Phản ứng của lưỡng đảng trước quyết định của ông Trump
Quyết định rút quân khỏi đông bắc Syria của Tổng thống Trump trước khi Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành chiến dịch quân sự đã bị cả các thành viên đảng Dân chủ và Cộng hòa chỉ trích dữ dội ngày 7/10.
"Quyết định của Tổng thống về việc rút quân Mỹ khỏi phía bắc Syria là một diễn biến vô cùng tồi tệ khi điều đó phản bội các đồng minh người Kurd của chúng ta - những người đã từng kề vai sát cánh với chúng ta trong nhiệm vụ xóa sổ IS", Chủ tịch Hạ viện Nancy Pekisu nhận định.
"Bất kể Tổng thống nói gì, IS vẫn là một mối đe dọa nghiêm trọng . Quyết định bất cẩn và thiếu định hướng này sẽ hủy hoại những nỗ lực của các quân nhân dũng cảm cũng như các đồng minh của chúng ta nhằm đánh bại sự tàn bạo của IS", bà Pelosi cho biết thêm.
Thư ký Báo chí Nhà Trắng Stephanie Grisham đã khẳng định trong một tuyên bố ngày 6/10 rằng: "Thổ Nhĩ Kỳ sẽ sớm thúc đẩy chiến dịch đã lên kế hoạch từ lâu của nước này vào phía bắc Syria" và các lực lượng của Mỹ "sẽ không ủng hộ và cũng không liên quan đến chiến dịch này", cũng như "không còn hiện diện ở khu vực này nữa".
Sự rút quân của Mỹ đã cho thấy sự thay đổi lớn trong chính sách của Nhà Trắng ở Syria. Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd lãnh đạo đã cảnh báo rằng chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ đảo ngược chiến thắng trước IS. Người phát ngôn của lực lượng này cũng khẳng định SDF coi quyết định của Tổng thống Trump là một "cú đâm sau lưng".
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham - một trong những người ủng hộ Tổng thống Trump mạnh mẽ nhất trong những năm gần đây đã dẫn đầu làn sóng phản đối trong đảng Cộng hòa, đồng thời tuyên bố sẽ kêu gọi Quốc hội đảo ngược quyết định bất ngờ này.
"Đây là thảm họa trong việc ra quyết định", ông Graham viết trên Twitter.
Ông Graham cũng thông báo ông và Thượng nghị sĩ Chris Van Hollen - một thành viên đảng Dân chủ sẽ đưa ra một đạo luật kêu gọi trừng phạt Ankara nếu Thổ Nhĩ Kỳ tấn công Syria và sẽ "kêu gọi treo tư cách thành viên NATO của nước này nếu Thổ Nhĩ Kỳ tấn công lực lượng người Kurd từng giúp Mỹ chống lại IS".
Quan điểm của ông Graham cũng được Lãnh đạo phe đa số trong Thượng viện Mitch Mc Connell ủng hộ. Ông Ms Connell cho rằng "quyết định vội vàng khi rút quân Mỹ khỏi Syria sẽ đem lại lợi ích cho Nga, Iran và chính quyền Tổng thống Assad. Điều này cũng sẽ tăng nguy cơ IS và các nhóm khủng bố khác tập hợp lại lực lượng".
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Mitt Romney cũng gọi việc rút quân này là "sự phản bội" tạo điều kiện cho IS quay trở lại.
Ngày 5/10, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cho biết một chiến dịch quân sự ở đông bắc Syria sẽ sớm diễn ra sau khi Ankara cáo buộc Washington trì hoãn những nỗ lực nhằm thiết lập một "khu vực an toàn" tại đây.
Bất kể 2 bên từng tiến hành những cuộc tuần tra chung hồi tháng 9/2019, Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ vẫn bất đồng sâu sắc về một số điểm quan trọng ở khu vực này, trong đó có số phận của lực lượng người Kurd đang hoạt động ở đây.
Thổ Nhĩ Kỳ muốn loại bỏ Đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd (YPG) khỏi Syria khi coi lực lượng này là một sự mở rộng của Đảng Công nhân người Kurd từng tiến hành những chiến dịch vũ trang đòi tự trị trong hàng thập kỷ ở Thổ Nhĩ Kỳ.
"Sống chết mặc bay"?
Tổng thống Trump đã thông báo rút quân và để Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành chiến dịch quân sự của mình sau khi điện đàm với Tổng thống Erdogan. Ông Trump cũng bảo vệ quyết định của mình trên Twiter khi cho rằng khu vực này sẽ phải tự "tìm ra giải pháp" cho mình.
"Người Kurd đã chiến đấu cùng chúng tôi nhưng cũng được trả một lượng lớn tiền và thiết bị để làm vậy. Họ đã giao tranh với Thổ Nhĩ Kỳ trong hàng thập kỷ. Tôi đã để cuộc chiến này tiếp tục trong gần 3 năm nhưng đã đến lúc để chúng ta thoát ra khỏi những cuộc chiến tranh vô nghĩa ngớ ngẩn này và đưa những người lính của chúng ta trở về nhà".
Sau khi hứng làn sóng chỉ trích ngày 7/10, Tổng thống Trump tweet rằng ông sẽ "phá hủy và xóa sổ hoàn toàn nền kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ" nếu Ankara làm bất kỳ điều gì mà ông cho là "vượt quá giới hạn".
Tổng thống Mỹ cũng khẳng định rằng ông không đứng về bất kỳ bên nào trong quyết định rút Mỹ khỏi Syria mà chỉ thực hiện lời hứa đưa quân đội Mỹ trở về nước.
Tuy nhiên, sự phản đối vẫn tiếp diễn khi cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley tweet rằng sự rút quân của Mỹ đã khiến đồng minh của Mỹ chỉ còn đường chết.
Thượng nghị sĩ Bernie Sanders cho biết mặc dù ông ủng hộ việc chấm dứt can thiệp quân sự của Mỹ ở Trung Đông song "thông báo hoàn toàn vô trách nhiệm" của ông Trump "có thể gây ra nhiều đau khổ và bất ổn hơn".
Cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton cáo buộc trên Twiter rằng Tổng thống Trump đã phạm cùng lúc 2 tội phản bội, đó là phản bội người Kurd và phản bội lời tuyên thệ nhậm chức của ông./.