Giáp lá cà giữa đêm tối
Đêm cuối tháng, ngoài trời tối đen như mực. Chiếc radio chiến lợi phẩm đem theo từ thị trấn Ch'long tỉnh Karatie vừa dứt bản nhạc... Tôi và trung đội trưởng Chương vừa buông mình xuống võng, đang thiu thiu ru mình vào giấc ngủ thì bỗng giật mình bật dậy vì những tràng đạn đại liên vang dội từ ngoài cánh đồng phía tây của Phum Tang Kasang bắn vào.
Trời đêm sáng rực bởi những viên đạn lửa vạch đường. Từng loạt đại liên địch nổ toác... toác bay trên lưng chừng những mái nhà sàn.
Tác giả Nguyễn Quy - nguyên cán bộ Đại đội 2, Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 732, Sư đoàn 303 Quân khu 7 trong Chiến tranh Biên giới Tây Nam.
Hai chúng tôi bật dậy lao nhanh ra các công sự ngoài bìa phum, cùng với các tiểu đội tổ chức đánh địch. Lúc này sự hỗn loạn trong phum do những người dân kéo nhau bỏ chạy về phía sau. Tiếng la hét, tiếng gọi nhau cùng với tiếng xe bò của dân kéo chạy khỏi phum tạo nên một khung cảnh hỗn loạn.
Khắp nơi trong phum những loạt đạn vang lên chát chúa. Phía trước công sự của tôi có tiếng lội nước bì bõm. Trời tối đen không nhìn rõ thứ gì. Khẩu AK trong tay tôi vang lên từng loạt đanh gọn.
Trung đội trưởng Chương và đại đội trưởng Toán đang cùng khẩu đội cối 60mm tổ chức bắn ra ngoài cánh đồng, nơi địch đặt khẩu đại liên đang bắn vào uy hiếp. Chớp lửa và tiếng nổ đầu nòng của khẩu cối "panh..panh.." ngay phía sau lưng tôi.
Bỗng liên lạc Tuấn hớt hải chạy xuống và gọi đại trưởng Toán:
- Anh Toán! Địch vào đầy nhà mình rồi!
Đại trưởng Toán giao lại cho Chương Bùi chỉ huy khẩu cối tiếp tục bắn chi viện cho trung đội của Mai đang chống chọi với lực lượng đông đảo của địch bên Phum BăngVenh. Anh Toán cùng liên lạc Tuấn chạy về nhà ban chỉ huy.
Quân tình nguyện Việt Nam ở Campuchia. Ảnh tư liệu.
Trên nhà sàn nơi ban chỉ huy đại đội trú quân, lố nhố mấy bóng đen với bật lửa trong tay đang soi tìm để cướp ba lô quần áo, lương thực của chúng tôi. Thời gian này chúng đang thiếu đói trầm trọng. Bọn này xâm nhập, tràn vào phum từ phía sau. Thì ra đám du kích trá hình khu vực xung quanh, cùng với đám tàn quân từ bên ngoài hợp sức với nhau định đánh úp chúng tôi.
Mấy bóng đen từ trên nhà sàn lố nhố bước xuống cầu thang. Khẩu K54 từ tay đại đội trưởng Toán nổ đanh gọn về phía mấy tên địch. Một bóng đen chới với và đổ uỵch xuống đất. Từ trên nhà sàn tiếng súng địch nổ chát chúa bắn thẳng về phía đại đội trưởng Toán.
Hai phát đạn bắn gần đã sượt bên cổ và xuyên qua cạnh sườn trái của anh. Đại đội trưởng Toán gục xuống, máu từ vết thương chảy ra ướt đẫm. Anh gượng sức bò vào góc vườn, dựa vào bụi cây và cởi áo ép chặt vết thương.
Ở trung đội tôi, lúc mới xảy ra nổ súng, dưới tiểu đội một chiến sĩ từ trong nhà xách súng chạy ra công sự đã bị một tên từ trong xó xỉnh nào đó lao ra định giật khẩu AK trong tay.
Trong đêm tối, vừa giằng co khẩu súng với địch, người chiến sĩ vừa nhanh tay mở khóa an toàn và bóp cò.
Đạn nổ phát một vì lẫy khóa khẩu súng trượt xuống nấc cuối cùng. Tên địch buông tay chạy thoát trong đêm tối. Bọn này có lẽ là dân trong phum theo địch. Chúng không có vũ khí nên liều lĩnh và manh động, định cướp súng trong tay bộ đội.
Phía khẩu đội đại liên của tiểu đoàn tăng cường đặt cạnh con đường bò chính giữa phum, khống chế mé từ phía cánh đồng vào cũng nổ vang từng tràng dài. Một trái lựu đạn từ trên nhà sàn do địch trong dân ném xuống đúng vị trí đặt khẩu liên thanh. Chúng muốn diệt hỏa điểm ngay từ lúc đầu khi bọn Pốt mới xâm nhập vào.
Rất may, vị trí này là nghi binh lừa địch, chỉ bố trí đặt súng ban ngày. Ban đêm, khẩu đại liên đã chuyển qua vị trí dự phòng bên kia con đường, nếu không ắt đã xảy ra thương vong lớn.
Trung đội của Lập đen cũng bị địch tràn vào. Cả trung đội vận động ra công sự đánh địch. Chiến sĩ anh nuôi của trung đội không kịp chạy ra hầm, ngồi tại gầm nhà sàn đã bị chúng bật lửa soi tận mặt và bắn chết.
Một lính đoàn mới vào bổ sung, có súng trong tay không kịp ra công sự đã chứng kiến cảnh này mà không kịp nổ súng cứu đồng đội. Chiến sĩ nuôi quân hy sinh cũng mới vừa bổ sung về đại đội, chưa kịp trang bị vũ khí.
Trận "địch đánh nở hoa trong lòng đại đội"
Trận đánh diễn ra trong khoảng 30 phút đêm 21-9-1979, là trận đánh mà anh em trong đơn vị thường gọi đùa là trận "địch đánh nở hoa trong lòng đại đội".
Với cách đánh táo tợn và liều lĩnh, kết hợp giữa lực lượng địch bên ngoài và bọn du kích làm phản bên trong, gây rất nhiều khó khăn và bối rối cho chúng tôi trong việc tổ chức đánh trả. Các lực lượng địch, ta và cả dân lẫn lộn, khó phân biệt trong đêm.
Trong trận đánh này, lúc đầu chúng tôi hoàn toàn bị bất ngờ và lúng túng với lối đánh mật tập của địch. Qua phút bối rối ban đầu, đại đội đã nhanh chóng ứng phó, cướp lại thế chủ động, tổ chức lại chiến đấu.
Trận đánh đêm đó chúng tôi đã tiêu diệt 17 thằng lính Polpot và làm bị thương nhiều thằng khác. Số địch bị tiêu diệt do người dân đi đánh cá đêm ngoài đầm nước phía Tây cung cấp cho bộ đội vì chứng kiến chúng chuyển xác đồng bọn lên xuồng chở vào căn cứ.
Đã nhiều năm đã trôi qua, những người lính chúng tôi năm ấy đã trở về Tổ quốc từ lâu, nhưng vẫn không quên được những tháng năm hy sinh gian khổ vì một cuộc chiến chẳng ai mong muốn.
Lòng tôi vẫn in sâu đậm ký ức không phai và hoài niệm tiếc thương cho bao người lính trẻ đã bỏ mình vì sự bình yên của bờ cõi Việt Nam, vì sự hồi sinh của một dân tộc anh em láng giềng.
Đến tận bây giờ, tôi vẫn nhớ những con người của đất nước Chùa Tháp, của nền văn minh Kh’mer rực rỡ với ngôi đền Angkor vĩ đại.
Những con người đôn hậu thật thà, mộ Phật và hiền lành nhưng cũng luôn chứa đựng những ẩn ức không dễ gì giải thích. Cầu cho đất nước Campuchia anh em luôn mãi thịnh vượng phồn vinh.