Đầu tiên, 4 ứng viên có tỉ lệ ủng hộ thấp nhất — Mike Huckabee, Rick Santorum, Lindsey Graham và George Pataki — tranh luận trực tiếp với nhau.
Ngay sau đó, đến lượt 9 ứng viên dẫn đầu — Donald Trump, Ted Cruz, Ben Carson, Rand Paul, Chris Christie, John Kasich, Carly Fiorina, Marco Rubio và Jeb Bush — lên sân khấu.
Dưới đây là một vài phát biểu nổi bật, theo tổng hợp của trang USA Today.
Tỉ phú Donald Trump
Về việc sẽ tranh cử trên danh nghĩa ứng viên tự do: "Tôi trung thành tuyệt đối với đảng Cộng hòa".
Về việc xây dựng bức tường ngăn chặn nhập cư trái phép: “Cứ hỏi người dân Israel là biết. Xây tường có tác dụng đấy.”
Về chiến dịch của Jeb Bush: “Chẳng ai quan tâm.”
Về việc đóng của Internet: “ISIS đang tận dụng Internet tốt hơn chúng ta, đất nước đã tạo ra nó. Tôi thực sự không muốn những kẻ muốn giết chúng ta sử dụng Internet của chúng ta.”
Thượng nghị sĩ bang Texas - Ted Cruz
Về hệ thống theo dõi và giám sát: “Thứ đang kìm hãm chính phủ Obama không phải là sự thiếu năng lực mà là tâm lý không muốn mất lòng ai”.
Về an ninh biên giới: “Biên phòng thuộc về an ninh quốc gia; chúng ta sẽ không để những kẻ phần tử cực đoan đặt được chân tới Mỹ. Chúng ta sẽ bảo đảm an toàn cho đất nước này...Chúng ta sẽ xây dựng một bức tường có hiệu quả, chi phí thì để Donald Trump lo”.
Thượng nghị sĩ Ted Cruz. Ảnh: Getty
Về đạo Hồi: “Đây không phải một cuộc chiến tranh tôn giáo, mà chính cái hệ tư tưởng chính trị và thần quyền đang tìm cách giết chết chúng ta”.
Bác sĩ thần kinh học - Ben Carson
Về chế đô độc tài ở Trung Đông: “Độc tài chẳng giúp được cho ai cả, nhưng rồi một lúc nào đó khi bạn ở trên máy bay, họ thường bảo rằng: 'Trong trường hợp khẩn cấp, mặt nạ dưỡng khí sẽ rơi xuống. Trước tiên hãy đeo cho mình và sau đó mới giúp những người bên cạnh bạn'
Chúng ta ngay bây giờ đang cần oxy”.
Về kinh nghiệm: “Nếu nhìn vào cuộc đời tôi, một trong những điều bạn sẽ nhận thấy là thay vì nói thật nhiều, tôi làm nhiều hơn“.
“Hiện nay, nước Mỹ đang là một bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch.”
Về việc đóng quân ở Trung Đông: “Nếu những chuyên gia quân đội của chúng ta nói rằng chúng ta cần đưa quân sang, chúng ta nên đưa quân sang”.
Thượng nghị sĩ bang Kentucky - Rand Paul
Về cuộc chiến chống IS: “Nếu chúng ta cấm đoán tôn giáo, nếu chúng ta kiểm duyệt Internet, thì coi như phe khủng bố đã chiến thắng”.
Về Chris Christie: “Tôi nghĩ rằng nếu bạn đang mong chờ Chiến tranh Thế giới thứ ba, bạn đã có ứng viên bạn muốn”.
Thống đốc bang New Jersey - Chris Christie
"IS được sinh ra và tạo nên bởi sự ngược đãi của Tổng thống Assad và Iran, nước hậu thuẫn ông ta, đối với người Sunni ở Syria. Chúng ta cần chú ý tới Iran, bởi nếu bỏ qua Iran, bạn sẽ bỏ qua IS”.
Về hệ thống theo dõi: “Mọi nơi trên đất Mỹ đều là mục tiêu cho các phần tử khủng bố. Điều chúng ta cần làm bây giờ là khôi phục lại những công cụ đã bị Tổng thống và các bên khác tước mất. Hãy trả lại chúng cho Cơ quan An ninh Quốc gia và giới hành pháp”.
Về việc thiết lập vùng cấm bay tại Syria:
Thống đốc bang Ohio - John Kasich
Về Tổng thống Nga Vladimir Putin: “Thẳng thắn mà nói thì đã đến lúc ta nên đấm thẳng vào mũi người Nga. Chúng ta đã bỏ qua cho họ quá nhiều lần rồi”.
Về tranh chấp đảng phái : “Chúng ta sẽ không bao giờ thành công nếu đảng Dân chủ và Cộng Hòa vẫn tiếp tục đấu đá lẫn nhau...hơn hết, chúng ta đều là người Mỹ, và tôi tin rằng chúng ta cần đoàn kết chặt chẽ trên nhiều phương diện để củng cố sức mạnh của đất nước”.
“Theo tôi, trong khi họ tổ chức một hội nghị về khí hậu ở Paris, họ nên nói về việc tiêu diệt IS thì hơn”.
Cựu CEO tập đoàn Hewlett Packard - Carly Fiorina
“Nếu bạn muốn tranh luận về điều gì đó, hãy hỏi một người đàn ông. Nếu bạn muốn điều đó được thực hiện, hãy hỏi một người phụ nữ”.
Về hệ thống giám sát: “Tại sao chúng ta không thể phát hiện ra trước anh em Tsarnaev? Tại sao không thể phát hiện ra trước kẻ sát nhân ở San Bernardino?... Chính phủ của chúng ta đang thụt lùi một cách thảm hại về công nghệ”.
“Thưa các công dân, đã đến lúc lấy lại đất nước chúng ta từ tay các giai cấp chính trị, các phương tiện thông tin đại chúng và tầng lớp tinh hoa theo chủ nghĩa tự do”.
“Chính phủ không hề được đổi mới. Trong khi công nghệ đang dẫn trước rất xa. Khu vực kinh tế tư nhân sẽ giúp cải thiện vấn đề này”.
Thượng nghị sĩ bang Florida - Marco Rubio
“Nếu bạn là công dân Mỹ và quyết định tham gia IS, chúng tôi sẽ không đọc quyền Miranda của bạn. Chúng tôi sẽ coi bạn là một kẻ địch...”
“Và hơn thế, chúng ta phải giành chiến thắng trong cuộc chiến thông tin với IS... Chúng ta phải cho họ thấy cuộc sống trong lãnh địa của IS thực sự ra sao”.
Cựu Thống đốc bang Florida - Jeb Bush
“Ông ta là một ứng viên lộn xộn và ông ta sẽ trở thành một Tổng thống lộn xộn”.
“Donald, ông không thể trở thành Tổng thống nhờ miệt thị người khác đâu”
---
Các ứng viên ở vòng ngoài
Thượng nghị sĩ bang South Carolina - Lindsey Graham
Về "thủ phạm" tạo ra IS (Graham cho rằng đó là Obama): “Tôi đã chán việc cứ mãi đổ lỗi cho Bush rồi. Tôi nhớ George W. Bush”.
Về chính sách đề xuất của Donald Trump cho vấn đề Hồi giáo: “IS hẳn sẽ nhảy nhót trên đường phố, chỉ là họ không tin vào việc nhảy nhót mà thôi”.
Về cuộc chiến chống IS: “Nếu bạn không coi đó là một cuộc chiến và nỗ lực chiến đấu, bạn sẽ thua”.
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham. Ảnh: CNN
Về việc người Hồi giáo tham chiến trong quân đội Mỹ: “Bạn không phải là kẻ địch. Tôn giáo của bạn cũng không phải là kẻ địch”.
Về chế độ quân dịch bắt buộc: “Nếu bạn không muốn ở đó, tôi cũng không muốn bạn ở đó”.
Về ứng viên đảng Cộng hòa Ted Cruz: “Bộ phim yêu thích của ông ta có vẻ là Cô dâu Công chúa. Ted, 'lên giường' với Iran và Nga để cứu tổng thống Assad là không chấp nhận được. Công chúa Buttercup sẽ không thích thế đâu”.
Cựu Thống đốc bang New York - George Pataki
Về việc tuyển quân là phụ nữ: “Tôi không quan tâm bạn là nam hay nữ. Tôi chỉ quan tâm nếu bạn đủ giỏi và làm được việc”.
Về việc theo dõi người Hồi giáo ở Mỹ: “Tương tự như việc bạn không thể cứ hét lên báo cháy giả trong một rạp hát đông đúc... Đó không phải là tự do ngôn luận được bảo vệ trong Hiến pháp. Nó nên bị loại bỏ”.
“Tôi thực sự tin vào Tu chính án Thứ nhất (First Amendment) và tự do ngôn luận. Tôi ước rằng chúng được thực thi nhiều hơn trong các trường đại học của chúng ta”.
Cựu Thống đốc bang Arkansas - Mike Huckabee
“Tôi có cho rằng chúng ta nên ôm Putin, có một mối quan hệ hòa hảo với người Nga và dắt tay nhau đi về phía hoàng hôn như trong cảnh cuối của phim Casablanca không? Không, tôi không nghĩ thế”.
Về thế hệ trẻ: “Chúng tôi sẽ chẳng cho bạn thứ gì. Chúng tôi sẽ chỉ cho bạn cơ hội để đứng lên và phục vụ Tổ quốc, bảo vệ sự tự do của các bạn”.
“Nếu Donald Trump trở thành Tổng thống, ông ta sẽ làm nhiều điều để bảo vệ chúng ta hơn Hillary (Clinton)”.
Về việc theo dõi người Hồi giáo ở Mỹ: “Nếu đạo Hồi tuyệt vời và mong muốn hòa bình như họ nói, chẳng phải giờ họ nên cầu xin chúng ta đến và lắng nghe sao?”
“Tôi muốn các cháu của tôi được lớn lên không phải trong sợ hãi, mà trong niềm tin và sự tự do”.
Thượng nghị sĩ bang Pennsylvania - Rick Santorum
Về những gì được Tu chính án thứ Nhất bảo vệ: “Đạo Hồi không chỉ là một tôn giáo. Đó là một kết cấu chính trị”.
“Đây là thời khắc quan trọng trong lịch sử đất nước chúng ta. Chúng ta đã bước vào Chiến tranh Thế giới thứ III”.
