Hôm 27.11, ông Motegi bày tỏ tức giận và lên tiếng bác bỏ những tuyên bố công khai trên đất Nhật về chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư của người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị.
Ông Vương Nghị đang có chuyến công du 2 ngày ở Nhật Bản và dự kiến sẽ có cuộc gặp với Thủ tướng Suga.
“Quần đảo Senkaku là lãnh thổ vốn có, không bàn cãi của Nhật Bản được xác định theo lịch sử và luật pháp quốc tế”, ông Motegi phát biểu.
Trước đó, Ngoại trưởng Motegi bị nhiều nghị sĩ Quốc hội Nhật Bản chỉ trích vì chậm đưa ra tuyên bố phản bác lại những lời phát biểu của ông Vương Nghị trong cuộc họp báo chung hôm 24.11 trước giới truyền thông Nhật tại thủ đô Tokyo.
Trong cuộc họp báo, ông Vương Nghị có những bình luận được cho là công khai tuyên bố yêu sách chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Phát biểu trong cuộc họp báo chung, ông Motegi nói với truyền thông rằng, mình đã truyền đạt quan điểm của Nhật Bản với Trung Quốc về quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang tranh chấp. Ông Motegi nhấn mạnh, Nhật Bản “kêu gọi hành động tích cực” từ Bắc Kinh.
Đến lượt phát biểu của mình, Ngoại trưởng Vương Nghị tuyên bố Bắc Kinh sẽ “bảo vệ chủ quyền của Trung Quốc đối với quản đảo Điếu Ngư”.
Ông Vương sau đó còn nói thêm về yêu sách của Trung Quốc đối với quần đảo đang tranh chấp. Ngoại trưởng Trung Quốc thậm chí bày tỏ lo ngại khi các tàu cá Nhật Bản đi vào vùng biển gần quần đảo Điếu Ngư/Senkaku.
Theo quy tắc tổ chức sự kiện họp báo chung đề ra trước đó, mỗi Ngoại trưởng chỉ được phát biểu một lần. Vì đã phát biểu trước, nên ông Motegi không có cơ hội phản bác lại quan điểm của ông Vương Nghị trước báo giới.
Ông Vương trình bày yêu sách của Trung Quốc đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư, song ông Motegi không có cơ hội “phản pháo” (ảnh: SCMP)
“Người Nhật muốn Ngoại trưởng của họ phản đối gay gắt lại quan điểm của ông Vương Nghi ngay lập tức”, Hiroshi Yamada – nghị sĩ Quốc hội Nhật Bản – bày tỏ sự không hài lòng.
Ngoài thể hiện sự bất bình, nhiều chuyên gia Nhật Bản cho rằng bài phát biểu của ông Vương Nghị là khá “kỳ lạ” khi mục đích chính được báo trước của chuyến thăm là nhằm phát triển mối quan hệ Trung Quốc – Nhật Bản. Hơn nữa, sau cuộc họp báo, ông Vương còn có cuộc gặp với Thủ tướng Suga.
Có lẽ vì không lường trước được nội dung phát biểu của Ngoại trưởng Vương nên ông Motegi đã chọn phát biểu trước và mất cơ hội phản biện trực tiếp ngay tại cuộc họp báo chính thức, theo SCMP.
Ông Motegi sau đó hứng chỉ trích khi một số nghị sĩ Nhật cho rằng, phản ứng của Ngoại trưởng Nhật như “ngầm” chấp nhận lập trường của Trung Quốc đối với quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Theo một số chuyên gia Nhật Bản, ông Motegi nên có phản ứng ngay lập tức, không cần giữ quy tắc họp báo đặt ra lúc đầu.