Liên quan đến những sai phạm trong công tác quản lý đất đai, khoáng sản tại tỉnh Kiên Giang, Thanh tra Chính phủ vừa thông qua kết luận số 602, trong đó phần lớn nội dung kết luận sai phạm tập trung tại huyện đảo Phú Quốc, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước hàng ngàn tỷ đồng.
BQL Khu kinh tế Phú Quốc.
Khi 10 dự án được ưu ái không ký quỹ đầu tư hơn 100 tỷ đồng
Kết quả kiểm tra việc ký quỹ đảm bảo đầu tư tại BQL khu kinh tế Phú Quốc, Thanh tra Chính phủ phát hiện trong thời gian từ 5/8/2013 đến 31/12/2017, BQL không yêu cầu chủ đầu tư của 10 dự án ký quỹ đảm bảo đầu tư với số tiền hơn 100 tỷ đồng và xác định thiếu số tiền phải ký quỹ của 7 dự án với số tiền hơn 8,3 tỷ đồng.
Trong đó, giai đoạn 1 từ 5/8/2013 đến 30/6/2015 có 35 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư với số tiền phải ký quỹ hơn 461 tỷ đồng nhưng BQL không yêu cầu chủ đầu tư của 7 dự án phải ký quỹ gần 67 tỷ đồng.
Giai đoạn 2 từ 1/7/2015 đến 31/12/2017 có 39 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư với tổng mức đầu tư hơn 39.000 tỷ đồng, trong đó BQL không yêu cầu chủ đầu tư của 3 dự án ký quỹ với số tiền hơn 36 tỷ đồng.
Có thể thấy việc BQL không yêu cầu một số chủ đầu tư ký quỹ đảm bảo đầu tư hoặc xác định thiếu tiền ký quỹ là một trong những nguyên nhân dẫn đến chủ đầu tư chậm triển khai đầu tư theo giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc theo dự án đất đầu tư được duyệt.
“Biến” đất công trình công cộng thành đất công trình thương mại, dịch vụ
Tính đến ngày 31/12/2017, BQL đã ban hành quyết định giao đất và cho thuê đất cho 80 tổ chức để thực hiện dự án đầu tư với tổng diện tích hơn 2.000ha. Trong đó đã bàn giao hơn 1.937ha đất trên thực địa cho các chủ đầu tư, còn hơn 131ha chưa bàn giao do chưa bồi thường giải phóng mặt bằng.
Qua thanh tra phát hiện BQL đã giao đất cho một số chủ đầu tư chưa phù hợp hoặc vượt diện tích so với chỉ tiêu sử dụng đất theo đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng đảo Phú Quốc đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 633 ngày 11/5/2010. Đặc biệt là tại khu vực Bãi Trường có một số khu đất theo quy hoạch là đất công trình công cộng, cây xanh, mặt nước nhưng BQL đã giao, cho nhà đầu tư thuê đất với mục đích thương mại, dịch vụ.
Điển hình là dự án đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật, tổ hợp trung tâm thương mại, du lịch và quảng trường biển Bãi Trường do công ty TNHH BIM Kiên Giang làm chủ đầu tư 115,4ha; dự án khu du lịch Tín Nghĩa Bãi Trường do công ty TNHH TMDV Tín Nghĩa Bãi Trường làm chủ đầu tư 32,23ha; dự án trung tâm du lịch tài chính, tập huấn và nghỉ dưỡng BIDV do Ngân hàng Thương mại cổ phần đầu tư và phát triển Việt Nam làm chủ đầu tư 15,22ha.
Vì sao 43 dự án chậm triển khai phải thu hồi?
Trong tổng số 272 dự án đầu tư theo giấy chứng nhận đăng ký đầu tư đã được cấp, qua kiểm tra, Thanh tra Chính phủ phát hiện chỉ có 175 dự án đầu tư với tổng diện tích hơn 7.989ha đang triển khai thực hiện tương đối phù hợp với tiến độ đã đăng ký đầu tư; 54 dự án với tổng diện tích hơn 1.241ha có thực hiện đầu tư nhưng tiến độ rất chậm, trong đó có cả lý do khách quan do điều chỉnh quy hoạch, tiến độ bồi thường giải toả…. Đặc biệt có 43 dự án với tổng diện tích hơn 991ha được chấp thuận chủ trương đầu tư, được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc giao đất, cho thuê đất nhưng chủ đầu tư không triển khai do nguyên nhân chủ quan từ chủ đầu tư.
Khách sạn xây dựng không phép. |
Thanh tra Chính phủ cho rằng nhiều dự án đầu tư chậm tiến độ trong thời gian dài nhưng chậm được xử lý để thu hồi theo các quy định của pháp luật về đầu tư, đất đai đã gây lãng phí lớn về nguồn tài nguyên đất và yêu cầu tỉnh cần phải cương quyết thu hồi 43 dự án này.
Ngoài ra, BQL còn giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng từ đất rừng sang mục đích khác khi chủ đầu tư chưa lập phương án trồng rừng thay thế.
Nhiều công trình “khủng” xây dựng không phép
Với chức năng quản lý nhà nước trực tiếp đối với khu kinh tế Phú Quốc, nhưng trong thời gian qua, BQL đã không phối hợp với chính quyền địa phương để quản lý, giám sát việc triển khai thực hiện quy hoạch, xây dựng, nhiều công trình quy mô lớn xây dựng không phép nhưng không bị chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng phát hiện xử lý.
Điển hình là Khách sạn Seashell do Công ty cổ phần du lịch Phú Quốc làm chủ đầu tư. Tháng 1/2016 công ty khởi công xây dựng khi giấy phép xây dựng đã hết hạn (xây dựng không phép). Tháng 1/2018, Thanh tra Bộ xây dựng phát hiện sai phạm. Ngày 7/2/2018 thanh tra Sở Xây dựng lập biên bản vi phạm hành chính và quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Điều đáng nói chỉ 1 ngày sau, ngày 8/2/2018, BQL đã cấp giấy phép xây dựng số 02 cho Công ty cổ phần du lịch Phú Quốc.
Công ty còn xây dựng sai phép 2 khối tầng áp mái (tầng 9 diện tích 594,9m2), chiều cao công trình vượt 5m so với giấy phép xây dựng. Hiện nay cơ quan chức năng đang xử lý phần sai phép theo quy định của pháp luật.
Khách sạn Mường Thanh Phú Quốc do Tập đoàn Mường Thanh làm chủ đầu tư đã xây dựng và hoàn thiện đưa vào sử dụng cuối năm 2016 nhưng hiện nay vẫn chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép xây dựng.
Công trình khu nghỉ dưỡng Pullman thuộc dự án Làng du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng Châu Âu do Công ty cổ phần Milton làm chủ đầu tư đã xây dựng cơ bản hoàn thành nhưng chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp phép xây dựng.
Giao BQL khẩn trương xử lý sai phạm từ nay đến hết tháng 9
Với những sai phạm của BQL khu kinh tế Phú Quốc mà Thanh tra Chính phủ đã nêu ra tại kết luận số 602, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang giao Trưởng ban quản lý khu kinh tế Phú Quốc chủ trì, phối hợp với Sở KHĐT và UBND huyện Phú Quốc rà soát lại tiến độ thực hiện các dự án đầu tư chậm tiến độ, vi phạm pháp luật về đầu tư, đất đai; thực hiện các thủ tục theo quy định của pháp luật, cương quyết thu hồi chủ trương đầu tư hoặc thu hồi dự án gắn với thu hồi quyền sử dụng đất đối với 43 dự án đầu tư chậm triển khai, vi phạm pháp luật về đầu tư và đất đai.
Thời gian hoàn thành trong tháng 9. Ngoài ra, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang cũng đã chỉ đạo, yêu cầu tổ chức kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý nghiêm đối với Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế Phú Quốc cùng các tổ chức cá nhân có sai phạm khác.
Bên cạnh đó, Chủ tịch tỉnh giao BQL chủ trì, phối hợp Sở KHĐT, Sở Xây dựng khẩn trương huy động mọi nguồn lực để đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung, các nhà máy xử lý chất thải rắn có công nghệ tiên tiến để xử lý tốt nước thải, rác thải; bảo vệ môi trường sinh thái của Khu kinh tế Phú Quốc nhằm mục tiêu đảm bảo sự phát triển bền vững của đảo ngọc Phú Quốc.
Ngày 14/9/2015, Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập Ban Quản lý Khu kinh tế Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang trên cơ sở tổ chức lại Ban Quản lý đầu tư phát triển đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang (được thành lập theo Quyết định số 42/2007/QĐ-TTg ngày 29 tháng 3 năm 2007 của Thủ tướng Chính phủ). Ngày 14/10/2015, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang bổ nhiệm ông Nguyễn Thống Nhất, Phó Ban Quản lý đầu tư phát triển đảo Phú Quốc làm Trưởng BQL Khu kinh tế Phú Quốc. Ngày 12/7/2019, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang điều động, bổ nhiệm ông Nguyễn Thống Nhất giữ chức vụ Giám đốc Sở KHĐT tỉnh Kiên Giang.