Ý kiến trên được ông Harris đưa ra trong một phiên điều trần của Thượng viện hôm 17-9, trước thời điểm Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đến thăm Washington (ngày 25-9).
Ông Harris nhấn mạnh việc Bắc Kinh xây dựng 3 đường băng trên các đảo nhân tạo trong quần đảo Trường Sa của Việt Nam và quân sự hóa ở biển Đông là “mối lo ngại quân sự lớn" và "đe dọa tất cả quốc gia trong khu vực”.
Khi được Ủy ban Quân vụ Thượng viện (SASC) hỏi về khả năng quân đội Mỹ điều tàu tuần tra trong phạm vi 12 hải lý (19 km) tính từ đảo nhân tạo, ông Harris trả lời: “Tôi nghĩ chúng ta nên làm như vậy, nên thể hiện quyền tự do hàng hải và hàng không bởi các đảo nhân tạo đó vốn không phải là đảo.
Chúng tôi đang xem xét việc tuần tra gần các đảo nhân tạo”.
Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ David Shear thừa nhận các cuộc tuần tra vừa nêu không được thực hiện kể từ năm 2012 nhưng sẽ là lựa chọn của Mỹ trong tương lai.
Ông nói thêm Trung Quốc vẫn chưa chuyển vũ khí hiện đại ra các đảo nhân tạo và Mỹ sẽ nỗ lực ngăn chặn điều này.
“Đây có thể là một nỗ lực lâu dài” – ông nói.
Chủ tịch SASC, thượng nghị sĩ John McCain, nói rằng sẽ là một “sai lầm” nếu Mỹ không triển khai tàu tuần tra vì như vậy, Washington đang gián tiếp công nhận yêu sách chủ quyền phi lý của Bắc Kinh ở biển Đông.
Hồi tuần trước, ông McCain phàn nàn tàu tuần tra Mỹ “tịt ngòi” ngay cả sau khi Trung Quốc gửi tàu hải quân đến khu vực 12 hải lý quanh quần đảo Aleutian, ngoài khơi bang Alaska – Mỹ.
Ngoài việc tố cáo Bắc Kinh xây đường băng phục vụ mục đích quân sự, bến cảng, bệ phóng tên lửa… trên các đảo nhân tạo, Đô đốc Harris cho biết Bắc Kinh còn triển khai tàu ngầm tới cả khu vực Sừng châu Phi và phía Bắc biển Ả Rập để “chống cướp biển”, cùng tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo ở Thái Bình Dương.
