GCC họp khẩn, Saudi Arabia tính toán gia tăng trừng phạt Iran
Ngày 9/1 tại buổi họp báo sau cuộc họp khẩn giữa các Ngoại trưởng của Hội đồng Hợp tác Vùng Vịnh (GCC) nhằm bàn về những căng thẳng ngoại giao gần đây giữa Riyadh và Tehran, ông Adel al-Jubeir, Ngoại trưởng Saudi Arabia tuyên bố nước này sẽ tiếp tục đưa ra những biện pháp trừng phạt mới với Iran.
“Chúng tôi đang xem xét tiến hành thêm các biện pháp đối phó với Iran nếu nước này tiếp tục theo đuổi chính sách hiện nay của mình”, ông Jubeir tuyên bố.
Tuy nhiên vị ngoại trưởng Saudi Arabia không cung cấp chi tiết về những biện pháp trừng phạt mới mà nước này đang chuẩn bị thực hiện chống lại Iran.
Bên cạnh đó, Ngoại trưởng Saudi Arabia cũng khẳng định căng thẳng giữa hai nước đến thời điểm này đều bắt nguồn từ phía Iran.
“Tình hình leo thang căng thẳng là do Iran chứ không phải Saudi Arabia hay GCC gây ra. Chúng tôi đang cân nhắc động thái của Iran và tiến hành thêm các bước đi nhằm đối phó với nước này. Mọi chuyện sẽ rõ ràng hơn trong tương lai”, ông Jubeir khẳng định.
Sau cuộc gặp, GCC- bao gồm Saudi Arabia, Bahrain, Qatar, Oman, Kuwait và UAE đã lên tiếng phản đối việc Iran can thiệp vào tình hình nội bộ của Saudi Arabia cũng như trong khu vực.
Ngoại trưởng Saudi Arbia Jubeir cho biết, sẽ đề nghị Tổ chức Hợp tác Hồi giáo- mà Iran cũng là một thành viên- tiến hành một cuộc họp bất thường để bàn về hành động đốt phá Đại sứ quán nước này tại Iran.
Trước đó, ngày 5/1, trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Reuters, ông Jubeir cũng tuyên bố Saudi Arabia sẽ dừng các hoạt động liên quan tới giao thông hàng không và thương mại với Iran, đồng thời Tehran phải chịu trách nhiệm cho việc làm gia tăng căng thẳng sau khi Saudi Arabia xử tử giáo sĩ Hồi giáo Shi'ite nổi tiếng Nimr al-Nimr hôm 2/1.
Nhấn mạnh Riyadh sẽ phản ứng trước "hành động gây hấn của Iran", ông Jubeir cáo buộc Tehran gửi binh sĩ tới các quốc gia Ả Rập và âm mưu tấn công vào Saudi Arabia cũng như các nước láng giềng ở vùng Vịnh.
"Không có hành động nào gây leo thang về phần của Saudi Arabia. Động thái của chúng tôi tất cả đều là phản ứng. Chính người Iran đã đi vào lãnh thổ Lebanon. Chính người Iran đã đưa lực lượng đặc nhiệm Quds và lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo của họ đến Syria" - ông nói.
Hôm 4/1, trong một động thái đáp trả lại Iran, Saudi Arabia cũng tuyên bố Riyadh đã ngừng mọi giao dịch thương mại và giao thông hàng không với quốc gia Cộng hòa Hồi giáo.
Iran cũng không nhân nhượng
Những ngày qua, tình hình căng thẳng giữa Iran và Saudi Arabia không hề có dấu hiệu giảm nhiệt mà ngày càng có nguy cơ leo thang. Đáp trả lại Riyadh, Tehran cũng có tung ra những biện pháp trừng phạt tương tự.
Trong cuộc họp nội các dưới sự chủ trì của Tổng thống Iran Hassan Rouhani hôm 7/1, Iran đã cấm nhập khẩu từ Saudi Arabia.
Theo đó, tất cả các mặt hàng của Saudi Arabia và xuất xứ từ Saudi Arabia đều không được phép nhập khẩu vào Iran.
Dù kim ngạch thương mại giữa 2 nước không đáng kể, chỉ ở mức vài trăm triệu USD/ năm nhưng có nhiều công ty lớn của Riyadh đang hoạt động tại Iran. Vệc hai nước bất hòa sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động cũng như tính ổn định của các công ty này.
Bên cạnh đó, công dân Iran cũng tiếp tục bị cấm hành hương đến thánh địa Mecca ở Saudi Arabia "cho đến khi có thông báo mới".
Lệnh cấm này có thể tác động mạnh tới kinh tế Saudi Arabia. Bởi lẽ, mỗi năm có hơn 600.000 tín đồ từ Iran hành hương tới Mecca, đóng góp hơn 18 tỉ USD cho nền du lịch tâm linh ở quốc gia này.
Bên cạnh, Iran cáo buộc các máy bay chiến đấu của Saudi Arabia gây hư hại cho tòa nhà đại sứ quán nước này ở thủ đô Sanaa của Yemen và làm bị thương một số nhân viên đại sứ quán.
Các chuyên gia cho rằng những căng thẳng và đối đầu giữa Tehran và Riyadh không chỉ làm cho khu vực Trung Đông nóng hơn, mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến quan hệ thương mại giữa các nước.
Vì thế việc giảm nhiệt và tiến tới bình thường hóa quan hệ giữa Iran và Saudi Arabia đang là thách thức lớn đối với tất cả các bên có liên quan.
