là kết quả của việc xem quá nhiều phim khoa học viễn tưởng và không thực sự hiểu về du hành vũ trụ.
"Tôi có đủ kinh nghiệm du hành vũ trụ để nhận ra nhiều video chỉ là những hiện tượng quá đỗi bình thường xảy ra ngoài giới hạn trái đất", Oberg cho biết.
Vậy sự thật là gì? Mảnh vỡ vũ trụ, đó là những mảnh vỡ rơi từ tàu không gian trong quá trình bay, như các mảnh băng, các mảnh vụn sơn, hay những mảnh vỡ cách nhiệt. Khác với rác vũ trụ, chúng không phải là mối đe dọa đối với tàu vũ trụ.
Những mảnh vỡ vũ trụ thực chất là hiện tượng khá phổ biến. Nhưng lý do khiến chúng trở thành hiện tượng lạ là vì chúng ta chưa quen với hình ảnh chúng rơi khi trạm không gian đang di chuyển.
Đó cũng là lý do tại sao người ta có thể thấy rất nhiều UFO trong các cảnh quay trên các máy quay gắn với tàu vũ trụ cũ của NASA.
Trong video, người ta thường kinh ngạc vì các vật thể lạ này dường như đột nhiên xuất hiện và đột nhiên biến mất.
Trông có vẻ ghê gớm nếu bạn đang ngồi trước màn hình máy tính của mình trên Trái đất, nhưng, lại chẳng có gì lạ nếu bạn đang ở trên tàu con thoi vũ trụ. Với tốc độ 28.000 km/h (17.500 dặm/giờ) thì không có gì có thể nằm cố định trong tầm nhìn của bạn.
Và nếu tàu vũ trụ nằm ở đúng vị trí tương quan với mặt trời, nó cũng có thể tạo bóng lên những vật thể này, khiến chúng biến mất và xuất hiện trở lại. Hiện tượng này được ông Oberg gọi là "twilight shadowing", tạm dịch là "bóng chạng vạng".
Vào cuối năm 2015, khi một luồng sáng trắng vụt qua bầu trời đêm trên địa phận California, dân cư địa phương đã có một phen hoảng hồn.
Nhưng vụ việc đã được làm rõ ngay sau đó. Luồng sáng kỳ lạ đó thực chất là kết quả của một cuộc thử nghiệm tên lửa phi vũ trang nằm trong kế hoạch của Hải quân Hoa Kỳ. Chùm sáng đó chính là chùm khói từ động cơ tên lửa.
Vậy tại sao trông nó gây kinh ngạc đến thế? Bởi chúng ta thường quen nhìn các luồng hơi mỏng từ máy bay hoặc những đám khói khi đốt cháy một thứ gì đó. Hiếm có ai nhìn thấy những luồng hơi lớn và sắc nét như thế này.
"Người ta nghĩ rằng chùm sáng chỉ có thể cách họ một dặm hoặc tối đa là 10 dặm [16 km]. Nhưng khoảng cách thực sự là 300 dặm [482 km], nó diễn ra trên Vũ trụ và có ánh sáng từ Mặt Trời rọi vào, đó là một trải nghiệm nằm ngoài tầm của người thường."
Nhưng không phải vì những điều này mà chúng ta phủ định mọi vết tích của UFO, hay giả định rằng mọi thứ đều "bình thường". Cần liên tục rà soát các hình ảnh, video để phát hiện và báo cáo kịp thời những hiện tượng dị thường.
"Vì luôn có khả năng tồn tại những bất thường thực sự, có thể là một chiếc tàu vũ trụ gặp trục trặc, một mối đe dọa nằm trong dự kiến, hoặc ngoài ý muốn. Trong quá khứ, một số nhiệm vụ trong không gian đã thất bại vì chúng ta đã bỏ qua manh mối hiện hiện ngay trước mắt."