Chính sách kích cầu
Yin Yanlin, nguyên Phó giám đốc Văn phòng Chính sách kinh tế của đảng Cộng sản Trung Quốc, cho biết Bắc Kinh cần "ngay lập tức" ngăn chặn việc nền kinh tế Trung Quốc rơi vào vòng xoáy suy thoái bằng cách thực hiện các biện pháp mạnh mẽ hơn để kích cầu hiệu quả.
"Điều quan trọng là thúc đẩy nguồn cầu trong xã hội", ông Yin nói.
Nói tại diễn đàn kinh tế do Đại học Thanh Hoa tổ chức ngày 17/6, ông cho biết: "Các vấn đề về thất nghiệp, lạm phát, tăng trưởng kinh tế và giảm thiểu rủi ro đều phụ thuộc vào sự phục hồi của nhu cầu trong nước".
Ông Yin đã rút lui khỏi vai trò Phó giám đốc Văn phòng Chính sách Kinh tế Trung ương - cơ quan ra quyết định kinh tế quan trọng - và tham gia ủy ban kinh tế của Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc vào tháng 3.
Ông mô tả nền kinh tế Trung Quốc "rõ ràng là đang mất đà" và đối mặt với "rủi ro ngày càng tăng", đồng thời còn cách xa mục tiêu của Bắc Kinh trong việc phục hồi.
Ông Yin cho biết chính phủ cần có động thái nghiêm khắc để cắt giảm lưu thông tiêu cực trong nền kinh tế và sửa chữa các chính sách lỗi thời.
"Chính phủ nên kiên quyết đưa ra các chính sách mạnh tay, thay vì điều chỉnh từng chút một," ông nói thêm.
"Một số chính sách mang tính bước ngoặt nên được đưa ra để thúc đẩy niềm tin của các nhà đầu tư tư nhân và doanh nhân... những chính sách sẽ có tác động đáng kể đến việc giải quyết vấn đề cạnh tranh công bằng và những thách thức pháp lý mà họ hiện đang phải đối mặt."
Li Daokui, giám đốc Trung tâm Học thuật về Thực hành và Tư duy Kinh tế Trung Quốc của Đại học Thanh Hoa, cũng nói rằng các khoản trợ cấp trực tiếp nên được phân phối cho người tiêu dùng.
Cựu cố vấn ngân hàng trung ương cho biết các khoản trợ cấp có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa, không chỉ thúc đẩy chi tiêu chung mà còn tạo ra doanh thu của chính phủ thông qua thuế.
"Cuối cùng, chính sách này thậm chí sẽ không làm giảm nguồn chi tiêu của chính phủ. Vậy tại sao chúng ta không sử dụng một chính sách hiệu quả như vậy? Tại sao chúng ta vẫn thảo luận về nó? Tôi cũng bối rối", ông Li nói.
Cần thực hiện "ngay lập tức"
Ông nói thêm rằng chính phủ cần tạo niềm tin cho các nhà đầu tư tư nhân để đầu tư thông qua việc thiết lập một "quan điểm chính trị rõ ràng" nhằm trấn an họ rằng những đóng góp của họ đối với các nguyên tắc cơ bản của nền kinh tế Trung Quốc cũng giống như các doanh nghiệp nhà nước.
Li kêu gọi thực hiện các chính sách "ngay lập tức" vì có thể có tác động lớn hơn đối với đất nước.
"Nếu nền kinh tế tiếp tục giảm nhiệt trong thời gian dài, vấn đề thất nghiệp sẽ nghiêm trọng hơn, sẽ là thách thức đối với sự ổn định trong xã hội… ảnh hưởng quốc tế của Trung Quốc cũng sẽ chậm lại. Việc Trung Quốc cạnh tranh với các nền kinh tế tiên tiến nhất thế giới thậm chí có thể không còn khả thi. Tôi e rằng đây là một rủi ro cơ bản trong dài hạn", ông nói.
Cuộc họp mới nhất do Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường chủ trì hứa hẹn các chính sách "mạnh mẽ hơn" để kích cầu hiệu quả, củng cố nền kinh tế thực và giảm thiểu rủi ro trong các lĩnh vực chính, mặc dù các chi tiết cụ thể vẫn chưa được đưa ra.
Ngân hàng trung ương Trung Quốc đã hạ lãi suất cho vay trung hạn vào tuần trước và đầu tháng này, sáu ngân hàng thương mại nhà nước của nước này đã cắt giảm lãi suất tiền gửi nhằm tạo động lực cho các doanh nghiệp vay và người tiêu dùng có nhiều động lực chi tiêu hơn.
Dữ liệu kinh tế quan trọng mới nhất trong tháng 5, bao gồm sản lượng công nghiệp, doanh số bán lẻ và đầu tư bất động sản, nhìn chung cũng không đạt được kỳ vọng của thị trường.
Tỷ lệ thất nghiệp ở Trung Quốc đạt mức cao mới 20,8% ở nhóm tuổi từ 16 đến 24, trong khi đầu tư tài sản cố định từ doanh nghiệp tư nhân giảm 0,1% trong 5 tháng đầu năm.
Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng giảm 5,6% trong 5 tháng đầu năm.
Các ngân hàng đầu tư, bao gồm UBS, Standard Chartered, Bank of America, JPMorgan và Nomura, đã cắt giảm dự báo tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) năm 2023 của Trung Quốc xuống từ 5,1 đến 5,7%, giảm so với mức 5,5 đến 6,3% trước đó.