Trung Quốc đã lên kế hoạch thành lập khu vực tự do mậu dịch trong khuôn khổ Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO).
Tuyên bố về dự định trên đã được Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường đưa ra trong khuôn khổ phiên họp mở rộng của Hội đồng những người đứng đầu các quốc gia SCO.
“Mới đây trong phiên họp kín chúng tôi đã thỏa thuận về việc sẽ giao cho các bộ thương mại và kinh tế soạn thảo các biện pháp hết sức cụ thể để thành lập khu vực tự do mậu dịch nhằm tạo ra các điều kiện thuận lợi để phát triển hợp tác thương mại trong khuôn khổ SCO”, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nhấn mạnh.
Khu vực tự do mậu dịch giữa Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Pakistan, Kazakhstan, Tajikistan, Kyrgyzstan và Uzbekistan được đánh giá là có thể sẽ trở thành dự án hấp dẫn mà ngoài các quốc gia trên, nhiều nước khác cũng sẽ muốn gia nhập.
Đối với Trung Quốc, một thị trường bị Mỹ bỏ qua khi thiết lập TPP, việc thiết lập khu vực tự do mậu dịch trong khuôn khổ SCO là yếu tố quan trọng sống còn để có thể thoát khỏi những áp lực mà TPP có thể tạo ra.
Nền kinh tế Trung Quốc, sau nhiều tháng ghi nhận sự sụt giảm tăng trưởng, rất cần đến các cơ chế hợp tác mới để phát triển.
Đối với Nga, dự án này không mang ý nghĩa về kinh tế mà chỉ giúp Nga có thể tăng cường ảnh hưởng về địa chính trị trong khu vực, cũng như đẩy mạnh chiến lược mở rộng ảnh hưởng sang phía Đông.
Xét về khía cạnh kinh tế, khu vực tự do mậu dịch trong khuôn khổ SCO không đem lại lợi ích gì về kinh tế mà ngược lại có thể sẽ đem đến những tổn thất không nhỏ cho nền kinh tế Nga.
Phần lớn hàng hóa xuất khẩu của Nga sang Trung Quốc là dầu mỏ và nhiên liệu có thể không phải chịu thuế nhưng việc số lượng lớn hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Nga không chịu thuế sẽ khiến ngân sách Nga mất đi khoản thu không nhỏ.
Ngoài ra, việc không phải chịu thuế sẽ khiến hàng hóa Trung Quốc trở nên rẻ hơn, qua đó có thể sẽ khiến hàng hóa của Nga mất thị phần ngay trên “sân nhà”.
Điều này không chỉ làm hạn chế chương trình tự sản xuất hàng hóa của Nga mà còn khiến nền kinh tế Nga bị phụ thuộc nhiều hơn vào nhiên liệu.
Nếu như các bên tìm được sự cân bằng giữa các lợi ích và những điểm hạn chế, khu vực tự do mậu dịch trong khuôn khổ SCO hoàn toàn có thể được thành lập.
Việc Trung Quốc tăng cường đầu tư vào nền kinh tế Nga có thể sẽ trở thành sự bù đắp cho thiệt hại mà ngân sách Nga phải gánh chịu.
Đây có thể là một trong nhiều lý do để Nga ủng hộ ý tưởng của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường.
