Việc dự đoán kết quả rất khó khăn vì những nhân tố bên ngoài có thể can thiệp vào cuộc xung đột, đặc biệt là các lực lượng của Mỹ và NATO.
Binh sĩ Ukraine khai hỏa tại thành phố Kupiansk, vùng Kharkiv, ngày 23/9/2022. Ảnh: AP
Cuộc tấn công của Nga
Cuộc tấn công đầu tiên có thể là cuộc tấn công do quân đội Nga tiến hành. Nga đã có sự chuẩn bị tích cực trong nhiều tháng qua, từ việc mài giũa chiến thuật, triển khai các loại vũ khí tấn công mới, thay thế những thiết bị hỏng hóc hoặc bị thiệt hại trong các cuộc giao tranh, đặc biệt là xe tăng và xe chiến đấu bộ binh.
Một số báo cáo cho biết, Nga đang tăng cường nỗ lực chế tạo xe tăng, trong đó có cả những xe tăng chiến đấu hiện đại như T-90 và T-14 Armta. Việc sản xuất các loại vũ khí khác, đặc biệt là đạn dược cũng được đẩy nhanh. Điều chưa biết là Nga sẽ sử dụng lực lượng mà họ mới huy động được với số lượng ước tính từ 200.000 đến 300.000 binh sỹ như thế nào.
Một giả thuyết là Nga sẽ tiến quân từ phía Nam và phía Đông, tạo ra vòng vây mở rộng để dồn ép các lực lượng Ukraine. Giả thuyết khác là Nga có thể sử dụng vòng vây để kiềm chân lực lượng Ukraine tại những khu vực đó trong khi tấn công Kiev từ ba hướng Bắc, Đông, Nam. Đây có thể là lựa chọn tốt nhất đối với Nga. Nhưng không rõ liệu Moscow có đủ nhân lực để làm điều này hoặc có khả năng cơ động cao để tránh được các đòn phản công của Ukraine hay không.
Cuộc tấn công của Ukraine
Trong khi đó, Kiev cũng đang chuẩn bị tiến hành một cuộc tấn công lớn, có sự phối hợp với các đối tác phương Tây, đặc biệt là Lầu Năm Góc. Phương Tây được cho là đang vận chuyển một lượng lớn khí tài quân sự tới Ba Lan. Tại đây chúng sẽ được trung chuyển vào lãnh thổ Ba Lan. Ngoài ra, các nước thành viên NATO cũng nhanh chóng củng cố lực lượng của họ.
Hồi cuối tuần qua, tàu sân bay Liberty Pride treo cờ Mỹ mang theo trang thiết bị quân sự dành cho lực lượng NATO đã cập cảng Alexandroupolis của Hy Lạp. Chưa rõ có bao nhiêu tàu của Mỹ đang trên đường đi hoặc đã tới các cảng khác của châu Âu. Nhưng động thái mới nhất này cho thấy, NATO đang chuẩn bị cho mọi tình huống, một khi Ukraine tiến hành cuộc phản công lớn.
Giới phân tích cho rằng, trọng tâm chính của cuộc tấn công mà Ukraine thực hiện trong mùa Xuân có thể là Crimea hoặc căn cứ của Nga ở phía Nam. Kiev có thể cố gắng phong tỏa và cắt đứt những căn cứ này khỏi khu vực Kherson để dễ bề phá hủy chúng, sau đó thực hiện cuộc tấn công lớn vào Crimea.
Mỹ đang chuẩn bị một số lượng lớn vũ khí để hỗ trợ Ukraine, trong số đó phải kể đến thiết bị bắc cầu có thể hỗ trợ xe tăng Leopard II do Đức sản xuất, nặng 62 tấn, tương đương với trọng lượng của xe tăng M1 Abrams mà Washington cam kết chuyển giao cho Ukraine.
Chiến đấu cơ F-16. Ảnh: Wikipedia
Kịch bản Mỹ can thiệp
Để tiến hành cuộc tấn công lớn nhằm đẩy lùi Nga ra khỏi lãnh thổ, Ukraine rất có thể sẽ phải phụ thuộc vào sự hỗ trợ thông tin tình báo từ phía Mỹ, thậm chí là lực lượng không quân Mỹ. Bởi đến thời điểm hiện tại, phương Tây vẫn chưa cam kết chuyển giao máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine. Trong trường hợp quyết định này được thông qua, sẽ không có đủ thời gian để huấn luyện cho phi công Ukraine sử dụng chiến đấu cơ F-16. Vì thế chỉ có một kịch bản duy nhất là các phi đội máy bay chiến đấu của Mỹ sẽ tham gia.
Một số nhà phân tích cho rằng, trong trường hợp này, máy bay của Mỹ có thể được sơn phù hiệu của Ukraine và do các phi công Mỹ hoặc NATO điều khiển. Chúng sẽ đóng vai trò là phương tiện chiến đấu dự phòng, bắn các loại vũ khí không đối không hoặc không đối đất tầm xa.
Bằng cách tránh xa các hệ thống phòng không của Nga, trong khi vẫn được lực lượng phòng không Ukraine bảo vệ, những chiếc F-16 có thể nhắm vào thiết giáp, trung khu chỉ huy, quân đội, thiết bị gây nhiễu và radar phòng không của Nga.
Cuộc tấn công của Ukraine, với sự tham gia của máy bay Mỹ có thể bị Nga coi là “hành động chiến tranh có sự can dự trực tiếp của NATO”. Rất khó đoán Nga sẽ phản ứng thế nào trong tình huống này. Theo giới quan sát, Moscow có thể tấn công các kho dự trữ vũ khí tại Ba Lan, Romania và những sân bay hỗ trợ nỗ lực cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Theo các chiến lược gia Nga, quân đội Ba Lan cũng có thể tiến vào Ukraine, giành quyền kiểm soát Lviv hoặc các khu vực khác, phòng trường hợp cuộc tấn công của Ukraine thất bại hoặc Nga thành công trong nỗ lực kiểm soát Kiev.
Tóm lại, bất cứ kịch bản nào cũng có thể xảy ra khi xung đột Nga và Ukraine diễn biến ngày càng phức tạp hơn. Nếu những dự đoán về hai cuộc tấn công mùa Xuân của Ukraine và Nga là chính xác thì châu Âu có lẽ đang đứng trên bờ vực của một thảm họa lớn, ông Stephen Bryen - chuyên gia cao cấp tại Trung tâm Chính sách An ninh và Viện Yorktown của Mỹ nhận định./.