Theo giới phân tích, khi lĩnh vực sản xuất gặp khó, nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới này đang dựa vào một động cơ tăng trưởng nhiều rủi ro hơn: nợ.
Theo số liệu thống kê mới nhất, giá trị các khoản cho vay mới của Trung Quốc trong tháng 1-2016 đã tăng lên mức kỷ lục 2.510 tỉ nhân dân tệ (380 tỉ USD).
Điều này gây ra nỗi lo nợ xấu sẽ tăng vọt khi các công ty không kiếm được lợi nhuận nhiều như trước giữa lúc kinh tế tăng trưởng chậm lại.
Trong khi đó, tỉ lệ khoản cho vay xấu tại các ngân hàng thương mại Trung Quốc vào cuối năm ngoái đã đạt mức cao nhất kể từ tháng 6-2006.
Dữ liệu được Ủy ban quản lý ngân hàng Trung Quốc công bố vào đầu tuần này cho thấy nợ xấu trong quý 4-2015 tăng 7% lên 1.270 tỉ nhân dân tệ.
“Sự gia tăng nợ xấu tại các ngân hàng Trung Quốc là kết quả trực tiếp của 5 năm cho vay quá mức và sự tăng trưởng chậm lại của nền kinh tế” - Công ty tư vấn PwC đánh giá trong báo cáo công bố năm ngoái.
Hiện có hai mối lo ngại về sự bùng nổ nợ của Trung Quốc: mức độ phát triển của nó và liệu các ngân hàng có đủ sức đối phó một làn sóng vỡ nợ hay không.
Nhà đầu tư nổi tiếng Jim Chanos gần đây nhận định tốc độ tăng trưởng của nợ hàng năm vẫn cao hơn 2-3 lần so với kinh tế ở Trung Quốc.
Trong khi đó, theo luật sư Gordan Chang, không ai biết các ngân hàng Trung Quốc mạnh yếu ra sao vì không ai biết rõ chất lượng các khoản cho vay của họ.
Vì thế, giới chuyên gia cảnh báo Bắc Kinh đang đùa với lửa bởi sự bùng nổ của các khoản cho vay, dù được kỳ vọng sẽ giúp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong những tháng tới, có thể dẫn đến nguy cơ vỡ nợ hàng loạt.
"Sự tăng trưởng của tín dụng có thể giúp duy trì tốc độ phát triển kinh tế trong ngắn hạn nhưng lại ẩn chứa nhiều vấn đề lớn" - ông George Magnus, một cố vấn kinh tế của Ngân hàng UBS (Thụy Sĩ) lo ngại.
Nguy cơ kinh tế Trung Quốc hạ cánh cứng
Ông Etsuro Honda, cố vấn kinh tế của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, vừa nhận định khả năng kinh tế Trung Quốc “hạ cánh cứng” (nhanh chóng chuyển từ tăng trưởng cao sang tăng trưởng thấp, và sau đó là suy thoái) là cao và Bắc Kinh sẽ phải trải qua giai đoạn điều chỉnh mạnh mẽ.
Trả lời phỏng vấn trang tin Bloomberg, ông Honda nhận định nền kinh tế nước này dư cung và quá trình điều chỉnh cung, cầu sẽ gây ra cú sốc.
Vấn đề này càng nghiêm trọng hơn ở chỗ Bắc Kinh không thể dùng chính sách tiền tệ để nới lỏng định lượng bởi chính sách này đã được dùng để ổn định đồng nội tệ.
