Trong lịch sử, Ukraine chưa có tiền lệ này và cũng hiếm có nước nào để người ngoại quốc vào nội các (với Mỹ thì tư cách công dân để vào nội các lại càng chặt chẽ).
Nhưng vào tuần trước, Tổng thống Ukraine Petro Oleksiyovych Poroshenko công bố kế hoạch sửa đổi luật pháp để bổ nhiệm người nước ngoài vào chính phủ và tạo danh sách những người có thể có được cấp quyền làm công dân Ukraine với một thủ tục có tốc độ ánh sáng.
Nội các mới bao gồm các chuyên gia nước ngoài như Bộ trưởng Tài chính Natalie Jaresko, một công dân Mỹ, người đã làm việc tại Ukraine trong hơn 20 năm sau khi nắm giữ các vị trí khác nhau trong Bộ Ngoại giao Mỹ.
Hai người nước ngoài khác được bổ nhiệm là ông Aivaras Abromavicius - người Lít-va giữ chức Bộ trưởng Kinh tế và ông Aleksander Kvitashvili - người Gruzia giữ chức bộ trưởng y tế.
Ngay sau đó, phát ngôn viên Hội đồng nhân dân của nhà nước tự xưng CHND Donetsk, Andrey Purgin, cho biết việc Ukraine dùng bộ trưởng nước ngoài là hình thức để ngoại quốc “cai trị trực tiếp”.
Ông Igor Morozov, thành viên ủy ban đối ngoại của Hội đồng liên bang Nga, tức thượng viện Nga cũng lên án gay gắt việc Kiev bổ nhiệm bộ trưởng người nước ngoài.
Ông Morozov cho rằng bằng cách bổ nhiệm người nước ngoài vào các vị trí chủ chốt của chính phủ, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko càng chứng tỏ sự lệ thuộc của Kiev với Mỹ và Liên minh châu Âu.
Ông Vladimir Djabarov, chủ tịch lâm thời của ủy ban đối ngoại thượng viện Nga cho rằng đó là quyết định kỳ lạ vì Ukraine có đủ người tài để đảm đương các chức vụ trên.
Tuy nhiên, phe ly khai cho rằng có 2 nguyên nhân khiến ông Poroshenko hành động như trên.
Thứ nhất là không tin tưởng người trong nước vì sợ dùng lẫn người của “phe đối thủ” trong khi chưa tiện cài cắm người thân tín vì đảng của ông Poroshenko không thắng thế trong cuộc bầu cử quốc hội.
Thứ hai, Ukraine đang muốn nịnh bợ phương Tây khi toàn dùng những người đến từ các nước có tư tưởng bài Nga sâu sắc như Mỹ, Lít-va, Gruzia.
Thậm chí, họ còn tính mời cả vị cựu tổng thống Gruzia từng gây hấn quân sự với Nga về làm thứ trưởng ngoại giao.
Báo chí Nga cho rằng nếu thật sự Ukraine cần người tài thì tại sao họ không mời người Pháp nắm bộ y tế hay người Đức nắm bộ Kinh tế.
Việc bổ nhiệm như trên đơn thuần chỉ là cách Gruzia muốn chứng tỏ với Mỹ rằng họ cùng chiến hào với Gruzia và các nước Baltic để chống Nga.
“Liệu “nịnh bợ” như vậy đã đủ chưa hay Ukraine cần làm gì thêm để được Mỹ gọi vào NATO?”, ông Igor Plotnitksy, thủ lĩnh phe ly khai tại Luhansk đặt câu hỏi.
