Đập Kakhovka bị vỡ ngày 6/6/2023 đã gây lũ lụt và làm vương vãi mìn ra khắp vùng hạ lưu ở Kherson, gây khó khăn cho lực lượng Ukraine. Ảnh: AFP
Một vùng đồng bằng rộng lớn rải rác những ngôi nhà đổ nát trải dài đến tận chân trời và tới vùng sông Dnipro xanh biếc, nơi lực lượng Ukraine đang sẵn sàng cho các cuộc tấn công của Nga. Dnipro, con sông dài thứ tư châu Âu và là tuyến đường thương mại lịch sử, đã trở thành mặt trận then chốt kể từ khi quân đội Ukraine đẩy lùi lực lượng Nga qua bờ sông ở phía nam vào năm ngoái.
Con sông uốn lượn theo chiều dài đất nước từ bắc xuống nam, cuối cùng chảy vào Biển Đen từ vùng Kherson, nơi nó ngăn cách hai đội quân đang đối đầu.
Mặc dù việc Ukraine chiếm lại thành phố Kherson, thủ phủ tỉnh cùng tên, vào tháng 11 năm ngoái là một thất bại sốc đối với Moskva, hiện tại các lực lượng Nga ở bờ đối lập vẫn đang kiểm soát các vùng lãnh thổ và thị trấn vỏ bọc cũng như các làng mạc mà họ rút lui về.
Việc Ukraine giành lại thành phố Kherson vào tháng 11 năm ngoái là một thất bại sốc đối với Nga. Ảnh: AFP
Ukraine thiết lập "đầu cầu" quan trọng
Hôm 19/11, Natalia Humeniuk, người phát ngôn Bộ chỉ huy Tác chiến phía Nam của Ukraine, cho biết quân đội của họ đã đẩy lực lượng Nga ra xa sông Dnipro từ 3 đến 8 km ở tả ngạn trong khu vực Kherson, khi Ukraine tiếp tục thiết lập một “đầu cầu” (vị trí chiếm được bên quân địch để tiến quân) quan trọng trong khu vực.
Bà Humeniuk nói rằng điều đó có nghĩa là hỏa lực súng cối của Nga không còn là mối đe dọa đối với các khu định cư ở bờ phải. “Dự kiến khoảng cách từ 3 đến 8 km, tùy thuộc vào đặc điểm địa lý, cảnh quan dọc bờ trái”, bà Humeniuk nói.
“Bây giờ súng cối của họ không thể bắn trúng bờ phải nên chúng tôi coi đó là một thành tựu nhất định”, bà Humeniuk nói và ước tính lực lượng Nga trong khu vực vẫn lên tới vài chục nghìn người. “Ở đó có một lực lượng đông đảo nên chúng tôi có rất nhiều việc phải làm”.
Thông báo trên được đưa ra sau thông báo chính thức đầu tiên của Kiev vào đầu tuần trước thừa nhận rằng một tháng trước lực lượng của họ đã chiếm được một “đầu cầu” ở bờ trái sông Dnipro - một mục tiêu quan trọng trong cuộc phản công của Ukraine.
“Đầu cầu” ở tả ngạn sông Dnipro sẽ cho phép tấn công sâu hơn ở phía nam, mặc dù điều này đòi hỏi phải triển khai thêm quân và thiết giáp ở khu vực đầm lầy khó tiếp cận.
Bản đồ khu vực, với địa điểm đập Nova Kakhovka bị vỡ. Ảnh: Studio Graphique France Médias Monde
Tuyến phòng thủ 'vững chắc' của Nga
Kiev đã phát động một cuộc phản công lớn ở phía nam và phía đông đất nước vào tháng 6 nhưng chiến tuyến hầu như không thay đổi và hai bên liên tục bắn phá nhau bằng vũ khí hạng nặng.
Mùa thu năm nay, lực lượng Ukraine dường như đã thiết lập được một số “đầu cầu” nhỏ ở tả ngạn phía đông bắc thành phố Kherson.
Chỉ huy 45 tuổi của Vozhd, có biệt danh là Armyanchik, cho biết lính của ông đôi khi cũng băng qua bờ trái sông Dnipro.
Armyanchik nói với AFP: "Người Nga đã chuẩn bị tốt. Họ có tuyến phòng thủ vững chắc. Sẽ không dễ dàng gì nhưng mặt khác, đây là quê hương của chúng tôi và chúng tôi nắm rõ địa hình".
Karamba, một quân nhân 35 tuổi, từng tham gia hoạt động ở bờ đối diện. Công việc của anh là rà phá bom mìn trước khi các lữ đoàn tấn công đến, một nhiệm vụ trở nên khó khăn hơn do vụ vỡ đập Nova Kakhovka vào tháng 6, khiến nước lũ tràn về hạ lưu và làm mìn mắc ở khắp nơi.
Con sông Dnipro - ranh giới tự nhiên nguy hiểm giữa hai phía Nga và Ukraine. Ảnh: Kyiv Post
Karamba nói: “Vì lũ lụt nên mìn rải rác ở khắp mọi nơi: bên trong những ngôi nhà đổ nát, trong bụi rậm và vướng vào những cành cây chết”.
Tại một vị trí khác gần Dnipro, một đơn vị của Lữ đoàn phòng thủ lãnh thổ số 123 đang sử dụng một tòa nhà lớn bỏ hoang làm vị trí đặt súng cối và giấu thuyền. “Chúng tôi phải kín đáo ở đây”, một người lính nói, ám chỉ những người cung cấp thông tin cho phía Nga trong cư dân địa phương.
Kiev đã phát động một cuộc phản công lớn hồi tháng 6 nhưng chiến tuyến vẫn hầu như không thay đổi. Ảnh: AFP
Rào cản giữa hai phe
Gần đó, một xạ thủ 31 tuổi có biệt danh “Vitamin” được giao nhiệm vụ bắn đạn súng cối vào tọa độ do các trinh sát như Vozhd cung cấp.
“Người Nga đã trang bị xuồng nhanh hơn trong hai tháng nay”, Vitamin vừa nói vừa điều chỉnh súng cối. Mục tiêu chính của anh là mạng lưới các hòn đảo nhỏ nằm rải rác trên sông, nơi anh cho biết người Nga đang "cố gắng thiết lập các vị trí".
Giữa hai chân anh có một con chó nhỏ tên là Zhulka đang sủa. Những người lính Ukraine đã giải cứu nó khỏi một cù lao sông trong một chiến dịch của họ.
Kể từ đó, con chó đã trở thành một "tín hiệu báo động": nó luôn chạy trốn khỏi những chiếc máy bay không người lái đang đến gần - một mối nguy hiểm nghiêm trọng trên vùng đồng bằng.
Vỏ đạn súng cối của lực lượng Ukraine có dòng chữ "Vì con cháu chúng ta" và "Vì Odesa". Ảnh: AFP
Karamba nói: “Máy bay không người lái luôn bay trên đầu chúng tôi, trên súng cối và xe tăng của chúng tôi. Chúng liên tục bắn hạ bạn – và đó là mối lo hàng đầu từ bầu trời”.
“Người Nga có nhiều máy bay không người lái hơn chúng tôi”, Vitamin nói thêm. “Tôi chắc chắn bây giờ họ đang theo dõi chúng ta.”