Chủ nhật vừa qua, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu vừa bất ngờ ra một tuyên bố, theo đó ông nhấn mạnh việc duy trì toàn vẹn lãnh thổ của Syria, loại bỏ bất kỳ một kịch bản nào chia tách đất nước này.
“Chúng tôi đã nhất trí rằng Syria sẽ duy trì sự hiện diện như một quốc gia mạnh mẽ, duy nhất. Chúng tôi không muốn một Syria chia cắt.”
Lời tuyên bố của Davutoglu được đưa ra ngay trước chuyến công du của ông tới Brussels, nơi ông sẽ có cuộc gặp với Thủ tướng Đức Angela Merkel và Mark Rutte, Thủ tướng Hà Lan, người đang đảm nhiệm chức Chủ tịch luân phiên Liên minh châu Âu (EU).
Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ cho biết ông đã thảo luận với các quan chức Iran trong chuyến thăm hôm thứ Bảy tới Tehran và đã chia sẻ về Hiệp định ngầm Sykes-Picot.
Hiệp định ngầm Sykes-Picot là thỏa thuận bí mật năm 1916 giữa Anh và Pháp với bản đồ Trung Đông bị chia thành các quốc gia gồm những đường biên giới thẳng đơn điệu.
Theo đó Anh sẽ đảm nhận các vùng màu đỏ trên bản đồ là Transjordan, Iraq, Palestine đến ngày nay lần lượt là phần lãnh thổ thuộc Jordan, nam Iraq và Haifa ở Israel.
Còn Pháp được đảm nhận những vùng màu xanh đến nay là lãnh thổ của Syria, Lebanon, bắc Iraq, Mosul và đông nam Thổ Nhĩ Kỳ. Còn lại vùng màu vàng của Palestine trong tấm bản đồ sẽ là khu vực nằm dưới quản lý của quốc tế.
Đến nay, hiệp định này vẫn tiếp tục gây ảnh hưởng tới những sự kiện chính trị, tôn giáo ở vùng “nóng” Trung Đông.
Trong bài phát biểu của mình, Davutoglu kêu gọi một cơ cấu chính trị mới ở Syria, "nơi mỗi quốc gia đều có đại diện và không có ai bị loại trừ".
Trước đó, Ngoại trưởng John Kerry trong cuộc điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ hôm 23/2 bất ngờ tuyên bố rằng chính quyền Mỹ có “kế hoạch B” trong trường hợp lệnh ngừng bắn tại Syria thất bại và quá trình chuyển tiếp chính trị không diễn ra ở quốc gia Trung Đông này.
Mặc dù ông Kerry không nêu rõ các vấn đề cụ thể mà Washington đang thảo luận, nhưng các phát biểu trước đó của ông ám chỉ tới khả năng phân chia Syria nếu quá trình chuyển tiếp chính trị không diễn ra trong vài tháng tới.
Rõ ràng là qua tuyên bố này của Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ, mâu thuẫn trong quan điểm về tình hình Syria giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ lại càng thêm sâu sắc.
