Theo ông Freeman, người từng có thời gian công tác trong bộ Quốc phòng cũng như bộ Ngoại giao Mỹ, việc Thổ Nhĩ Kỳ ngang nhiên đem quân sang lãnh thổ Iraq xuất phát từ cuộc chiến do Mỹ phát động tại đây khi xưa.
Nhà ngoại giao này khẳng định, kể từ đó đến nay, Mỹ là tác nhân phá vỡ mọi hệ thống luật pháp quốc tế tại Iraq nói riêng và toàn bộ khu vực Trung Đông nói chung.
"Những điều cơ bản trong luật pháp quốc tế không còn được coi ra gì ở Trung Đông. Hành động mới đây của Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy sự sụp đổ của nguyên tắc chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ tại Levant, với chất xúc tác là cuộc xâm lược Iraq của Mỹ" - ông phát biểu.
Từ năm 2003, Iraq và Syria đã nằm giữa hai làn đạn, với một bên là lực lượng ly khai, và bên còn lại là các phe phái liên quan đến tôn giáo. Rất nhiều trong số đó, theo ông Freeman, có sự hậu thuẫn của các thế lực bên ngoài.
"Không chỉ Thổ Nhĩ Kỳ tỏ ra thiếu tôn trọng đường biên giới giữa các nước. Khi những đường biên giới này vô hiệu đến vậy, thì có thể coi Trung Đông như một khu vực vô luật, nơi kẻ mạnh có quyền làm bất kì điều gì mình muốn còn kẻ yếu thì bất lực" - ông nói thêm.
Một ví dụ khác của chiều hướng này, theo cựu Đại sứ Freeman, là việc Mỹ không kích tại Syria mà không hề "xin phép" chính phủ Damascus. Washington cũng không hề đưa ra lý do gì cho việc vi phạm chủ quyền của Syria.
Quân đội Mỹ tại Iraq. Ảnh: army.mil
"Thế thì có gì mà ngạc nhiên khi điều tương tự đang xảy ra tại Iraq?" - ông Freeman hỏi mỉa mai.
Nhà ngoại giao lão làng này cũng nhấn mạnh, những gì Thổ Nhĩ Kỳ đang làm hoàn toàn có thể dẫn đến việc quốc gia này bị cô lập tại LHQ.
"Nếu vấn đề này được đề cập đến tại Hội đồng Bảo an, không rõ có nước nào đứng ra bảo vệ Thổ Nhĩ Kỳ không. Nga, với sự cho phép của chính quyền Syria, chắc chắn sẽ tận dụng cơ hội này để tạo hình ảnh đối lập với sự xâm nhập trái phép của Thổ Nhĩ Kỳ tại Iraq" - ông phân tích.
Ngoài ra, ông Freeman cũng khẳng định, sau vụ Su-24, thì gần như chắc chắn không có chuyện Moscow sẽ có bất kì động thái bênh vực nào đối với Ankara trên trường quốc tế. Bắc Kinh nhiều khả năng cũng sẽ không có động thái gì ủng hộ Thổ Nhĩ Kỳ.
Thậm chí, cựu Đại sứ Mỹ tại Saudi Arabia còn cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang phải đối mặt với nguy cơ bị chính các đồng minh NATO cô lập.
"Nếu không một đồng minh NATO nào dùng quyền phủ quyết để bảo vệ Thổ Nhĩ Kỳ tại Hội đồng Bảo an, thì thông điệp về sự hợp tác giữa quốc gia này với các thành viên còn lại của liên minh, trong đó có Mỹ, Anh, Pháp, và Đức, sẽ phải được hiểu theo cách nào?"
