Sau 2 tháng kể từ khi phát động, chiến dịch can thiệp quân sự của Nga tại Syria đã chứng kiến những màn oanh tạc liên miên của các chiến đấu cơ tối tân, những máy bay ném bom mới nhất, hay thậm chí cả tàu chiến, tàu ngầm cũng phóng tên lửa tham chiến từ xa.
Tuy hình thức thể hiện không được rõ ràng và "hoành tráng" bằng những quả cầu lửa hay những làn khói mù mịt, nhưng ấn tượng không kém là các hoạt động của Nga bên ngoài quỹ đạo Trái đất.
Moscow cho biết họ đang bố trí 10 vệ tinh (trên tổng số 89 vệ tinh Nga đang sở hữu) tại Syria, với mục đích quan sát và ghi lại địa thế, phát hiện mục tiêu, cũng như thu thập các thông tin tình báo khác, sau đó phát tín hiệu radio tới bộ, không, và hải quân.
Từ giữa tháng 11, điện Kremlin đã công bố những thông tin và số liệu cụ thể về chiến dịch tầm cỡ... vũ trụ của họ qua các thông cáo chính thức, và sau đó là trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Đầu tháng 12, chính phủ Nga đã công bố hình ảnh vệ tinh để chứng minh rằng Thổ Nhĩ Kỳ, địch thủ mới của Nga tại Syria, đang hậu thuẫn cho Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) kiếm bộn từ xuất khẩu dầu mỏ.
"Nga hiện nay đang bố trí một trong những hệ thống vệ tinh quy mô và hiệu quả nhất thế giới, và đang đạt đến đỉnh cao trong hoạt động tại chiến dịch quân sự ở Syria" - báo Russia Beyond the Headlines viết.
Theo The Daily Beast, dù vẫn thua kém Mỹ (khoảng 400 vệ tinh) trong tác chiến vũ trụ, nhưng kể từ sau Chiến tranh Lạnh, Nga đã và đang đẩy mạnh tăng cường phát triển lĩnh vực này. Điện Kremlin khẳng định, những hệ thống vệ tinh tối tân nhất của họ đang "trình diễn" tại Syria.
"10 vệ tinh hình ảnh và trinh sát điện tử, trong đó có tàu vũ trụ dân sự, đã và đang thực hiện nhiệm vụ trinh sát" - Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nga, Tướng Valery Gerasimov, cho biết trong một cuộc họp báo ngày 17/11.
Tướng Gerasimov nói thêm, các hệ thống điều khiển dưới mặt đất cũng đang điều chỉnh quỹ đạo của các vệ tinh này để tập trung vào Syria.
Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nga không cho biết cụ thể vệ tinh ông đang nói tới là loại vệ tinh nào, nhưng học giả Anatoly Zak, một chuyên gia nghiên cứu chương trình vũ trụ Nga, vẫn có thể "đọc ẩn ý" của Tướng Gerasimov để tìm ra tên tuổi các loại vệ tinh này.
Theo ông Zak, 10 vệ tinh phía Nga đang sử dụng tại Syria bao gồm vệ tinh bản đồ Bars-M, vệ tinh radio Garpun, vệ tinh nghe lén điện tử Lotos-S, và 2 vệ tinh hiện đại được trang bị máy quay độ phân giải cao Resurs-P2 và Persona, hay còn gọi là vệ tinh do thám.
Chuyên gia này nói thêm, Persona là vệ tinh chỉ phục vụ mục đích quân sự, và cũng là "vệ tinh trinh sát hiện đại nhất nước Nga". Trong khi đó, Resurs-P2 là phiên bản "tập sự" của Persona, và được sử dụng cho cả mục đích quân sự và dân sự.
"Nó [Resurs-P2] có thể được dùng để chụp lại những đối tượng đơn lẻ trên bề mặt trái đất, cũng như để thăm dò một khoảng đất rộng lớn lên tới 2.000 km" - Zak cho biết.
Ông cũng dẫn các số liệu chính thức cho biết, Resurs-P2 mỗi ngày có thể ghi lại hình ảnh với độ phân giải cao trên diện tích 80.000 km vuông, tức gần một nửa diện tích Syria.
Tận dụng lợi thế về trinh sát vệ tinh, hôm 3/12 vừa qua, bộ Quốc phòng Nga đã công bố hình ảnh do Persona và Resurs-P2 ghi lại, trong đó cho thấy hàng nghìn xe chở dầu của IS đang di chuyển về hướng cảng Thổ Nhĩ Kỳ. Tuy nhiên, Ankara đã phủ nhận tính xác thực của bộ ảnh này.
Nhưng dù sự thật ra sao, thì những hình ảnh này cũng có thể được coi như một lời nhắc nhở rằng chiến dịch của Nga tại Syria không chỉ được tiến hành trên không, trên bộ, hay trên biển, mà còn vươn ra hàng trăm dặm bên ngoài vũ trụ nữa.
